Untitled

Waka Maori, Volume II, Issue 40, 24 December 1864, Page 1

Ko te runanga nui o te Kawanatanga o te motu i tu ki Akarana nei kua mutu; kua hokihoki mai nga pakeha o roto o taua runanga, e hoki ana ki tona kainga, ki tona kainga atu, Ko te Makarini tenei kua hoki mai ki Nepia nei. He parau nga korero i kiia mai nei e whakatika ana a Ngapuhi kite riri kite pakeha. He iwi matau tena, ekore ratou e pai-kia whawhai ki ona hoa tawhito, ara, ki nga pakeha. Ko Waikato kai te ata noho i tenei takiwa, me Hauraki, me nga tangata o Tauranga, kai te noßo pai'katoa. Engari tena ano etahi tangata ngakau tutu e mahi ana kite tuku i ona karere ki nga iwi o te motu haere ai hei kai whakakiki i nga tangata e noho pai ana kia tahuri kite kino. Te mahi a ena tangata he whakararuraru i nga iwi, he tuku pouritanga ki runga kite whenua. Ekore e noho pai i tona kainga ka whai pea ki nga ritenga totika. Tana i pai ai he whawhai, he tutu, he hoki ki nga ritenga o te maoritanga. He mea paku te mea, hei take whawhai rawa ki a ia. E rite ana ena tu tangata kite Kahu e rere nei i runga i te rangi, ka kitea iho te manu e mahi kai ana mana, ka rere iho kite patu. Ko te 10 o nga ra o Tihema 1864 te ra whakamutunga o te takiwa i karangatia e te Kawana i roto i tona panuitanga hei haerenga mai ma nga tangata e hiahia ana kia murua ona he o tona urunga ki roto ki

te whawhai; ka haere mai ka Ki Tuturu, ka tuku mai hoki i tetahi whenua ki a te Kuini—ma te Kawana raua ko te Tianara e whakarite ki ia liapu, ki ia tangata, te nui o te wahi e tukua mai e ratou. Ko te ritenga tena o te panuitanga o te Kawana. Ko tenei kua mutu te takivva i ki ai e te Kawana hei haerenga mai ma te tangata haere mai—no te 10 o nga ra o Tihema i mutu ai. Ko Wi Tamihana tenei e tono ana ki a te Kawana kia tukua atu taua takivva ki a Pepuere, kia roa ai he takiva hei whp.kaar«ian'ga ixia ratou kite houngao" te rontv, kite tukunga ote whenua kite pakeh;"- E whakaae rauei te Ivavvana, kaore . nei. Ko ; ;a rangatira o. te Kawanatanga o mua •;nc;, ara, a te Pokiha ma, a te Witik i i ia, agahoa o te Kawana, kua kore, kua r '.e iaratou mahi; lie rangutirahou inaiai aj .<o VVetariki' to ratou upoko. He rangs if iw.o ' ua pakeha a Wetariki : U...-1 CuvtlO i cOliU. lilctiu Ivuv\,.i;;a iiiiuu iUi rangatrra, hona ano tona rangatiratanga—rangatira tonu i tona tinana, tukua kiliona ngakau he ngakau rangatira ano. Kai te mohio nga maori o Wairarapaki a ia. Ite Whare Kaka e noho ana i mua ai. ' Ko te Kawana kei Waikato inainei. E mea ana kia haere ia ki Otakou kite matakitaki i nga hanga e whakaputuputu ana ki reira inaianei hei. whakakite i te matauranga x _ i te tohungatanga hoki, o nga tangata o tenei motu, o te pakeha, o te maori; hei whakakite hoki i te ahua o te whenua tonu ano, ona pohatu, ona tarutara, ona aha. Kua karangatia hei Weretana, Po Neke, te take_ o te Kawanatanga i nga takiwu e takoto ake. nei; ko te Kawana me nga tangata katoa o te Kawanatanga hei reira noho ai—ko Akarana ka mahue. Eki ana hoki nga pakeha o nga.kainga kite taha tonga,, ki o Ngaitahu, he roa Akarana mo to ratou haere mai ki nga runanga. Heoi, riro aria i a ratou te ritenga, karangatia ana ko Po Neke hei nohoanga mo te Kawanatangata. Kua whakaekea a Taranaki, a Whanganui, kite hoia ina ia noa nei.