NGATIPOROU RAUA KO TE ARAWA.
He parau te korero, i korerotia ki Nepia i mua tata atu nei, ko te Poihipi o Taupo kua riro kite taha Kingi, ratou ko ona tangata. He tika ano pea taua hui kite Hai oto i korerotia i tera uupepa ; otira na
Ivingita ke ia nga korero i tana hui. Tae rawa atu a Kipa ki reira kua riro atu a t« Poll ill i pi ; 11a te tangata noa auo pea i ki kua riro kite taba Kingi. luaboki Una tae mai te rongo ki a matou o tetaiii parekura na the A rawa raua ko 'Ngatiporou i te Awa o te Atua ; ko te Poiliipi, ratou ko oua tai gata 100, i roto i tana riri i te taha Kuini. Ina ia aua korero na ; I te 27 o nga ra o Apereira ka pubia haeretia e nga tima a Ngatiporou e oma haere aua i te takutai ; whititonu i Waibi ; haere tonu mai, tae maiana ki Pukehina ; ka mahue i konei e nga tima.—anga tonu aua taua iwi kite Awa o te Atua. Mnri tata ibo, i taua rangi ano, ka tonoa e te pakeba kua wbakaritea e te Kawanatanga hei apilia mo nga maori o te taba Kuini, (ko te Hei te ingoa,) ka tonoa e taua pakeba kotahi rau (100) o te Arawa kia whakatika mai kia wbaia te iwi kua oma mai ra—ki atu aua kia tae mai ratou ki Otamarakau me liobo ibo ratou i reira talari ai ki a ia. lieoi, liaere ana mai taua tohu ; te taenga mai ki Otamarakau ka riobo kite tatari ki ta ratou pakeba. Tena te haere mai taua pakeba nei i uiuri, me tona tobu ano, 200 ratou (note Arawa ano), Te taenga mai ki Waibeke ka moe raloit i reira. I te ata poo te 28 o nga ra ka whakatika, ka i iro mai alio ; te taenga mai ki Otamarakau karokohanga iho te 100 0 te Arawa, i whakatika ake i te tuatahi, 1 reira e talari aua. Hei kouei lioki ka tae ake ano tetahi rau no Maketu—katabi ka wha rau (400) ratou, ki enei. lieoi, ko te baerenga mai kite Awa o te Atua ; ka mau i kouei a Ngatiporou irunga i nga pukepuke oneone. Te kitenga atu i a te Arawa e haere mai aua katabi ka tukua etahi o ratou hei liunuhunu; ka haere mai hoki etabio te Arawa—ka inabi ratou ikona kite pupubi. He awa i waeuganuioaua iwi Ki liai i roa e pupubi aua ka reiatoutiamai e te Arawa ; wliiti tonu i taua awa ; tae touu mai ki waenganui o te boa riri ; katabi ka kawe i kona—parea ana e te Arawa ko nga raparapa o a ratou raiwbara hei whakaruke i uga boa riri. Ka tau te wehi ki Ngatiporou, ko te omanga i oma ai. He ngenge no te Arawa, ratou ko uga pakeha, i te roa o te whenua i haere mai ai, i kore ai e wbaia mai kitawhiti. Otira he nui o Ngatiporou i mate ; hui nga mca mate rawa, ki nga mea tu a kiko, ka taea te 100. Nga mea mate rawa, kua kitea nga tinana i reira e takoto ana. o3—i pubia etahi o enei i te whakawhitiauga i te awa, i te Hauoika, i te tabutitanga mai. Hui nga tangata o Ngatiporou i roto i taua riri 400 ; he pena hoki a te Arawa, e 400 ano—ko te Poihipi ma i roto i a te Arawa. Ko etahi enei o nga rangatira o Whakatohea i mate rawa, ara ; ko te Aporotauga ; te Rangimatoru ; Tipene ; Hira te Popo ; mete Para. To Ngatiawa, ko te Rangipai; to Ngatiawarere, koTatuaharakeke. Tokotoru nga koroheke me nga wahine tokoono i hereheretia oratia. Eiro ana hoki i a te Arawa 40 uga pu ; he nui hoki te paura; me etahi taonga atu. Kotahi tonu o te Arawa i mate rawa, ko Winiata (ara, ko Tohi te Ururangi) ; he taugatira taua tangata. Tokoono i tu a
kiko; ehura i te tu kino, tera e ora katotS, E ki auu ua te waliine a Wiuiata i patu i a te' Apoi-utjuiga, hei utu mo tona tane—he parau pea tana koruro, liy pouo auo raiiei.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/WAKAM18640528.2.5
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Waka Maori, Volume I, Issue 26, 28 May 1864, Page 1
Word count
Tapeke kupu
703NGATIPOROU RAUA KO TE ARAWA. Waka Maori, Volume I, Issue 26, 28 May 1864, Page 1
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in