NGA RETA KUA TUKUNA MAI.

Pipiwharauroa, Issue 5, 1 July 1898, Page 2

NGA RETA KUA TUKUNA MAI.

Kaikohe, Bay of Islands, Auckland, 30th Maehe, 1898.

F. A. Bennett. Tena koe. Tenei kua tae mai te manu nei, me ana kupu Whakamarama, nui rawa atu taku koa i taku kitenga i taua reta, a ka tuhi atu nei, hei tuku atu i te kupu Whakataikiu mo tena mahara kua puta na ia koe, ( Taikiu ) . Notemea, ma tena mahara e tae atu ai te reneatanga o nga mahi. Ma te Atua koe me to mahi e manaaki e tiaki e whakakaha. Tera ano pea ka tuhi atu a muri ake nei, kaati mo konei, Na to hoa ’ Na Matiu Kapa.

Te Pourewa. Pirongia, Waikato. Hune, 16th 1898. £he Rev. P. Peneti. Tena koe ara, koutou nga kai mahi o nei pepa e putaputa tonunei, i enei Mari»ma. Ehoa ka nui te whakapai o toku ngakau kite Marama o nga Kupu Whakamarama o te pepa nei. He tino pai rawa hei wakaoho ite ngakau o te tangata otira e hara i te mea ite ngakau anake o te tokomaba, engari i nga ngakau ano hoki o nga kai kauwhau, aha koa e pehia ana e te taumahatanga ote mahi. !;} Kite titiro iho kj.etahi kupu hauora ana, haunga ia ta te Kaijaiti whakakaha mai, kote mea hoki tera e tumanakohia ana, ko la kia mea mai, “ E ranea'ana taku atawhai mou ; Mana tonu hoki toku kaha i runga ite ngoikore,” kia penei mai la, ki anapononga a, kia tautoko hoki la i te Manu e awhina tonu na i ana Mahi. Heoi to Mihi. , f ' Mo to kupu e whakaatu nei ki nga minita, e mea i nei koe, kia' tukua atu nga kupu whakamarama e mahia H nei i runga ite ingoaote Ariki, me korero roa e au, no te mea e kore koe, e kite i te koa, ki nga main me nga korero, o konei. No te tau 1893, —Ka whakarikonatia maua, ko Taimona Hapimana, hei mihinare mo Waikato. - No te 22 o Mei, ka tu o maua waewae ki' Waikato. I mua o to maua haerenga mai, he nui te pakanga i waenganui i toku iwi me te Tuati, Pihopa o Waiapu, me W. L. Williams i te wa e Atirikona ana ia, e pakanga ana kia noho tonu atu au mo te kainga. E rua ra, e kawe ana ka riro i ta te pihopa raua ko te Atirikona, i te mea hoki e kaha ana toku hiahia ki te haere mai ki Waikato nei. Komaua i haere mai nei, ko Taimona no te Arawa, no Ngatimaniapoto hoki; ko au, no Hauiti Ngatiporou, me Rongo whakaata Teaitanga a Mahaki, Tologa Bay me Gisborne. Te taenga mai ki Waikato nei kore rawa te tangata e tahuri mai. E mahi ana ite Ratapuki te parau whenua, kite mahi taiapa,

me era atu mahi whakapouri i te ngakau. Ko te mea mil e homai ana kia maua he amuamu, mo te karakia i mate ai ratou. No te mea he iwi karakia i mua atn ote tan, 1863. - Na te whawhai ka mahue te karakia. Ko tetake ijmahue ai: —Ko Paterangi tepa o nga Maori, he maha nga whakamatauranga a te taha pakeha, kaore i taea, katahi ka haerea e te ope a te tianara i te po ote Hatarei. No: te ata ote Ratapu ka tae ki Rangiaohia ko te kainga tera, ,o nga koroheke o nga tamariki, o nga wahine, katahi ka puhia ki tepu, ka tahunaoratia te tokomaha kite ahi i roto i te whare kotahi. Ko te take tenei i mahue ai te karakia ki te Atua nui o teßangi. ; : , , * ; . Ka mearatau, na-te pakqha.ratau i kauwhau me whakatapu te Ratapu ka whakatapu ratau. Katahi ratau ka patua i tana ra ka ki ratau he maminga katoa ia ratou nga mea e kauwhaungia ana e o ratou minita. . Koia nei te ahi e tahuna ai ratou e kiia nei e nga minita, he ahi whanariki a te ra whakamutunga. Na konei, na nga mahi a te kawanatanga i kohukohua ai te ingoa o . te Atua i roto i hga Maori o Waikato me Taranaki. No Hepetema i taua tau 93 ano, ka mate tetahi o aku kotiro, ka hoki au kite kawe ki te kainga ko tetahi ki roto i te kawhena, ko tetahi e haere mate ana ano. Te taenga atu, ka hemo ano tetahi. ;: Ka tu mai ano taku iwi kite pupuri i au, ka mea me noho i te mea kua aitua au i te haerenga - Kua kore he toenga tamariki ki au. Ko taku utu kia ratou kite noho au e kore e ea te mate o aku tamariki, taku e whai nei kia whai hua rano a te Karaiti i roto i nga ngakau, o nga tangata i mate ai aku tamariki i te haerenga kite kauwhau, katahi au ka mohio ka ea te mate o aku .tamariki. Kaati i roto i enei tau ka toru nei, kua huri mai a Waikato kite whakapono. No te rua oMei nei 1898, baputate kupua Taingakawa Te Waharoa Tumuaki o te Kingitanga, me Kaati te noho mangere, me whakatutu he kai karakia mo nga takiwa katoa o Waikato nei; a mea ake hei pahuitia ai e te Nupepa a te Kingi e te “Paki o Matariki ” taua kupu. I korero nui ai au i enei korero i runga ake nei kia tino mohio ai te tangata ko ta te tangata e tumanako ai i runga i te ingoa o te Karaiti e kore e hapa. Ka whitu tau o te whanautanga he tamariki maku i te mea kua kahore ke. Kua whanau mai nei ano. E mohio ana au he mea homai tenei, a mo te ora tenei. Ka 2 nei enei tau o te panuitanga

a te Kingi me mutu te Mahi Ratapu. Katahi ano ka Iriiria nga tamariki, ka nehua i runga i te karakia nga tupapaku, ka marenatia nga wahine ki nga taane. Kua puta ke te amuamu kia maua ake ko .Taimona, mo te roa e ngaro ana, ehgari e tika ana taua . amuamu, no te mea he nui no to maua pariha. Kaore e taea te ha ere etahi waahi i roto i te tau. Me Taranaki kaia maua ano. Ko te Waa,hi tera e tino pouri ana. Ko nga tangata e kumea ana e te Whiti raua ko Tohu kia raua akoranga whakaputa ke i te korero ote paipera. Te aronga o ta te Whiti akoranga koiate Mihaia ; kongaporopititanga mo te Karaiti mona ke ki tana.' ' Te arongao ,ta tohu, Ko tonualhowa Ekore e whakaae aua tangata kia karakia tetahi tangata Minita ranei ki reira. Pai ake te kauwhau, ,kite iwi mohoao ite kauwhau ki nga iwi kua matau nei kite paipera. E homai ana ano ko aua kupu kite kai kauwhau' Engari e korero, kaka ana. Kaore e mohio kite tikanga ote rarangi. Kaati ko te Atua e mohio ana kite wa e whakatahuri mai ai ia i nga tangata o Taranaki, Heoi kite ngahau tangata he whawhai he pouri noa iho. Heoi tena. ■ 1 Mo to kupu mehemea he kupu uaua to te karaipiture me tuku atu, Tenei taku he kore kupu karaipiture hei whakamarama mai i te 8 tau o te kupu whakarite a te Karaiti ia Ruka xiii. 0-9. Kowhea rate tau tuatahi ko whea hoki te tau tua 2, Mete tau tua 8. Heoi tena. v Mo to kupu kite hiahia matau kite tono atu kia 6, kia 10 ranei kape o te pepa nei me tono atu. Kua hiahia noa atu ra au kite tono atu i etahi kape ki a au kia 6. Ko te rhea i kore ai te tono wawe atu, na te kupu whakatauki ate Maori nei; “Heao te rangi, ka uwhia he huru huru te manu ka tau he rewhi, he Taro ka tu te'piko o te whakairo.’’ I penei ai ra na te mea e hihiko ana te ngakau, kote pakete ia e ngoikore ana. Heoi nei. Mehemea, he kaha tangata to maua e mahi nei i Waikato e kore rawa e pahure. Engari he wa kua rite i te aroha nui o te Atua. ;Tr,r. : , j 'it... uo M Hei kona ra . Mate Atua tatau e tiaki, Nikora Tautau.