TE PIHOPA O AOTEAROA I WAIAPU.

Toa Takitini, Issue 90, 1 February 1929, Page 920

TE PIHOPA O AOTEAROA I WAIAPU.

No te 12 o nga ra o Hanuere ka tae mai te Pihopa o Aotearoa ki Waiapu. No te 13 o nga ra ka tu tona karakia nui. Ko te marae ko Tikitiki. I hui katoa mai nga wehewehenga o Ngati-Porou; mai i Tokomarn, ki Wharekahika. I te tokomaha ote iwi i hui kite marae, ka whakaarokia hei te marae tonu karakia ai. Ko Hapata Wiremu, Atirikoua o Waiapu te hoa o te Pihopa. I reira hoki nga minita, o te Tai Hawhiti, a Te Hauwaho, a Pine, Tamahori, a Poihopi Kohere, me to Tokomaru hoki. Ka pai taua karakia, te kai-ngagau; ara te nga-hau ote iwi ki te karakia. Ka matakitaki aU nei kite iwi e hapai ana i te whakapono. Ara hoki ia te whakaaro, a te tini noaiho o nga kaititiro, kua mate te whakapono o Ngati Porou. Kaati i taua ra, ka whakaatu te pono ia ia. Tenei tonu ia nga mano o te iwi “Kihai ano kia tuku nga turi kia Paara.” Ko ianei pea tetahi o nga hua tuatahi o te Pihopa motu-

hake nei. Inahoki katahi ano te hui topu o Ngati-Porou mo te karakia anake. Ko te iwi hoki tenei i kaHa te tono me Maori tonu he Pihopa tuatahi mo te Maori I taua ra ka hui ratou kite whakaputa ite hari mo te tutukitanga ota ratau tohe. Na taua hui ka kitea kei te piri-pono tonu ia kite Hahi etahi pakeke i maharatia i roto i enei tau maha ka hori nei kua riro i etahi whakaere ke noa atu. I puta ano he mihi ma te Pihopa ki te hunga tamariki; ara ki te“Wiwi,” mo te wahi 0 te oranga mo te Pihopa i ahu mai ia ratu. - No te mutunga o te karakia i te marae, ka hiki ki te wharekarakia a ki te tango ite Hapa aTe Ariki. Kei waenganui Ite 200 me te 300 te hunga i haere kia tango i taua hapa. Hei whakaatu ano lena ite ora ote whakapono ote tangata. Te mea tino pai kia au nei ko te tokomaha o nga tamariki o Hukarere, o Te Ante hoki i Haere ki taua karakia kai hapa. Ko nga tamariki hoki ra hei kakano mo te hahi. Ko te tohu tino pai tenei o te ora o te hahi. Ko te hunga tamariki hoki te iwi tokomaha i tenei ra ara, kei a ratau te mana o te ao. Ko te hunga tokomaha hoki, ka riro ia ratau te pooti, me te mana o nga whakaHaere. Ko te “Wiwi” te mana i tenei ra. Heoi ano nga kaumatua i tungotungou ai ano i tenei ra he pai he ngohengohe no te “Wiwi.” Kei taua “Wiwi” te mana o te tokomaha, te marama ote hinengaro, mete kaha tangata. No reira ko te mea nui tenei kia au nei o taua karakia ara* ko te whakaatutanga mai a tatau tamariki tane, wahine, kei te taha ratou ote hahi: ara o te ropu tiaki i te pai mo te katoa. Kia kaha tamariki ma. No koutou tenei wa. Mahia nga mahi o te pai, kia piki ai to koutou na wa, ki runga ake i te wa i o koutou matua, i o koutou tipuna Kanaka hoki nga kaumatua hei whakatonga ki nga tai-tamariki. Kaumatua ma, e hinga ana ena tamariki ki runga ki a koutou wawata, ki a koutou tohutohu. Ka hinga mai, kaua hoki e whakatumeketia.' Engari powhiritia, naumaitia, whakangahautia kia u ki o ratou whakaaro ote timatanga. Tera tetaHi otaota; tona ingoa ko te Sensitive plant. ’ Kite pa noa atu te ringaringa tangata, ka ngingio: ara ka timata te maroke. He “ ota-ota whakama” taua ota-ota. He pena hoki a tatau tamariki. Kaua ratou hei ekengia atu e te reo whakahawea, whakatonga, kei ngingio. Ehara te hahi koroua anake ite hahi ora. Kia kite whare karakia i te koroua, i te tamariki, he tohu tena no te ora. No reira, nga tamariki ka tomo ki roto i te whare karakia me rauhi mai e te ringa. I te wa o te ohaoha ka haere nga kai kohi kohi. He tohunga ringa-tu te tangata nama i kawe mai te pereti ki toku takiwa i tu ai. Ka mutu te karakia ka takoto te kai ma te rau ma whitu. Ka pai ana teepu, taumaha ana i te kai‘: te teepu i te marae, me te teepu i ro whare.

No muri o te kai, ka haere a Ta Apiraua Ngata raua ko tona manuhiri ko Te Taite Te Tomo, ka hoki ki Poneke. Ko Te Atirikoua to raua hoa i haere atu ai i runga i to raua ka. No muri hoki o te karakia pakeha, ka whakawhiti te Pihopa ki Wai-o-matatiui, a, ka hokihoki te iwi ki o ratau kainga: Ka pakaru tena hui whakamiharo.