WHENUA MAORI.

Toa Takitini, Issue 44, 1 March 1925, Page 198

WHENUA MAORI.

[No. H. Poanangai LL.B.)

KA wiraia e Timoti ona whenua kia Haimona—tera ano ona whanaunga tata ake. Ka mate a Timoti ka tau nga whenua kia Haimonaka haku nga whanaunga tata. Muri mai ka mate kore-wira a Haimona. Tono ana nga whanaunga tata o Timoti mo nga whenua, pera ana hoki nga whanaunga o Haimona. Me pewhea te whakatau ate Kooti? Ko Timoti me Haimona he ingoa whakaahua noa, engari pea e tinana ana te ahuatanga ki etahi take e pa ana ki tena ki tena o tatou.

Ka mate a Rawenga te Riri (e rite ana ia kia Haimona i roto i te patai) ka whakahaerea te tono mo ona whenua. Ka whakataua e te Aperata Kooti kia tau nga whenua ki nga whanaunga tata o te tangata i wiraia mai ai kia ia nga whenua. Ara ki nga whanaunga tata o Timoti i runga i te patai i runga ake nei. E haere ana kite torn nga tau ote putanga o tenei whakatau.

la Noema, 1924, ka tukua kia whiriwhiria ete Hupirimi Kooti kowai ma nga tangata e tika ana ki nga paanga o Hokiraate Reweti (kua mate —rite tonu tenei kite keehi o Rawenga te Riri. Eki ana te Hupirimi Kooti, he ohaki ano te ohaki—he wira ano te wira, e rereke ana raua. Ko te wira he tuku motuhake atu i nga whenua. Heoi ano e hoki ai nga whenua ma te marama o nga kupu e ki ana mo te wa anake e ora ana e noho pouwaru ana ranei te tangata i tukua atu ai nga whenua. Mehemea tera ano tetahi tikanga Maori e ki ana kia hoki mai ano aua whenua ki nga whanaunga o te tangata naana te tuku, e pa ana pea mo nga whenua i tukua i runga ite ohaki. Otira no te tau 1895 ka whakakorea te mana o te ohaki. Ka kitea iho i konei ka kore mana te whakatau a te Aperata Kooti, a ka kite iho hoki tatou i te whakautu mo te patai i runga ake nei.