Henare Barrett

Tu Tangata, Issue 25, 1 August 1985, Page 45

Henare Barrett

Poroporaki

No te Taite, te rua ngahuru ma wharu o nga ra o Maehe i mate tetahi o nga poua rongonuitia nai e nga iwi wawa kei Te Unukaho, Arowhenua, te rohe whanui o ‘Nga poupou a Te Rangihoua’ Te Awarua (Bluff) me Te Waipounamu Whanui a Henere (Henry) Kokoro Tiratahi Barrett (Parete). Ona matua ko Hiria kokoro Tiratahi Parete raua ko Francis Te Hau Barrett ona iwi ko Kati Mamoe me Kaitahu. Tona hapu ko Kati Rokomai o Kati Mamoe. Ko Kati Huirapa, ko Kati Tuahuriri me Ngai Te Aotaumarewa o Ngai Tahu. Dna tau witu ngahuru ma witu. I whanau i te tau kotahi mano e iwha rau e tahi ngahuru ma tahi i Temuka. Nahana i taia e te parangi tuturu o tatou ara i mate ohorere i te kainga noho a Temuka.

Koia tetahi o te hunga rauorangia i te pakanga tuarua. I whawhai kaihoratia ia i Hari, i Oropi mo nga hoia o Tumatauenga ara te tutanga Maori rua tekau ma warn, mete D kamupene no te tau kotahi mano e iwa rau e wha ngahuru ma tahi kite tau wha ngahuru ma wha ko kaaporo (Corporal) tona turaka. Tona nama e 25831. I whakawhiwhia e ia te metara nei Distinguished Service Cross mo ana toa i runga o te parekura. Koia

nei te whakatahuritanga o te raka a Pascussio. Ruarua noa nga hoia i taea ki te tihi o te ranga nei. A, ma te riri tungutu ma runga i te kaha o te whawhai ka uruhia atu te hoariri.

A tona hokinga mai i te pakanga i mahi kutere kau ia. Muringa ra kai te wheketere patu miiti ki Smithfield. Muringa ra kei Te Awarua, ki Murihiku, ma runga waka. Koia ra nga waka e rua mohiotia rongonui nei ko te ‘Matai’ me te ‘Wairua’. Ko te Wairua te waka takawaenga i whakawhiti mai ai i Te-ara-a-kiwha ki waenganui o Te Awarua o Rakiura. Nahana i whakahaere te waka nai i haria atu nga whanau o Murihiku ki Te Puhi Waero o Rakiura, hopu tftfai. Ka tere te pora whakahuatia nei ko te Matai kia whakawhangai atu nga o kai ki nga whare mokemoke i te tahatai o te moana me nga moutere matao kei te moana waiwaia kite tonga o Rakiura. A, muringa ra i mahi a ia i te wheketere patu wuru kei Winchester. Ka mutu taua mahi a, katahi ano kia tau.

I waihotia ona tuawhine tokorua a Mrs Neta Hopkinson i Temuka a Mrs Ema Moffat kei Timaru me tona hoa tapuhi a Audrey kei Temuka. I tu te tangi i te whare nohoanga kei Te Waipopo kei waho ke kei Te Umukaha. Muringa ra ka tapuketia i te patatara tapu o nga tupuna kei Arowhenua. A te tonga o te ra, mete whakaarahia ake ote haea, ka mahara ano e tatou. Ko ana Metara i whai i muri ake nei: Distinguished Conduct Medal 1939-45 star Africa Star with ‘sth Army’ clasp Italy Star Defence Medal War Medal 1939-45 NZ War Service Medal. E te tangata, haere ki Hawaiki nui, ki Hawaiki roa, ki Hawaiki pamamao, ki T e-Hono-i-W ai rua.

I whakamapuna ai te puna roimata i ringitia noa nei no nga tini maharatango whakaarohatia, kia tukua e matou i toea mai nei i Te Aoturoa. I heke, heke noa nga roimata. I waihotia tatou i roto i te pouritanga mete mamaetanga mete wahangutanga. I uhia te ao e te taumarumaru atiru. E whara tatou e aitua a ka papakia e nga roimata no tou wehenga. No reira haere, e te tangatu. Haere hoki atu ki o matua tupuna. Ki te hononga atu ki a ratou kei to taumata pokaitara. Ko ratou i hinga i mua mai ra, i Te kauhanga-riri-o-Tu. Whanatu ra i te kumea tuturu kite rua, kite Waro, kite uma o te iwi-i-te-Po. Haere i te huanui whakatika kite oranga tonutanga. Ka whiwhia, ka rawea, ka moua.

“E moe mai ra i raro i te tirohanga o te hepara marire.”