BUZZ & POPPY

Muka, Volume 12, Issue 2, 1 March 1999, Page 2

BUZZ & POPPY

X ANEL. / itereo Maori I motewa V Tuatahi .

il rnill^iffllllHH^ f"* |

Mai ra ano i te wa e tamariki ana te nuinga o tatou, ka pakia tatou e nga ritenga o enei mea te whakaari pakiwaituhi. Ko Mickey Te Kiore, ko i Tanara Rakiraki, ko Goofy me Woody Kairakau, hei whakahua noa ake i etahi o toku nei wa. Taka noa mai ki enei ra, tata kore ana e taea a tatou mokopuna te kukume mai i mua o te pouaka whakaata ka whakaarihia mai ana enei tumomo tikanga ngahau tamariki. Ka tau ki hea 6 tatou whakaaro mo nga piki me nga heke o enei ritenga, onapai, ona kino, tenei ko tetahi o nga tikanga e timata ai te hunga ririki kite whakamatautau i.tdna reo tutaki i nga tikanga o te ao e taiawhio nei i a ia. I roto i aua tikanga, ko te noho a whanau, te atawhai a tetahi i tetahi. Ko te

whakatupato mete toa o te wairua. Ko te amuamu, te pukuriri mete aroha. Ko te whakarongo mete awhina. Te whakatara, te rawe, mete wh^kahihi.

I Aotearoa nei ko te mate nui ke, kotahi anake reo takinga i aua whakaari nei, ko te reo Pakeha.

Engari kua kapi tera hapa inaianei na te mea mo te wa tuatahi mai i te oroko waihangatanga o enei ritenga e ona matauranga, kua ahei te takinga mai o aua tikanga i roto i te reo Maori i te otinga o tenei ripene whakaari pakiwaituhi nei, “Nga mahi Matatoa a Buzz raua ko Poppy”.

Ko nga kaikawe i enei whakaaro he ngarara me etahi atu o nga uri whakahi o te Wao-nui-a-Tane. Ko te arohanga o te'whakaari nei, ko nga pepeke o “Te Whanau Huhu”. Ko Buzz raua ko Poppy, 6 raua matua a Woody raua ko Dolly, te potiki a Snobbly, me to raua koroua, kuia hoki.

Hei whakamatautau i te hunga nei, tera nga nanakia o te ngahere, nga manu nei a Hemana raua ko Remana, he makipae. Kahore atu a raua kai pai i te ao nei, ite huhu. Engari me waiho ki reira enei korero iri ai. He ai ra me whakaoti penei, ko te rOanga atu e whai ana i nga takinga pakiwaitara tuku iho no onamata ra ano, nga akinga>a te pai mete kino, te tika k mete he, te toa mete wairuatoa. v #

I raro i te maru o Airforce Digital he kamupene tapa reo, puoro i T amaki-makau-rau, kua riro na maua ko Rhonda Kite o Te Aupouri i tatari ona riten’ga kia mau ai te moko Maori ki tenei kaupapa. He ai ra hoki ki amauatahi.

' „ • • " . - ' * ' v “I hanga enei mahi hei tikaro i te hinengaro tamariki, ko te rereke inaianei kua ahei te kapea atu aua* maiTawa ma roto i to tatou ake reo. Mena ko te ora tonu to tatou reo, anei tetahi o nga tikanga e taea ai.”

No te reanga kihai nei i whiwhi ki nga hua o to tatou reo a Rhonda Kite, no reira he mea whakahirahira ki a ia, kia whai wahi te kamupene i hanga nei e ratou ki

te para i te huarahi e tupono ai te whiwhi a ona uri ki tenei tainga i whakarerea iho nei e 6 tatou tupuna. Apiti ki tenei ta Rhonda; , - “He tohe and hoki pea tenei ki ahau, kdhore and i poto te wa ntoku kite ako i te reo nei”. » ' 1 ‘ ■ ' Ko to maua whakapono, he mahi totika kei konei ma tatou katoa, kei te purea te ao e te rahi o nga pakiwaituhi penei, mena kei te tika te reo o roto, he aha te he o te tapae i ona ritenga kite reo rangatira 06 tatou wheinga. k

Ahakoa i tupono noa te kitea e maua o te whakaari nei, ehara i te mea i maiangi noa ake te whakaaro i roto i a maua kia whakamaorihia enei momo tikanga pakiwaituhi. He ai ra, kua pau ke te rua tau i rokohangatia ai e maua te ao mo etahi kaupapa hei whakapaunga i 6 mauapukenga, ka kitea tenei.

Ehara hoki i te mea iti te utu mo te waihanga noa ake i enei momo tikanga. Mena i riro ma maua ake e waituhi ona ritenga, kei te takiwa o te 800,000 tara ke te utu e rere ana. Ahakoa te whakamaori kau nei i tona ahua, ka nui ano te rahi o te utu. He ai ra, kei waenga i te 40 mete 50 mano tara ka oti nei mo te hoko.

I te uaua o te kitea o tetahi putea hei plkau i nga utu e tutuki ai te kaupapa nei ka tahuri maua ko Rhonda kite whakatinana i 6 maua tumanako i runga ite whakapono kite arohia mai ete ao whanui kei reira hua ai, kite kore hoki heoi ano to maua raru, ko 6 maua werawera, me nga werawera pea o 6 maua hoa me 6 maua whanaunga na maua nei i tohe kite tautoko mai i te kaupapa. Kotahi anake pea te korero e toe ana kua kite nei maua i te hua ote mahi kua oti nei i a matou katoa. E panui koe i te reo Maori, e matakitaki koe e whakaarihia mai ana, e rongo e korerohia ana a reira ke kitea ai tona ataahua kite kawe i 6 tatou tini whakaaro. Ahakoa ka taea e koe te hoko te whakaari whakaata reo Pakeha o te taonga nei i nga whare hokohoko, kotahi anake te wahi e whiwhi ai koe ki tona ritenga Maori, ma runga ite tono kite nama waea kore utu emau ake nei: 08004TEREO ki tenei nama ake ranei 0800483736 Ko te utu a-moni, a-haki ranei mo te ripene whakaari whakaata, mete tuku a karere atu ki to • ringa he: $34.95 Hei haukoti i enei ritenga katoa, ka taea tonutia e koe te tuku tonu mai i to haki mo tau e hiahia ai ki; Airforce Digital POUAKA POUT APETA 56219 Dominion Road, Tamaki-makau-rau.