G.—2a

4

ahakoa a ratou tikanga kimi oranga, a kahore hoki i hira nga mea i hemo, a kotahi anake i mate i te tetahi mate taikaha. Tokono ia nga tangata i mate i te kainga i te mieri o te koraha, a kotahi anake c korerotia ana i pangia etc mate ngerengere i te Awahou c tata ana ki Eotorua. Ko taua tangata ko Ereatara kahore ona whanau. Me. whai kupu ahau mo te roa o taku tuku atu i nga tataunga, no te mea kua oti noa ake hoki haunga ia o Torere, ko te take i roa ai o tenei wahi na te whakawhitinga i nga kaiwhakaako. Naku na, E. S. Puihi, Kaiwhakawa. Kaiwhakawa Tuturu Xi te Hekeritari o Earo Tari Maori, Poneke.

No. 6. Te Pctu, Kaiwhakawa Tuturu, Kihipane, Xi te Hekeeetaei o Eaeo, Tari Maori. E Ta, — Tari Kaiwhakawa Tuturu Kihipane, 11 o Maehe, 1891. E whai honore ana ahau kite tuku atu i konei te tataunga o nga Maori mo te Kauti o Kuki me Waiapu. No te mea kihai i taea c ahau nga pukapuka o te Eunanga Nui c mau ra i roto te tataunga o muri nei, kahore c ahei c ahau te tuku korero mo te hua haere ote tangata te hoki iho ranei. I horapa katoa ia te takiwa o Kuki me Waiapu te tatau i tera tataunga. E tino pai ana te ora o nga Maori o tenei takiwa. Kua ahua mutu ta ratou kai Waipiro, a kua neke ake to ratou pa kite mahi i nga tau o mua. Me ki atu ano hoki ahau i tenei kei te hira ke nga tamariki tane Maori me nga hawhekaihe i nga tamariki wahine, a kei te hira rawa nga tamariki tane c neke ake ana o ratou tau i te tekau ma rima tau i to nga tamariki wahine c hoki iho ana o ratou tau i te tekaumarima tau. Naku na, Xi te Hekeretari o Earo Tari Maori, Poneke. Putu, Kaiwhakawa Tuturu.

No. 7. Kapene Pieihi, Kaiwhakawa Tuturu, Xi Te Hekeeetaei o Eaeo, Tari Maori. E Ta,— Tari Kaiwhakawa Tuturu, Nepia, 20 o Mci, 1891. I runga i nga tohutohu mai i roto i to pukapuka No. 12 o te 8 o Tihema, 1890. E whai honore ana ahau kite tuku atu ki a koe i konei te tatau o nga Maori me nga hawhe-kaihe o nga Kauti o te Wairoa, Haaki Pei, Waipawa, me Patangata. E whakaatu ana mai te tatau o te Wairoa i tae te hua o nga tangata kite 304 : me te Kauti o Haaki Pei c 768 ; te Kauti o Waipawa, 162; te Kauti o Patangata e42 ; Hui Katoa c 752 te hua o te tangata, me tango mai ia kia wha te kau tangata i roto i era c mohiotia ana hoki no etahi wahi ke atu ratou, ako to ratou hua tuturu c 706. Kei tawhiti te hua o enei Kauti, Otira na te kore mate uruta i waenga i a ratou i penei ai te hua i roto i enei tau ka hori nei. Ko tetahi mea pea nana i whakataki te tangata ki reira na te hua o nga ngako o era takiwa i pera ai te hua o te tangata o era Kauti. A kua tataungia ano hoki c ahau nga Maori o nga Kauti o Taupo kite Hauauru me te Tai Eawhiti apiti mai ki toku takiwa ano. Ite tau 1886 c 679 nga tangata ote Kauti o Taupo kite Eawhiti inaianei kua tae kite 769, a c tae ana kite iwa tekau te huanga ake ite tau 1886. E 310, nga tangata c whakaaturia ana c taku tatau mo te Kauti o Taupo kite Hauauru a me apiti atu ki enei nga tangata 919 c whakaaturia ana c te ripoata a te Wirikihana, na i te tau 1886, 1,152 nga tangata hui katoa inaianei 1,229, a c whitu te kau ma whiti te huanga ake i te tau 1886. Me ki atu ano hoki c ahau kei etahi wahi kahore nga tangata c whakaatu mai i to ratou maha ki nga kai tatau tuarua, otira kei te kore c rite te whakakeke o te tangata inaianei ki to ratou whakakeke ite tau 1886. Ko etahi o ratou c mahara ana ma te tatau c kaha ai te whakaeke ote takeki runga i o ratou whenua. Heoi kahore c whaaki mai ma pataia atu he kupu. A i te mea ka mutu nei aku korero me ki ake ahau i te ora tonu nga Maori o toku takiwa a kihai i koni ake te maha o nga mea i hemo i roto i enei tau c torn kua hori nei. Naku na, Hori Pibihi, Kaiwhakawa Tuturu. Xi te Hekeretari o Earo Tari Whenua Maori, Poneke.

No. 8. Kanara Eapata, Kaiwhakawa Tuturu, Wairarapa, kite Hekeeetari o Eaeo, Tari Maori. E Ta,— I runga i te whakarite i nga tono o to pukapuka (No. 12) o te 8 o nga ra o Tihema, 1890. E whai honore ana ahau kite tuku atu ki a koe i te tatau o nga Maori o nga Kauti o Wairarapa Nota, Hauta, me Pahiatua. Kei te neke haere ake te pai o nga kainga o nga Maori c pa tata ana kite Pakeha erangi kei nga whenua tawhiti ara nga wahi epa tata ana kite moana c ahua kino ana o ratou whare. Otira kahore ratou c pangia ana c tetahi mate kino, haunga ia a Turanganui he maha hoki o ratou i pangia i reira etc mate piwa;" c ahua nui ana te mate huango i waenga i a ratou; ahe roa te wa c takoto ai ratou i o ratou whare i taua mate. He nui hoki te mate o a ratou kai ite nui ote ua o tenei tau, a tera c hoki iho te nui o a ratou kai i etahi atu tau. He nui hoki a ratou kai i etahi takiwa kua pau ite ahi. Kahore c ahei c ahau te ki atu mehemea kei te maha haere aua iwi kei te hoki iho ranei: a kahore hoki he pukapuka tataunga o tera tataunga hei tirohanga maku. Naku na, Xi Te Hekeretari Tan Maori, Poneke, J. M. Eapata, Kaiwhakawa Tuturu,