KORERO OTE PAREMATA OTE KORONI NEI, HURAE 14 1898.
I kitea ki roto i te Niu Tireni Taima o te Paraire nei, Hurae 15/98.
Mo Te Pire Nama.
Te whakahaerenga a te Whare me Pihia (Mr Fisher) mo te Pire nama. Mr Pihia:— Ka ki ia, e menemana ana ahau mo te Pire Nama, e hopu nei i nga tangata kite herehere ina kore e kaha kite utu i a ratau nama, kia whakakorea ata te hopu i te tangata. Mr Morihana:— Ko taku whakaaro, ko nga tangata he mahi hokohoko nei a ratau, a e hamene ana kia utoa nga nama, i runga i te mea i hokona ato he Waipiro, me hoatn ki reira tana kupu, kore e kaha to te hopu i te tangata mo te Nama. MrKere;— So takn e whakatete ana au ki tenei ture, engari me ata mahi marie nga ture mo nga tu ahua peneL Mr Tuiti:— Ko tako, e tino whakahe ana an hanga e hopu nei i te tangata kite herehere, mo te Nama te take, otira. e hara taku i te mea kia tino whakarereketia taua Pire, engari
j Ma ata tirotirohia. I MrPihia:— | Ki taku whakaaro e tika ana te hopunga 1 ! te tangata kite herehere mo te Nanm, ot&a Jri te kiia i hopungia te ie i runga i te waiho tenei ||Mg| kiggu ■ mTtti3K > Pihia e korero nei, * li| he ripoata ki te!BaMEiS|l^ttt»iia ki raro i tonaTuru. au ki tenei Pire, me tona ki ftHo,lie hopu noa ite tangata kite herehere, i te mea ko te kaha. noatu tana tangata kite utu i tona Nama, a tona wa. TePiriinia:— *_••■•• Mehemta te tangata kite kaha kite whakaatu Id .te ftroaxp o te Eaiwhakawa, kaore ia LtQjwW«TO*noni, kaore ia e tnknna kite hereh&«v otkVkai waho taua mahi a.nga Kai-whakawa. i te Ture, ina noake nei ka whakatakotoiaa' e tetahi Kai-whakawa tona kupu, e kore ia e hopu i te tangata moeWahine. i te-maakaore taua tangata e whiwhiana i te rua paiiha i te wiki, mehemea.i tino wha-ka-tuturutia te whakamaoritanga o tenei Ture, kaore e kore te tukuna o taua tangata ete Kai-whakawa kite herehere, kaafci i raro i tenei Ture, kaore he painga o nga rarararu openei kite homai hei whiriwhiringama tatau, > ; waiho atu ma ratau tena te whakarite i ta te • Ture, kua whakatakototia e te Kai-whakawa tona kupu, e kore ia e hopu i te tangata moe Wahine kite herehere, ite mea e hoki iho ana i te rua pauna tona moni e puta mai ana ki a ia i te wiki, ka whakaata hoki ia* ara te Pirimia, ka 18 nga tau, mai o te paahifcanga <S te Ture tae mai kite 1893, 16, 916 nga tangata i whakawatia, a hopuhopufcia ana ki te herehere, a anei ake te wa 6 Menemanatia ai e ia, ko nga tangita moe Wahine katoa kaore nei e whiwhr ana kite rua pauna i roto ite wiki, kaore e ahei kite hopu kite heiehere mote Nama te take, tae atu hoki ki nga tangata takakau, kaore nei e whiwhi kite kotahi pauna tekau herengi i te wiki. Mr Teceira: — Ka ki, o roto i tenei 16, 916, i whakawakia, mau ana kite herehere e 780. - Mr Wirihana: — Ka ki, ko te tino take ke o enei raruraru, kai nga Kamupene i whakatuturia mo aua mahi, e tangohia mai ana 3 nga tangata Hapu o a ratau taonga, ko reira ke kai t: akiaki kiaufcuaTa, ratau taonga, na reira nga tangata Hapu ka mahi i taua mahi i te Hameae, a ko ratau hoki kai te whakanekeneke i nga utu, ko tenei e pcnei atu ana ki to Kawanatanga, kia tangohia mai taua mea kia ata whiriwhiria tetahi tik&nga pai, ara Ture, k;a 1 mama ai te utu a te tangata Nama i_-nga moni e tino tika ana hei ufcunga mana i ona • Nama. ' " MrPihia:— Ka ki ia, i rooo tonu i enei- marama ka rua, kotahi te taagata mate turoro; kaore e kaha kite mahiki te aha, i ponek« tonu nei, i hopungia kite herehere, mo te kotahi marama, he koirenga ekahaki te utu i tona naxnatetake, metitiro iana ki tena mate, koia ana tonu te mate hei patu i tenei Pire. Mr Wahana:— Ka ki, ko taku kupu e penei ake ana au, mo te Ture e korerotia nei, me mahi kia ahau pai" ake, kia whai kaha ai •te Kai-whakawa, kite ata titiro ite oranga e pata mai ana kite tangata, kia mohiotia te ahua, hei rei'akawhakatauaiite wa hei ntunga ,a, me utu ranei i taua wa ano. Te Pirimia:— He nui nga Keehi (Cases), kite ki a nga Kai-whakawa kaore i ahei kite mau atu inga tangata Nama kite Whakawa, katahi hoki ka ki, he aha hoki rate take i utaina, katoa tauga ai nga mohi utu ote Whakawa, cae atu kinga moni hei utu mo te Nama, heahara, i utaina katoa tanga ai ki tekai-nama, anei te take, konga kai kohi Kaereara'(Debt-coHecting Agancy) a nga kamupene no jreira nei nga tangata, ko aua tarigatae aktaM nei. Te Motmi Toraki ste Pire. He mea whakatakoto mai e Mr Kere; . . ;•, Nowaenganui,po i wha'cahierea ai, katahi ka po ititia. t3 pootitangai'a rbro ana. i j te taha turald •©' (34), e (23) i tetahi taha, i te taha
kaors i -Ktf|K Slifers'"iiVll'iP' l i nga ma *" n W n fi ß S^ tek # ul * n ? B ' kua tmo oti&arimata, i rungs 1 tamearpeiJH tiviatou Umo, kia homai noa W ahine. Tamabine, inga Paremafc oto koroni nei. lte'Rah(»#klilipri ake'nei, Hurae 16; ka whakatakototia te-tina« te Kswana, ma nga ngaingoa ong Mema iPowhiriti«:i--- r C-,., : ■■ '"" •■---.■. Kote J&ajk&.£&& Akerana (Acland), C. GPorweiief(Bowett), T. C. J. Honebana ns»). W. Kere (Kelfa&& W.' Etoe (Kenny), W. Mekoroku (MfeSialUiuga), G. Makarini (Mc Lean), B. Otfwa (ffiives-B. Phrgitana (Prakerton) v H;Xotarani (Sootlaad), X Sepeta (Shephard), W;.. C. Te Meter (Smith), W C Waaka (Walker)* M.VL.; kote Honor© A, J. Keetemana W. C. T. Xanakorohi (Oamcroas),-..W; KorotiajfGiawther) M- Kiriwhita (dufoiifcr),- A.: B 'Kinihi (Guinness), W.Hereai(Herries), J.Horano (Holland), J Kere (Kelly), W. Barani (larnach), F. Koore (Lawry),F. Mekoaea(McGuire), K. Mekeneti (Mckenzie),. 8.. J). D.. Makarini (McLean), W. F. Meeti (Massey), B.Meretihi [Meredith], C.H. Mira[Mills]. B. Mongo [Monk], W. Monakamari [Montgomery], A J. O'mera [O'meara] P. Horikena [O'Begn] Wi Pere, W. Timihi [Symes], Koopi Mekeneti [ScobieMackenzie], M.'sH. B.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/PUKEH18980802.2.4
Bibliographic details
Puke ki Hikurangi, Issue 12, 2 August 1898, Page 1
Word Count
1,048KORERO OTE PAREMATA OTE KORONI NEI, HURAE 14 1898. Puke ki Hikurangi, Issue 12, 2 August 1898, Page 1
Using This Item
For material published 120 or more years ago, to the best of the National Library of New Zealand's knowledge, under New Zealand law, no copyright exists in that material.
For material published fewer than 120 years ago, copyright may still exist. Please see our copyright guide for information on how you may use this title.
In both cases, the National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.