TE AROHA PUMAU.

Pipiwharauroa, Issue 29, 1 July 1900, Page 2

TE AROHA PUMAU.

He korero kua tawhitotia kite pakeha otira kaore ano kite Maori, te whakarerenga a Piriniha Ohaka (Oscar) tamaiti a te Kingi o Huitini (Sweden), i tona karauna, i tona aroha ki tana whaiaipo, i te kore ona matua e whakaae kia moe ia i tana wahine ware. He maha nga wahine e noho ana i roto i te whare-kingi i Huitini, hei hoa mo te Kuini, hei mahi hoki i ana mahi ko etahi o ana wahine he momo kingi, he momo rangatira, ko etahi he ware noa iho. I roto ite rarangi ware a Mihi Manga ( Miss Munck), he kotiro tino pai atu te ahua. Ehara te ataahua o Mihi Manga i te mea no waho anake, engari no waho tae atu hoki ki roto, no te mea he wahine tino whakapono ia. Tera ano tetahi mea i tino kake ai tona pai, ara he reo-reka ki te waiata. Ka pai te ahua, ka pai nga whakaaro, ka reka te reo, ka tino kino te haere! I tetahi ra ka rongo te kuini i taua kotiro e waiata ana, t etahi reo tino reka atu, ko taua kotiro ia kaore i mohio kei te whakarongo te tangata ki a ia. I runga i enei painga o taua kotiro, ka arohaina e Piriniha Ohaka, tama a te kingi. I tetahi ra, i te mea kua tino kaha te aroha o Piriniha Ohaka, ka whakaaturia e ia ki ona matua. Te tino riringa ote kingi mete kuini 0 Huitini, ka mea e kore rawa raua e whakaae, 1 te mea ehara a Mihi Manga i te momo kingi. Ko Ohaka hei kingi i muri i tona papa, a kite moe ia i a Mihi Manga ka he to ratou kauwhau kingi; he mea whakama rawa ki a ratou. Otira kaore i ta-matemate te whakaaro mete aroha ote piriniha. I mea ia ki ona matua, hei aha mana te kingitanga, te torona, te karauna, kei runga noa ake i enei mea katoa a Mihi Manga. Ka tukua e ia tona turanga kingi mo tona teina. He nui te pouritanga o ona matua. I mea raua ki a Mihi Manga kia kaua rawa e korero atu ki ta raua tamaitp e titiro noa atu ranei. Ko te piriniha i tonoa kia eke ki runga manuao, kia haere ki nga whenua, me kore noa e ngaro tona aroha, e wareware ranei ona whakaaro ki tona whaiaipo. I a Mihi Manga te papa-a-Hikitai. Hua noa i tuku atu ai i tona ngakau me ona whakaaro katoa kite tama a te kingi tera ano e ata whiriwhiria, tena ko tenei i runga tonu e haere ana ka whakakorea mai ia e nga matua ote piriniha i runga i tona taha ware. Me he mea he kotiro maori tenei kua waiatatia te mea nei na : Na te aha ra I kore ai e paingia,

He ware pea No taku kaupapa e ... ! He roa te ngaromanga katahi ka hoki kite kainga. Hua noa nga matua kua wareware, kaore, katahi ra ka tino nekehia atu. I runga i te kaha o te piriniha ka whakaae tona papa, engari kaua te ingoa pirinihehe hei eke ki runga i a Mihi Manga, me ki ia he wahine hi na te piriniha. I tino riri a Piriniha Ohaka ki tenei tikanga a tona papa. Kaore ia i whakaae kia kiia te wahine i arohatia e ia i runga ake i nga wahine katoa i te ao he wahine iti, engari me ki tonu ko tana w:ahine rangatira, i te mea hoki kaore ona hiahia ki tetahi atu wahine i te ao katoa, ahakoa momo kingi. Ka tohe te piriniha, mete kaha tonu ona matua kite whakakore ;ko ta wai ra akuanei e tutuki, me ata tatari e tatou. He tangata pirangi nui te kingi kite waiata, ki nga mahi whakatangitangi; i tuhituhia ano eia etahi waiata me nga rangi. I tetahi po ka karangatia e te kuini he po ngahau kite whare kingi, he waiata he whakatangitangi nga mahi. Ko Mihi Manga tetahi o nga kaiwaiata ; i whiriwhiria e ia ko te tino waiata kai-ngakau a te kingi he waiata mana. Ko taua waiata, he waiata aroha, pouri te tu o nga kupu, a i te waiatatanga a taua kctiro, i te aroha pea e ngau kino ana i tona ngakau, i tona kite atu hoki i tona whaiaipo piriniha, i tino pai atu, he hanga whaka-aroha, ngoto ana ki roto ki nga ngakau o te hunga e whakarongo ana. I tona nohoanga ki raro ka tuohu ka tangi, mete awhi ano ona ringa ki tona uma. Katahi taru aroha ko te tamahine ate tangata kite tangi! Mehemea he kotiro maori kua paoa te mea nei na He nui no te aroha I tangi ai au e ..., E rua aku ringa Kite tawhi kau ra ... ! Kore rawa he waha i kiki, engari i whakamau katoa nga kanohi kite kingi, kite kuini. Tera kua pa te aroha kite ngakau ote kingi, i te pai o te waiata a te kotiro e whakaparahakotia ra e ia. Tona whakatikanga ake ki runga, mete puataata ano te roimata i ona whatu, ka mau kite ringa o tana tama, o Piriniha Ohaka, ka arahina ki a Mihi Manga, ka whakaarahia ake, ka honoa o raua ringaringa. I muri tata iho ka marena/ia raua. E kiia ana e nga nu-pepa, ko tenei tangata raua ko tona wahine nga tangata nui atu te hari kei Uropi ahakoa kaore raua i roto i te whare-kingi inaianei. Ta raua tino mahi inaianei he haere kite kauwhau haere i te aroha ote Karaiti kite tangata, he atarangi

nei to raua aroha no taua Aroha Nui. I era ra i rangona te reo reka o Mihi Manga i te whare o te kingi o Huitini, otira inaianei e rangona ana i nga tiriti, i roto i nga whare o nga rawa-kore, hei hapai i nga himene 0 nga karakia a tona tane, hei whakahauora ranei ite ngakau ote tangata. E huaina ana raua ko Piriniha me Pirinihehe Penetata, (Bevnadotte) te ingca o nga tupuna o Piriniha Ohaka. E mohiotia ana raua i nga huihuinga whakapono nunui i Uropi, i Ingarangi, i Amerika, a whano tata ka tae mai ki Ahitereiria i tera tau, kite hui karakia ate hunga kareti o tera whenua. E mea ana nga nu-pepa pakeha kei te hiahia a Piriniha me Pirinihehe Penetata kite haere kite kauwhau i te Kongo Pai ki nga iwi mohoao o Awherika. Ko Pirinihehe Penetata i roto i tetahi hohipera 1 Ingarangi e ako ana kite tiaki turoro, kia mohio ai ia ki tera mahi ina tupono to raua haere ki Awherika. E te tangata, ina te piriniha e whakapono nei, e kauwhau nei, kaore i rikarika; whakarerea ake te kingitanga, te torona, te karauna, i te whakaaro ki tana wahine whakapono. Ko te whakapono tenei e whakahaweatia nei e koe; e hokona nei e koe to wairua mo te kotahi hereni, mo te karaihe waipiro ranei. Mehemea he mea noa iho te whakapono, te aroha o te Karaiti, tera ranei e penei te kumenga, mete whakatahuritanga i tenei momo kingi ? “ Hokona te taima he kino hoki nga ra.” E kore ranei koe e aroha kite Tama a te Atua, ki ta Paora i aroha nei, i mea nei ia, “ Te Tama a te Atua, i aroha mai nei ki a au, i tuku nei i a ia moku.” [Ka pai te ahua o te kotiro, ka pai nga whakaaro o tona ngakau, he tino kororia nui tena mona. Tena ko te kotiro e pai kau ana ko tona ahua, a ko nga whakaaro a tona ngakau e he ana, hei mea whakama ia ki ona matua. Whakarongo hoki ki ta Horomona : “ Rite tonu kite whakakai koura i te ihu o te poaka, te wahine ataahua kaore nei ana ngarahu pai.”] ( Whakatauki xi. 22.)