TE TURE REITI 1925, WAHI II.

Toa Takitini, Issue 66, 1 February 1927, Page 546

TE TURE REITI 1925, WAHI 11.

(By Kahungunu Welfare League.)

I rare i nga ritenga o tend Ture e ahei ana Ida whakataua Ida utu Reiti nga whenua Maori katoa kia pera ano i to utu Reiti o nga whenua Rakeha. (Tekoina 102.) Ko nga whenua Maori e ahei ana kia kore e utu Reiti: (a) Ko nga whenua Papatipu. (b) Ko nga Urupa, engari, kaua e neke atu ite rima eka te rahi o te waffi e whakawateatia ite utu Reiti. (c) Ko nga tuunga Whare Runanga whare Karakia ranei, engari kaua e neke ake i te rima eka te wahi e whakawateatia i te utu Reiti. (Tekiona 108.) Otira mehemea ka titiro te Kawana he rawakore te hunga whaipaanga o tetahi whenua ka whai mana ia kite whakahau kia whakakorea kia whakaitia iho ranei te Reiti hei utunga ma taua whenua engari ia kaore e horoia e taua whakahau a te Kawana nga Reiti kua oti te whakatau kia utua e taua whenua, ara kaore e hoki whakamuri te mana o taana whakahau. (Tekiona 104.) Ko nga Reiti o nga whenua Maori kei raro i te mana o te Kaitiaki Maori a ranei o te Komihana Tiaki o te Tairawhiti, me utu e aua Kai-tiaki i roto ano i nga moni hua a ia ropu whaipaanga e tika ana hei utu i aua Eeiti, engari e kore e ahei kia tonoa ia o aua Kai-tiaki kia utu i te moni Reiti o tetahi whenua e neke ake ana i nga moni hua kei aia o aua whenua. Heoi ano nga moni Reiti Topu e ahei ana kia tonoa kia utua e aua Kai-tiaki ko nga moni Reiti i puranga mo nga tau e wha mo nga tau iti iho ranei. Mehemea he moni whenua kei te puritia e aua Kai-tiaki ma tetahi tangata ka ahei aua Kai-tiaki kite tuku i aua moni hei utu i nga Reiti o tetahi atu whenua o taua tangata, ahakoa kaore taua whenua i raro ite mana o aua Kai-tiaki. (Taria te roanga.)