TE KANI-A-TAKIRAU RAUA KO MOKENA KOHERE.

Toa Takitini, Issue 58, 1 June 1926, Page 413

TE KANI-A-TAKIRAU RAUA KO MOKENA KOHERE.

(Na R.T.K.J [He mea tango mai i nga korero a J. G. Baker (Te Peka) he tamaiti na tetahi o nga mihinare tuatahi kite noho ki te Tai-rawhiti. 1 noho tona papa ki Uawa i te tau 1842, ki Rangitukia i te tau 1853; ka marama i tino mohio ia ki a Te Kani-a-Takirau raua ko Mokena Kohere.] Imua atu o te mutunga o aku korero e hiahia ana ahau kite whakapuaki e etahi hupu mama net mo etahi rangatira tokorua kua whakahuatia ra e an nga ingoa no te mea kei runga noa ake raua i era atu a i te nui whakaharahara o raua maria he lure a raua kupu ki o raua iwi puta noa te whenua katoa. Ko Te Kani-a-Takirau he tangata tu rangatira, he roa, he kiritea. he ataahua. He urukehu ona makawe, he mingimingi. Kaore he tohu ote rangatira i ngaro atu iaia . I te mea he tangata tino rangatira ia ko tona ahua ki tona iwi he tangata tapu. E whakarongo ana ratou ki ana kupu katoa, kite tuhi noa ranei a tona ringa. I noho ia ko ia anake kaore i whakapiri atu ki nga tangata noa. Tokorua tokotoru ano nga tangata e tat a atu ana ki a ia, he rangatira ano, ko enei hei tiaki i a ia. Ina ia haere ka am he ope ia ia hei kai-tiaki mona. He tino hoa a Te Kani no te pakeha; i whakanuia e ia te pakeha, kaore hoki ana whiriwhiri ite pakeha. Na tenei ahua ona! ka pirangi ia ki nga he a te pakeha ka reka ki a ia te waipiro, a na konei hoki na te waipiro i hohoro ai tona mate. Ahakoa he tino hoa ia no nga mihinare, i manaaki i tiaki ia i a ratou kore rawa ia ia thuri mai kite whakapono, i haere ranei kite karakia.

Ko Mokena Kohere he rere ke tona tu. Kaore pea ona whakapapa i eke ki o Te Kani, otira he tangata mana nui whakaharahara a i tino whakarongo le iwi ki a ia. He tangata toa, he tangata kaha otira he tangata tino aroha, he tangata ngawari, engari kite riri murara ana te ahi. I rite ia ki aTe Kani he pirangi kite pakeha ame he mea i tupono e tuku ia ia ia kia mate mo te pakeha. I tetahi ra i a maua ko Mokena e korerorero, ana i te tiriti i Akarana ka haere mai tetahi pakeha ko Kapene Wirenm o £e kaipuke Kawanatanga, ka tangi ki a Mokena ka pupuri i tona ringaringa. lui atu an ki aiame he mea e mohio an aia ki a Mokena. Katahi ia ka mea mai, E mohio ana? Tino tika rawa kia mohio an ki a ia. I etahi tan maha ka taha nei ka pae takn kaipuke kite akau i Waiapu. Ko te haerenga mai o nga Maori katahi ka murua katoatia nga mea o te kaipuke a tata tonu hoki an ka patua. Otira no te putanga mai o tenei tangata ka whakahaua e ia nga Maori kia whakahokia mai aku taonga kia mauria ki tona whare. Nana hoki matou ko oku hoa i atawhai a tae noa kite ra itu mai ai he kaipuke kite tiki mai ia matou. I kata a Mokena kite korero a tana pakeha, a i ki hoki ia he pono taua korero. I tino pau nga whakaaro o Te Taka (Stock, he mihinare i moho ki Rangitukia) ki a Mokena Kohere a i nga ra ka he haere nga mahara o Te Taka ka karangatia e ia a Mokena ki tona whare whakanohoia ana e ia ki runga o te torona kua oti ake i a ia, whakakakahuria ana e ia ki nga kakahu tino ataahua, whakawahia ana eia tona matenga kite hum, me tana karanga ano iaia ko King! Rawiri. Ite mutunga ote whakawahinga i a ia ka kata puku a Mokena.” Tari o te Pihopatanga, Akarana, Mei 24, 1926. Kia Rev. P. Peneti. HE mei whakahau ahau e te Atipihopa kia whakaatu ki a koe, kei te whakariterite ratou nga pihopa kia karangatia te Hinota Maori kia hui ki Poneke i te Para ire, te 6 o nga ra o Akuhata, i te 10 o nga haora i te Ata. Ko te putake ole hui, he whiriwhiri tangata hei Pihopa mo te Pihopatanga o te iwi Maori. lie tone tenei na te Atipihopa kia karangatia c koe te Hinota Maori kia hui tahi mai mi'nga Pihopa ki Poneke i te 6 o nga ra o Akuhata. Heoi ra, G. A. THOMPSON, Hekeretari mo te Porowini.