KO TE KAI-WHAKAMATAARA O NGA IWI ERUA.
"Na te tika i toa ai." Turei, Huri 3, 1848.
Ka mutu te korero a nga kai whakaatu katahi ka matika Te Wetini, ka korero kite tekau ma rua. Ka whakamaharatia eia te tekau ma rua kite mahi ka meatia e ratou, he raahi uaua rawa. Ma ratou e whakaae oati rawa ratou i patua ranei to ratou hoa tangata i mate maori ranei i te rua tekau ma rua o nga ra o Oketopa, a, ki mea i patua, na te herehere nei na tetahi atu ranei. He hara nui whakaharahara teuei hanga—te kohuru noa iho ite tangata — he mea whakahe i nga ture a te Atua, he mea whakaweriweri kite tangata; he mea ekore e whakamarietia kite tangata i patua amua atu, he hara ekore e taea te whakautu e te tangata, otiia he hara ekore e ngaro tonu atu e ea ano. E hara oti tenei i te inea whakaweriweri ko te kohuru marie a te tangata i tona hoa e noho noa iho ana ? E hara oti ite mea whakaweriweri te pananga i te tangata kahore i whai wa hei whakaaronga mana kite oranga mona ? K hara oti i te mea whakahe i nga tare a te Atua, ko te tango ki a ia ano te oranga mete matenga o te tangata? Na, kua waiho ma ratou e whakaae mehemea ko te herehere to tangata nana i kohuru a Rapata No, mehemea i penei ano te kohuru mete mea kua korcrelia i taua wa ano. Kia marama o ratou w hakaaro ki nga mea etoru nei ki mua; katahi, i mate ranei aTe No ite takiwa kua korerotia; ka rua, i kohurutia ranei e te tangata ; katoru, ko ia ko te herehere nei te kai whakatake i tana mate, nana ano ranei i patn. Kahore e ruarua te ngakau kite mea i mate ia i taua wa, i kitea hoki te tinana he mea kuru he mea wera ano i te ahi, i kilea ano i roto i te toenga o te rohe o tona whare. I peheatia ra i mate ai ? He mea ano ekore e tino mohiotia he mea pehea i mate ai te tangata, i mate noa iho, i kohurutia, nana ano ranei ia i whakamate. Mehemea i tino ngaua te tinana o Te No e te ahi kua ruarua pea te ngakau kite peheatanga i mate ai. Tena ko tenei, ekore rawa e ngaro te peheatanga, ekore e ngaro i nga tunga na te tangata ke ia i patu i te mea e ora ana ano ia, i mua ano hoki i te weranga i te ahi, na reira ia i mate ai. Kahore he ruaruatanga kite kohurutanga oTe No; tena koa, ko te herehere nei ko Pari te kai kohuru, kahore ranei ? Na, e toru nga tu korero e kitea ai te hara a te tangata ; ko te whakinga a te tangata hara; ko te whakapaenga a etahi; ko te tino kitenga a te mano i nga tohu ekore e taea te whakakahore. E tukua te tangata kite mate i runga ite tikanga e tetahi o enei etoru. Ko te korero tino tika, ko te huihuinga o enei e toru e tohutohu ana kite mea kotahi. Ko te mea ano tenei inaianei. E takoto nei te whakinga a Pani, he mea ata korero marie e ia ki te kaiwhakawa, i muri iho i tew hakatupatoranga ate kaiwhakawa e whakapaea ano ki aia taua whakinga. E mea ana ia, ko ia ano tetahi o nga kai kohuru. Ka rua :ko te korero a Makareta Riatana e mea ana, i te ra o te kohurutanga, na Pani i korero atu ki a \% mana e patu a Te No me tana nhanau riro ai nga moni i a ia. No te ouo o nga TO-'l.. o te ahiahi, i haere atu a Pani i tana w hare me te patiti mete peneti e mau ana ite ringaringa, a, no te tahi o nga haora, ka hoki mai ia kite whare, ka korero, kua kohurutia a Te No me tana whanau e ia. Ara, ko te ahua, me nga mahi a Pani i te takiwa i muri iho i te kohurutanga tae noa ki taua n hakamatauranga ki te patu ia ia ano. Kite whakinga a Pani, ara ki tona wahi ano, e pai ana ina te tekau ma rua e whakapono rawa ki taua whakinga, e whakarere ranei; e whakapono ranei ki tetahi wahi c wiiakateka ki tetahi. Oura kite whakakotahitanga o o ratou ngakau me whakaaro ratou ki nga korero a era atu kai whakaatu. Mehemea na etahi o nga ineatanga a nga kai whaatu, na te ahua ranei o te herehere i ahua-tika tana whakinga ko ia auo tetahi o nga kai kohuru ; na, ahakoa uhakarerea etahi o ana korero, kite whakapono ratou ko ia ano tetahi o nga kai kohuru, e tika ano te whakawa i a ia, nana ano i whaki.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/AMW18480704.2.14
Bibliographic details
Anglo-Maori Warder, Volume 1, Issue 11, 4 July 1848, Page 4
Word Count
828KO TE KAI-WHAKAMATAARA O NGA IWI ERUA. Anglo-Maori Warder, Volume 1, Issue 11, 4 July 1848, Page 4
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.