Untitled

Takitimu, Issue 2, 22 May 1883, Page 3

Kua kitea e te tahi pakeha, i Ohinemutu, tetahi manu, kotuku, a hopungia ana e ia. Kei Akarana te Kawana hou o Niu Tireni, e matakitaki ana nga wahi o kona. Kia tae atu atu a ia ki Waikato ki Peiwbairangi, katahi ka hoki atu aia ki tona kainga ki Poneke. Hci te Taite te kau ma wlia o nga ra o Hunc e haere ake nei, ko te ra tena i wliakaritea ai mo te huihuinga i nga meina o te Paremete, ki Poneke, kite -whakahaerc i nga tikanga o te Paremete mo te Koroni o jSTiu Tireni. Tetahi korero hou no Ranana, te tino taone o Ingaraiigi, e mca ana kua tae atu ki reira tetahi tamaiti wahine, ko Karao te ingoa he huruhuru katoa tona kiri, tona tinana katoa, me to pito Tvaero ano e ana ki tona tinana. Ko tana tamaiti no tetahi iwi htiruhuru o Inia. Ko te ingoa o ta ratou whenua ko Raahi. E noho ana tana i-wi iraro i te maua o te Kingi o Haiama [Siam.] Hei te Taite te rua te kau ma -\vha o nga ra o Mei, ISS3, Ka tu te purei hoiho i Makaraka. Ko Kuini "Wikitoi'ia, kei te ahua mate, i pahika tona waewae, i te pikitanga atu ki runga ki nga ruma o tona whare. "Whakaaro ana ona takuta e kore pea e tino hohoro tona ora. He kupu atu tenei na matou ki o matou hoa Maori, ko nga tangata katoa e whai whenua ana o hiahia ana kite reti kite hoko ranei, he mea tika ano, kia tuku panui kite nnipepa kia mohiotia ai e te katoa. Ahakoa he whenua, he aha atu ranei, e hiahia tia ana kite hoko, he mea pai ano hoki kia ata whakaatutia i roto i nga panui. Na Ko enei kupu i raro iho nea no tetahi nupepa o rawalu* c pai ana kia ata whakaarohia c etahi atu tangata ke i nga tangata mo ratou nei aua kupu i tuhia ai hci tikanga mo ratou ara ; "Ko Makaari (e tangata mafanranga nui no Ingarani) e'ki ana ' Ko te main panuitanga taonga i runga i te main hokohoko e rite ana kite mamaoa whakahacre mihini—ara ko ia to mea panai tc mihini i huri ai ',- ko to take hoki tena c rongona tonutia aua i nga koroni nga ingoa o o taua hoa i tera taha o te'inoaua mc o ratou taonga e whakahuatia tonutia ana (ara nga hoa o tera whenua, o Amerika)ko nga kupu a te hunga whakahe ki te main panui taonga, mate tonu ana i tc mahi e tia hoko nei te tangata in«a taonga e panuitia ana c te kai hoko

ko te tangata e hiahiaaua kia riro 011 a taonga me kimi ia i etahi tangata hei tango ;a, kite mca ka panuitia o ratou taonga c nga tagata liatiga mc nga tangata hoko, tera e nui he taugata i etalii walii hei hoko. Mc tohc tonu to tau gala ki to panui i ana taonga, no te mca e tokomaha ana nga taugata e tauwhainga ki a ia ki runga kite hoko— ka noho puka ia, katahi ka raru." Kua lac mai kia matou te panui a Arona Knihau ki nga hoa Maori, Pakeha o nga awaawa o Turauga e whakahe ana ki tetahi whare rainaua paura. E mca ana a Arona kite kino ote mahi o taua whare, kite homai i nga liota nama 6. Eki ana a Arona, he mea -whale ah anumi te hota i roto i jiga peeke ; kanui rawa atu tonapouri mo tana mahi na reira- e tukua mai aua e ia tana panui. Kaore Miatou e pai kite whakahua i te ingoa o te hunga no ratou taua whare raihana, no te mea kaore etaea e matou te kimi i te tika, i te he ronei o taua kovero. Heoi, ko te whakatauaki tenei ate Pakeha, kite tangata e hoko uiea aua, " kaua e hokona tetahi poaka mehemea ana kei ro peeke/' ara kia huakina rawatia te ■\vaha o te peeke. Kua mate a Takena Makai, te pakeha i uoho i Kaiariki raua ko Uraukapua; I mate atu i Poneke. Ahua mate ana ia i tona haeronga atu. ko tana mate he tiuo piwa kino rawa atu. Ko nga tangatu mataoe i te whenua o te "Wiwi e rua te kau ma waru mauo. No te 25 o nga ra o Apereira i tae atu Te Parahe, minita mo te tab a Maori ki Parihaka. No te rua te kau ma oiio o nga ra i tae atu a ia ki Opunake jSoto.ua taenga atu ki reira, ka haere mai nga Pakeha o taua kaiuga kite whakahei i a ia. He mihi anake a ratou whaikorero ki a ia. I te pootitanga a nga kai pooti o te kauti o Kuki i te te kau ma rima o nga ra o M ei, ko te tino nuinga rawatanga o nga kai pooti o te Kauti katoa, i pooti ratou mo te moni te kotahi te kau mano, e toru rau kotahite kau ma ono pauna (£10,316) ; ki a tukua hei utu mo te hanganga mete ■whakapaitanga o nga rori i roto i te takiwa o Turanga. Mea ake ka riro mai taua moni kite kaunihera, hei utu mo nga kaimahi o nga rori. No te hokinga mai o Hirini Taiwhanga i Ingarangi, kati, kei te mahi pitihana aia i naianei, hei tuku atu kia te Kuini: kei te tuhi tuhi nga Maori i etahi takiwa o ratou ingoa ki taua pitihana. Eki ana ratou kua takahia nga ritenga o te Tiriti o "Waitangi.