HE KURD WHAKAMARAMA.

Pipiwharauroa, Issue 1, 1 March 1898, Page 2

HE KURD WHAKAMARAMA.

No. 1.

: Ki nga iwi, ki nga hapu, o te takiwa o te Porowini o Whakatu. tae atu hoki ki etahi atu takiwa 0 te > Waipounamu. mete Aotearoa, tena koutou; No te mea he taenga tuatahitanga atu tenei no taku reta ki a koutou, he mea tika kia ata whakamaramatia tona tikanga. Ko tona ingoa koia tenei te man ake nei. Engari kei pohehe mai koutou ki tona tikanga, me . ki tonu atu inaianei, kei runga anake i te tikanga o te whakapono tana whakamarama haere He mea tika ano hoki pea kia ata kiia atu ki nga tangata korero o te reta nei, he minita no nga Maori te Kai-tuhituhi, no te Hahi o Ingarangi. No te mea be nui nga tikanga 0 te whakapono kaore i te ata marama ki te nuinga o te tangata, “ko te kotinga hoki e nui ana, ko nga kai-mahi e ruarua ana” (Matiu 9. 87) puta ake ana te whakaaro kia tukua atu etahi kupu ruarua nei, ki nga marae o o koutou kainga takoto ai, (i te ruarua rawa hoki o matou o nga minita Maori mo tenei kotinga nui) kia kitea mehemea e kore e tupono etahi purapura torutoru nei e whai hua hei o, mo ia tangata, ia wahine? ia tamaiti, e korero ana i enei kupu. Kote reta nei ka perehitia i roto i nga marama katoa. Kaore he utu mo tenei pukapuka. Ki te titiro mai ate tangata he rere noatu'. » E tika ana. Engari ia me utu ano ka taea ai te perehi, me utu ano ka riro mai ai te pane kuini hei tuku atu i roto Ite meera. Kati, maku e ki atu, ko te oranga 6 te manu nei kei te aroha o te tangata. Mehemea he whakaaro aroha to tetahi ki te manu nei, pai noatu kia tukuna mai e ia tetahi kapa kotahi nei, kia mana ai te perehitanga. E rima rau kape ote reta kotahi ka perehitia i roto i nga marama katoa, ka tuku atu ai ki nga takiwa katoa o Te Waipounamu me Te Aotearoa. Kanui taku hiahia kia karangatia mai e nga tangata 0 ia takiwa, o ia takiwa, - te manu nei kia tae atu ki o ratou takiwa. Ko te karanga kau heoi ano, kaore he tikanga o te utu, kei Vi. te wha.kaaro ote tangata tera. Kaore ahau , 1 te mohio ki nga takiwa, ki nga tangata hoki e hiahia ana ki ;te manu nei, kati, ma . koutou e whakaatii mai o koutou f ingoa me ■ o koutou kainga. • > . , ..• . - i

NELSON (WHAKATU). EDITOR F. A. BENNETT.

MAEHE, 1898.

Kei te hiahia hoki ahau kia tukuna mai e koutou a koutou patai mo runga i nga tikanga o te Hahi, o nga Karaipiture ranei, a koutou tono ranei kia whakamaramatia nga tikanga o nga wahiuaua i kitea ai e koutou o nga tikanga ote Whakapono. Ka kite koutou i etahi rarangi uaua o te Karaipiture, tukua mai ki konei, mehemea e kore e taea te whakamarama atu Kati nga kupu whakamarama. Kua mohio koutou inaianei ki nga tikanga o te reta ka tukuna nei ki o koutou takiwa. Karanga mai, karanga mai ki ta koutou manu, mehemea e kore e taea e ia te waha atu o tetahi kupu whakamarama mo o koutou pouritanga. Ka tukuna atu te manu nei i runga i te ngakau whakapono, i-te ngakau inoi kite Atua, kia tukuna mai e ia tana manaakitanga ki runga ki tenei tikanga kua homai nei e ia ki roto ki nga ngakau o ana pononga. E ki ana hoki a Ihaia (55. 11) " Ka pena ano taku kupu e puta atu ana i toku mangai ; e kore e hoki kau mai ki a au; engari ka meatia taku i pai ai ka taea hoki taku i unga atu ai." i v.Ko ta te tangata he rui kau i nga purapura, ko nga hua ia ma te atua e whakaae mai. Koia tenei te tukuna atu nei te Kupu Whakamarama, ki nga marae o o koutou takiwa takoto ai, hei titiro ma koutou, hei whakaaro ma koutou, hei a whin a i a koutou i runga i nga tikanga e rapua nei e te ngakau, kia marama ai ta tatou hikoi i runga i te huarahi whaiti o to tatou whakapono.

Heoi, ma te Atua e tuku iho tana manaakitanga, ki tenei whakahere ka tukuna atu nei i mua i tona aroaro.

TE WHAKAEMINGA MAI 0 TE WHAKAPONO. E hoa ma, e nga tangata o ia takiwa, o ia takiwa, i roto i enei ra kei te kite tatou kua maha rawa nga wawahanga o nga Hahi. Kua tu noake tenei tangata me tana whakapono, ; tetahi atu tangata me tana whakapono. Kia noho tupato, kia mataara tatou, " kei akina, kei kahakihakina e nga hau katoa o te whakaako, he maminga na te tangata, he tinihanga, e mahia ai te whakapohehe." : (Epeha 4. 14.) :

Kua otite tuhituhi i a I Pita iii. 15, " kia rite tonu te kupu i a koutou, i nga wa katoa, hei whakahokinga atu ma koutou ki nga tangata katoa e ui ana ki a koutou, kite mea e tumahakohia atu nei e koutou." , E toru tekau ma iwa nga whakarohe kua whakaritea mai e te Hahi nui o Ingaraugi, he mea kia whakarerea ai nga whakaaro rere ke, kia whakapumautia ai hoki te whakaaro tahi ki nga mea o te Whakapono, o te Karakia. Ko aua whakarohe he mea hanga mai i te tau 1562, i te wa i kitea ai te maha noatu o nga Kai whakaako e whakatu ana i a ratou ano hei Kai-whakahaere mo nga tikanga o te whakapono. He maha rawa no nga tikanga pohehe me nga kupu kuare e whaka ingoatia ana kite whakapono, huihui ana nga tangata tino matau, nga kaumatua tuturu o te whakapono, a, i runga i a ratou whiriwhiringa whakaputaina aiu ana e ratou kite ao katoa aua whakarohe e toru tekau ma iwa, kua tapiritia mai nei kei te mutunga o a tatou Rawiri, ara kei nga Rawiri hou. Ko aua whakarohe katoa he mea hanga ki runga kite kaupapa ote whakapono, ara ki runga ki nga Karaipiture. He mea tika e hoa ma kia korero tonu tatou i aua whakarohe kia kimihia hoki e tatou te whakamaramatanga mo aua whakarohe i

roto i nga Karaipiture. Ko aua whakarohe nei hei tiaki i a tatou i nga wa e pupuhi . raai ai nga hau katoa o te whakaako, nga maminga a te tangata, te tinihanga e mania ai te whakapohehe. NGA WHAKAROHE. I. Mo te Tokotoru Tapu kia whakaponohia >•'.'•''- " Kotahi rawa te Atua ora, te Atua pono, no tua whakarere, a ake tonu atu ; kahore ona tinana, kahore ona wahi, kahore te mamae e pa ki a ia : kahore he mutunga mai o tona kaha, o tona mohio, o tona pai: ko ia te Kai-hanga, te Kai-whakau o nga mea katoa, o nga mea e kitea ana, o nga mea hoki kahore e kitea. Taua Atua kotahi nei, he hunga Tokotoru : te Atuatanga o taua Tokotoru, kotahi tonu ; te kaha, kotahi ionu ; te ora o tua whakarere a ake tonu atu, kotahi tonu. Taua Tokotoru nei, ko te Matua, ko te Tama, ko te Wairua Tapu." Ka kitea ki konei te kupu whakahe mo te whakapono o mua mai ra no o etahi tangata e ki nei he tangata te Atua. (I roto i enei ra ko nga " Momona," ara ko. te Hahi o Ihu Karaiti o te hunga tapu o muri nei, te hunga kei te kauwhau i te tangatatanga o te Atua). ,• \, ■"'•,,.; : .''• .■' '. '.'"'" r -';. 4 I. E ; -kit ana te : whakarohe tuatahi nei, " kahore < ona, tinana, ; kahore ona wahi,

kahore te mamae epaki a ia." Tirohia i a Hoani4: 24. Ihaia 40 : 18, 25. Tiuteronomi 4:15. Ruka, 24 : 39. Hoani, 1 : 18; 5: 87. Nga Mahi, 17: 24, 28, 29, Roma 1: 20, 21. 1 Timoti 1:17 ;6: 16. _" Kahore te mamae e pa ki' a ia."' Tauanga 23 : 19. Maraki 8:6. Hiperu 6: 17,18. Hemi 1: 13, 17. > *"****■ II 1. " Kotahi rawa te Atua ora, te Atua pono." Ekoruhe 3: 3, 14, 15; 6 : 23 • Tauanga 27 : 16 ; Tiuteronomi 5: 26 • HohuaS.lo; 1 Hameura 17: 26- Nga Waiata 42: 2; 84:2; Ihaia 42.8. Heremaia 10 : 10 ; Raniera 6 : 26 ; Matiu 16 • 16; Hoani 17 : 3; Nga Mahi 14: 15; Roma 9 : 26 ; 2 Koriniti 6. 16 ; I Timoti 4: 10 6: 17 Hiperu 10 :31 ; Whakakitenga 4 : 8 ; 10 : 5, 6. 2. ' " Kahore he mutunga mai o tona kaha." Kenehi 17 :1 ; 18 : 14. Hopa 42 : 2 ; Matiu 19 : 26 ; Epeha 3 : 20. 3. " O tona mohio" Kenehi 16: 131 Hamuera 2:3; 1 Kingi 8 : 39 ; Hopa 26: 6 ; Waiata 44 : 21; Mahi 15 : 18 Roma 11 : 33. 4. "Otona pai." Ekoruhe 15 : 11. 1 Hamuera 2.2; Waiata 86 : 15 ; 118 :1 ; Raniera 9:9; Hona 4:2; Ruka 1 : 77, 78 ; Roma 2. 4 ; 2 Koronti 1.3. Epeha 2 :

4; Hiperu 6; 10. 1 Hoani 4. 8. 5. " Ko ia te Kai-hanga onga mea katoa." Kenehi: te tahi mete rua- o nga upoko. 2 Kingi 19. 15. Waiata 33. 6. Mahi 17: 24. Epeha 8 : 9. Korohel. 16. Whakakitenga 4:11: 10 . 6. 6. "Te Kai-whakau o nga mea katoa." Tiuteronomi 32 : 89 &c. 1 Hamuera 2:6; Hopa 12:9; Waiata 22: 28. Ihaia 14 : 27; 40: 11-18, 15, 22. Matiu 6. 25-30; 10: 29, 30. Roma 11. 86. 7. "No tua whakarere a ake tonu atu." Kenehi 21 : 83. Tiuteronomi 88 : 27; Waiata 9.7; 90: 2, 4 ; Ihaia 44. 6 ; 57 : 15. Roma 1. 20 ; 16 : 26. 1 Tim 1: 17. Whakakitenga 1:8; 5: 14; 10:6. _ Kati: He whakamarama tenei kia kite ai tatou ko nga Karaipiture te kaupapa o to tatou whakapono. Hei tetahi putanga etahi o nga kupu whakamarama. Heoi e rere ra e te manu nei, a ma te Atua koe e manaaki, mana e whakatutuki te wahi i rite ai hei taunga atumou. Haere me tau pikaunga, a ma te roa o te ra e whakaatu mai to mahi i oti i a koe. No to koutou hoa i roto i. nga mahi a te Ariki. . «', , , '" ','■-■ ;^ a Peneti, '.■; ; ~ ; : ;' . ' ; ■/. ■ :■■ Nelson.