ETAHI O NGA PAINGA O TENEI KAWANATANGA KUA PUTA KI TE IWI MAORI.

Toa Takitini, Issue 46, 1 May 1925, Page 233

ETAHI O NGA PAINGA O TENEI KAWANATANGA KUA PUTA KI TE IWI MAORI.

HE mea tika ano kia mihi tatou i tena wa, i tena wa, ki nga tangata e tu mai nei hei mangai mo tatou i roto i te Paremata o Nui Tireni mo nga hua pai i puta , i to ratou na wa. Tenei ra Te Toa Takitini te mihi nei kite Kawanatanga o Te Maahi, ki tana tamaiti Maori kua hikitia mai nei e ia ki nga torona ikeike noho mai ai, ara ki a Ta Maui Pomare, Maori tuatahi kua tu mai hei Minita mo te Tari o te Ora, Minita hoki mo nga Moutere. Tenei hoki te mihi nei ki a Apirana Ngata, ki a Hare Uru, me Tau Henare. Tena pea etahi e patai he aha nga painga o tenei Kawanatanga kua puta kite iwi Maori? He wehi kei wareware tatou, noreira ka ata whakarapopototia nga hua nunui hei whakamahara ki a tatou. Ture. Tekiona. Whakamaramatanga. 1913/Nama 58. 92Arai kei murua nga moni hoko me ona hua. —Whakahokinga Whenua i tukua kite Poari kia tau atu ano ki nga Maori no ratou. 119Whakamana i nga Maori no ratou te whenua kite hoko mai ite riihi o taua whenua i te Karauna. 1914/Nama 63. Whakamana i nga tikanga whakahaere mo nga whenua i wehea mo nga tangata whenuakore. 1915/Naina 63. 13—Whakahokinga i te whenua nei i Kakariki, i tangohia nei mo nga mahi reriwe o Pokitana (Foxton) ki Niu Paremata (New Plymouth) kia tau atu ano ki nga Maori no ratou. 1916/Nama 12. 11—He whakamana kia wehea tetahi whenua i tukua kite Poari mo nga Hoia Maori kua whakamutua. 15—Nga whakatikatika i te Ture Kaunihera Maori. 21—Whakatakanga i a Te Puna Rota 16 ki raro i te mana o te Poari Whenua Maori o te Takiwa o Waiariki hei tiakanga mo nga tangata o te Hapu o te Pirirakau e kitea e te Kooti Whenua Maori e whai-take ana. 1917 Nama 25. Whakamana i te Kooti Whenua Maori ki te uiui a kite whakatau i nga tangata e whai-paanga ana ki Mangatu. 15Wetekanga mai i Hihiaua Poraka i roto i nga ringaringa o te Haapa Poari o Whangarei a whakataua ana ki nga Maori. " —Whakamana i te Kai-Tiaki o te Katoa ki te riihi i Papaetahi Poraka ki nga tangata Maori no ratou taua whenua.

1918/Nama 13. 7-—Whakamana ite Kooti Whenua Maori ki te uiui mehemea ko wai ma o nga tangata o le Hapu oTuhourangi e ahei ana kia whakawhiwhia ki te whenua i te Takiwa Ruuri o te Aroha. 1918/Nama 13. 9 Whakamana ite Kooti Whenua Maori ki te uiui ki te whakatau mehemea ko wai ma nga tangata Maori e whai paanga ana kite whenua e mohiotia nei ki Tawapata a kite kimi hoki i te paanga o ia tangata o ia tangata. 1919/Nama 43. 10— He whakamana kia nui aiu te paanga mo te tangata ko ia tetahi o nga rangatira o tetahi whenua hei utu mo nga moni reiti me nga moni runri i utua e ia i na wehewewehea tana whenua. 21 —-Whakahoki i te taha whaka-te-raki o Motiti B. Poraka ki nga tangata Maori e whaipaanga ana ki tana wahi. 25 —-Whakamana i te Kooti Whenua Maori ki te uiui ki te whakatau meliemea ko wai ma nga Maori i uru ki tetahi kirimini i taka ki waho o te taitara o Tatara-a-kina me Tarawera Poraka. 27 Whakamana i te Kooti Whenua Maori ki te uiui kite whakatau mehemea ko wai ma nga tangata whaipaanga ki Rangataua Poraka. 28— Whakamana ite Kai-Tiaki ote Katoa kia tuhaina nga moni kapene-hiehana i utua mo Tekiona 237, 238, me 239 Pamutana Nota, Rahui Maori ki nga tangata no ratou taua Rahui. 1920/Nama 63. 13Whakrmana i te Tumuaki Kai-whakawa kia whakaurua etahi ingoa ki roto i te taitara o Tarawera me Tatara-a-kina Poraka. 29 Whaki i te Poari Whenua Maori o Takiwa o Aotea kia utua kite Kamupene Mahi Pata a Ngati-Tuwharetoa te moni e ahei ana kia utua ki nga tangata no ratou a Puketapu, na ratou nei i haina te Tiiti whakaaetanga. 1920/Nama 63. 30—-Whakamana i te Kooti Whenua Maori ki te uiui ki te whakatau mehemea ko wai ma nga tangata Maori e whaitake ana ki Tekiona 39 me 41, Poraka X, Takiwa Ruuri o Kaitieke. 1921/Nama 62. —Whakamana i tetahi moni talma o roto o nga moni hua o nga moni i whakatakaria ki raro i nga Poari Whenua Maori hei

awhina i ngakura Maori (Secondary Schools). 12- Whakamana i te Kooti ki te uiui a ki p te whakatau ano i te paanga o ia tangata 0 ia tangata i roto i Poukani Poraka. 13— Whakamana ite Kooti ki te uiui a kite whakatau i nga Kai-riiwhi e tika ana mo Tarahuia Ngahona (kua mate) i roto i Kinohaku Rawhiti, Nama 2, Tekiona 9, Poraka. 17—Whakamana ite Kooti ki te Kimikimi ano 1 te paanga o ia tangata no ratou a Ngamotu Poraka. 28— Ka alrei te Kawana Tianara kite mahi rekureihana whakamana i a Ngati-Tu-wharetoa ki te hii taraute me era atu ahua ika i roto i te moana o Roto-Aira. 1921/Nama 62. 31—He tuku i Wainui ara Tekiona 313, Pariha 0 Waimana ki nga Kai-Tiaki o te Hahi Ringatu. 1922/Nama 48. —Whakamana i te Tumuaki-Kai-whakawa ki te tuku kia uiuia ete Kooti nga tono tu ahua katoa e tae mai ana ki a ia. 7 Whakamana i te Tumuaki Kai-Whakawa kite whakatikatika i nga ota i mahia ete Aperata Kooti e te Kooti Whenua Maori ranei. ~ 8— He arai kia kaua e murua nga moni kei te ringaringa o te Poari e takoto ana a te tangata kua mate ara he whakawhanui atu 1 te man a o Tekiona 92 o te Ture Whakatikatika Whenua Maori, 1913. (Taria te roanga .)