TE WHAIKORERO A TE PIHOPA KI TE HUI KI WHAREKAHIKA.

Pipiwharauroa, Issue 27, 1 May 1900, Page 10

TE WHAIKORERO A TE PIHOPA KI TE HUI KI WHAREKAHIKA.

E hoa ma, e nga Minita, e nga Mangai o te iwi, Tena koutou ! Ka 30 enei tau i mahi ai te Hui o te Hahi Maori ki tenei takiwa, mete kimi tonu, iia tau, i ia tau, i nga mea e kaha ai te tupu o nga mahi ate Hahi. E kimi tonu nei hoki, mete ngaro atu ano te mea e kimihia nei, kahore ano Ida ata kitea, ina hoki kahore ano kia ata tupu nga mahi ate Hahi i roto i a tatou. Tenei ano ia etahi whare-karakia hou kua oti te hanga: kua whakahoutia hoki etahi o nga mea kua

pakaru ; otira he mea enei no waho. Tera ke te mea e kitea ai te ata tupu o nga mahi a te Hahi, ko te tu o te tangata, kei te neke ake ranei kite pai, kei te pewhea ranei. Te timatanga o te mahi a te Hui o te Hahi Maori, ko te takiwa i muri tata iho ite whawhai. Kua timata i reira te mahi a te Ringa-tu, ara a nga iwi i whawhai ra kite Kawanatanga. Te houhanga o te rongo kihai i mahue nga karakia rere-ke ; e whakaparahako tonu nei ki nga taonga i whakawhiwhia mai nei e Te Karaiti ki tana Hahi. No muri mai ka puta ko te Momona, e whakapeau ke nei i nga kupu o te Karaipiture hei tuara mo nga korero tito a tona poropiti; tahuri tonu atu hoki etahi o nga tangata ote Hahi ki reira.' Ko nga tangata kihai nei i whai i era karakia, he tokomaha kei te noho whakaaro-kore noa iho, mete mea kahore ano kia rongo noa kite Rongo-pai oTe Karaiti; e ngakau-nui ana ki nga whakaahuareka o te ao ; kua kore e mataku i te haurangi-waipiro ; ko te kanikani, ko te haka nga mea e paingia ana ; e waiho ana hoki ko enei mea hei whakaware i te tangata kei puta te whakaaro ki nga mea e paingia ana e te Atua, ki nga mea e ora ai te wairua, hei huarahi hoki mo nga tamariki kite tini noa iho o nga mahi tutu. Otira ehara i te mea no enei anake te he. Tetahi take o te mate, kei nga tangata whakaaro o te Hahi, kei te hunga e mau tonu ana kite whakapono, ki nga Hakarameta hoki a Te Karaiti; he korou-kore, he ahua whakauaua no te karakia kite Atua ; kua iti haere te hiahia kite Wairua ote Atua hei noho ki roto kite tangata, hei whakakaha, hei whakatapu, kia ngakau-nui ai ki nga mahi pai; na konei hoki i wareware ai kite inoi, i kore ai e hono te pa kite Hapa ate Ariki hei mea e whai kaha ai, e whai manawa ai te wairua. Ko te moepuku, me etahi atu mahi pera, kahore e whakahengia. Ko nga tamariki, e whakatupuria ake ana ko te taha anake kite tinana, ki nga mahi ote ao, kahore hoki e ata whakaakona ki nga mea e tika ana kia mohiotia kia whakaponohia e te tangata hei mea e ora ai te wairua. Tera ano tetahi he, ko te tahuri ote turoro kite atua maori, e parau nei te tohunga, he mana whakaora ano tona. He tohu enei mea no te mate; kua kore nei hoki he kaha e hinga ai i a tatou te hoa-riri; kua hinga ke nei ko tatou i a ia. he take, he wareware no tatou ki to tatou Kai-whaka-kaha, he kore whakapono ki nga kupu a Te Karaiti mo te u ki roto ki a ia e taea ai e tatou nga mahi pai katoa. Mehemea e hauora ana to tatou whakapono, kua iti haere nga mahi he 1 roto i a tatou, kua riro mai hoki i a tatou o tatou hoa kua kotiti ke nei ki nga paraparau a te tangata.

Tetahi mea kua whakaritea e Te Karaiti, ko te Hahi kia whai minita hei tangotango i nga Hakarameta, hei tohutohu, hei whakaako i te iwi; ko te minita hoki kia whai oranga i runga tana mahi, kia watea ai ia i etahi o nga mahi ote taha kite tinana, kia u tonu ai ki tana mahi minita. He tangata nei ano te minita, he pera mete tokomaha, e pangia ana ano ete mate. Kotahi te minita kua tangohia ete Atua i roto i a tatou, ko Rev. Eruera Kawhia. He nui hoki te pouri kua tau mai ki a tatou. He roa te takiwa i pangia ai e te matemate, mete whakaputa ano ia ite uaua ki tana mahi. Ko tona ngakau-nui kite mahi ia ia e ora ana he mea e nui ai ta tatou whakawhetai kite Atua i whakakaha nei i a ia. Tenei ano kei te rapua he whakakapi mo tona turanga. Te mea e roa ai, he ruarua no nga taitamariki e hiahia ana ki taua tu mahi. Kei te mohio koutou kite kura i Te Aute, kite kura hoki i Akarana, ara ki a Tipene. Hua noa ko nga tamariki o ena kura hei tangata mo Te Raukahikatea kia hua ai he minita hei whakakapi mo nga pariha e tuwhera kau ana. Tena ko tenei, kua mahue a Te Raukahikatea inaianei i nga taitama o ena kura ; kua kore e hiahia kia tae ki reira, kite Kareti e ata whakaakona ai hei minita. He aha ranei te take i kore ai nga taitamariki e anga mai ki tenei mahi ? Tetahi take pea, he titiro kite iti ote oranga mo te minita, i rua ai he mahi mana, ko te mahi a te minita, ko te mahi hoki a ona ringaringa i te oranga mona, mo tana wahine, mo ana tamariki. Ko tetahi mea ano tenei hei tirohanga ma nga tangata o te Hahi, ara ko te whakaranea i te oranga mo nga minita, kia kore ai he whakaware mo ratou i runga i ta ratou mahi minita. Tenei ano kua hoki haere nga hua o nga talma oranga minita, hei enei tau e haere ake nei ka iti rawa ai. Ma te iwi ano tenei mate e whakaaro. Me whakamahara koutou e ahau aianei kite tikanga kua takoto i te Hinota Nui i mua ake nei, mo tetahi tangata maori kia pootitia e nga tangata o te Hahi i tenei takiwa hei mema mo te Hinota ote Pihopatanga. Te marama e pootitia ai ko Hurae e takoto ake nei. He mea pai kia puta he kupu ma tenei Hui mo te tangata e paingia e te iwi katoa kia pootitia, kia kore ai he rapurapu a te wa e pootitia ai. Heoi ma te Atua e tohutohu enei mahi a tatou kia rite ai ki tana e pai ai.

[ No te 15 o Aperira i tu ai te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Turanga, ki Whare - kahika ; i reira te Pihopa, nga minita tokorima, me nga mangai reimana tekau ma tahi. E warn nga motini i whakaaetia. Na Pene Heihi raua ko Te Hati Houkamau te motini tangi mo Eruera Kawhia, whakamahara hoki mo nga pariha e torn o Ngatiporou kei te tu tahanga. I whakaaetia ko Reweti Kohere kia pootitia hei Reimana mo tenei takiwa kite Hinota ote Pihopatanga. Ko te hui a tera tau ka tu kite Pariha o Rangitukia.]