TE WHAWHAI KI TARANAKI
Ka tukua atu e matou tenei korero kia rongo ai o matou hoa, he pukapuka i taia ki te Niupepa o te Kawanatanga inanahi, kei aua pukapuka nga korero o te whawhai ki Taranaki i te 6 o nga ra o tenei marama- No Waikato no Ngatihaua te hoa riri, whawhai aria ki ate Kuini tangata. I Mahoetahi tenei whawhaitanga, i te takivva o te taone o Waitara. Kua mohiotia ano te haerenga atu o nga tangata i Waikato kite whawhai ki nga hoia. No te 1 o Nowema ka tuhia te pukapuka ki a Parete, ko nga ingoa o taua pukapuka ko Te We.iini Taiporutu, ko Porokoru, he whakatara ki nga Pakeba kia haere atu kite whawhai. No te 5 o nga ra ka tae te korero kite Rangatira o nga IToia,ko Waikato kua whiti atu ki tera taha o Waitara, e haere ana ki Mahoetahi. Ao alee te ra, i te ata, ka whakatika atu ite taone kite whakataki ite hoa riri, ka hapainga hoki e tera i ' Waitara, e te hoia. Heoti ana, ka kite tetahi i tetahi, na, ka whawhai, ka hinga te parekura, whati ana te hoa riri, aia haeretia ana, a he tokomaha i mahue, rnea mate rawa, mea tu hoki, tokotoru hoki nga tino rangatira. Kei nga pukafmka ka taia nei nga korero katoa kua tae mai kite Kawanatanga o tenei whawhaitanga.
No te Pa Hoia, Niu Paremata, Taranaki, Nowema 6, 1860. E Kara, —He tuhituhi atu tenei kia mohio ai koutou ko o hoa whakahaere o te Kawanatanga ki taku ka korero atu nei. Ko nanahi, no te muri awatea, ka tae mai te rongo o Waikato ki a au, meatia ana, no te ata ka. whiti mai ki tenei taha o Waitara, he haere a ope kite whakauru i a Wiremu Kingi, a kia ao te ra kua tae kei Mahoetahi. Na, whakaritea tonutia iho ana e au kia haere atu tetahi mat«a i konei, me tetahi matua hoki kia haere maii te puni hoia i Waitara, me tutaki no-a matua ki Mahoetahi i te ata. Peratia ana, tutaki ana i te ope a Waikato, erua tino haora e vvhawhai ana, ka whati tera, a Waikato, ka oma, he tokomaha i hinga. E tuhituhi ana au i enei korero i runga i te hohoro, tuku ai i runga i a " Wikitoria," kia tika ai tetahi pukapuka mau ki Ingarani ma tenei mera, tenei ake ka ata tuhia atu te roanga o tenei korero. Tolcotoru nga tino rangatira i roto i nga mea kua mate. Ko tetahi, e kiia ana, he rangatira whakahaere i te tikanga o te Kingi Maori; tokorua he rangatira whai ingoa hoki. Tera hoki etahi atu. rangatira o raro iho kna male. Tena te pukapuka tatau i nga ingoa kua mohiotia inaianei. To matou mate, tokorua nga Apiha, 14 nga tangata i tu ; tokowha nga mea mate rawa. Maia rawa o matou, nga hoia mau pu, mau aha, maia katoa, tera au e korero ana tuhia taku pukapuka. Ko' te mate o te hoa riri kahore ano kia mohiotia, engari, kite whakaaro iho ki nga mea i n.ate, i tauumia, tena e tae kite 8© kite 100 ranei, hui talii nga mea i tu nga mea mate rawa. T-SSa i tonoa mai"e o Waikato rangatira i tetahi ra ake nei, na, ko nga rangatira tokorua nona nga ingoa i tuhia ki taua pukapuka, tokorua raua, tokorua iho kite mate, i taua ra i muri iho ite whitinga mai i Waitara. Korero ana matou ko nga Pakeha i te Tari Maori, ua, ka kawea mai nga rangatira tokotoru kite taone nei, kia nehua paitia; ko te tini atu o nga tupapaku i tanumia ki tetahi rua i keria kite walr i hinga ai. Riro ora mai ana i a matou 6 nga tangata, me nga pu, he maha noa atu, he mea pai tonu, he raiwhera etahi, he tupara etahi. He mea atu tenei naku kia hohoro te whakahoki mai i a " Wikitoria," kua tukua atu hoki e au te " Wangawanga." Ko au tenei, Ko to pononga rongo tonu, T. S. Pratt, Tiao Rangatira Hoia. Ki a Kanara Koa Paraone, Kawana a Niu Tirani,
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18601108.2.3
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Issue 17, 8 November 1860, Page 1
Word count
Tapeke kupu
699TE WHAWHAI KI TARANAKI Maori Messenger : Te Karere Maori, Issue 17, 8 November 1860, Page 1
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in