KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO, ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.
No te 1 tae noa kite 15 o nga ra o Aperira. Kahore kau he kaipuke i u mai i tawahi, o muri mai i tera Karere; heoi, ekore e ahei te mea, kei te neke nga utu kai, kei te hoki ranei. Kotahi te mea pai, ko te bono tonu te u mai o nga kai ote tahatika. He whakatupu kai anake te mea e whiwhi ai latou kite moni hei utu i nga tini taonga e kawea tonutia mai ana i tawabi. He maha nga mea ngaki wbenua, nga mahini, nga aha, e tae tonu mai ana i runga i nga kaipuke katoa e rere tonu mai nei i Ingarani, he maha noa atu hoki nga kakahu, nga ti, nga huka, nga tupeka, nga raihi, nga kawbi, me era atu tini mea; na, me mahi nui o tatou kai mahi whenua kite wbakatupu kai, hei whakahokinga atu mo enei mea. Ko nga kaipuke enei kua u mai, no era atu Porowhini o Niu Tirani anakeko te Wiri Wati, he kata, 52 lana, Kapene Wita. no Ahuriri, he utanga taonga, 3 tangataeke; ko te Waiti Iluana, kaipuke lima, i9B tana, Kapene Herama, no Poneke no Ahuriri, tona utanga, he laonga, 20 tou, 6 tangataeke; ko te Hira, he kune, 68 tana, Kapene Wi remu, no Olakou, tona utanga, 800 puheri ooti ; ko te Emiri Arihona, he kune, 99 tana, Kapene Rangere, no Whanganui, tona umnga, 2G kail, 1Q hanaraweti poaka "\vha-
kapaoa, 2 tangata eke; ko te Komete, he perekitina, 92 tana> Kapene Koke, no Otakou, e rere ana ko Poibakena, na te hau be i tapoko mai ai ki koaei, ko tenei e ula rakau ana ko Otakou; ko te kaipuke lima o Te Kuini, ko teNaiha, 13 purepo, 1072 tana, Kapene Kereikaroha, no Taranaki, ko Te Kawana i eke mai i runga, ka tu te Naiba ki Manukan, e tata ana ki Onehunga te tunga; ko te Erieha, he kune, 58 tana, Kapene Keene, no Ahuriri, tona utanga, 45 peke witi, 7 hanaraweti hinu totoka; ko te Ikiripi, he paaka, 254 tana, Kapene Eriota, no Ahuriri, e rere anako Hanana, he hiiru hipi tona utanga; i eke i Ahuriri, na konai rere mai ai ki konei, kia hanga nga pakaru. Ko nga kaipuke enei kua hoki atu:—ko te Hateraita, he kata, 30 tana, Kapene Hote, ko Ahuriri, "tona utanga, 6000 piriki, 66 peke ooti, 200 peke paraoa, 74 paihere taonga, 5 tangata eke; koteTamatiHenare, he pereki, 235 tana, Kapene Petona, ko Otakou, tona utanga, 161,265 whiti rakau kani, he kauri, 5 tangata eke ; ko te Roihe, he kata, 25 tana, Kapene Hoina, ko Ahuriri, tona utanga, 15,000 rakau kani, 20 paihere taonga, 1 tana huka; ko te Hoaripihi, he perekitina, 155 tana, Kapene Ropata, ko Niukahera, be pebanga kobalu; ko te Hutingi Ta, he hipi, 1161 tana, Kapene Arena, ko Kareo, he pebanga kohatu; ko te Waiti fluana, kaipuke lima, 198 tana, Kapene Herama, ko Ahuriri ko Poneke, tona utanga, 10,000 whiti rakau kani, 5000 tiwatawata, 27 paihere taonga, 5 tangata eke; ko te Hamaroka, he pereki, 184 tana, Kapene Rikiona, ko Taranaki, ko Poibakena, tona utanga, 10 tana riwai, 25,000 wbiti rakau kani, 30 tangataeke; koie Hupita, he kune, 40 tana, Kapena Panera, ko Taranaki, tona utanga, 8000 whiti rakau kani, 27 paihere taonga; ko te Tarawera Paraiti, he kata, 50 tana, Kapene Rira, ko Taranaki, tona utanga, 5000 whiti rakau kani, 126 pouaka taonga. Kua u mai i te tabatika, 63 nga kaipuke, buia nga tana, 1348, 171 tangata eke, nga utanga, 8286 puhera witi, 349 puhera kaanga, 180 puhera ooti, 80 puhera paare, 2197 puhera aporo, 26 puhera pititi, 4416 pauna bua rakau, he waina he kuini, 33 tana riwal, 5 tanaaniana, 21 hanaraweti paukena, 80 pauna honi, 804 pauna pata, 1195 pauna tihi, 4 hanaraweti hinu, 8 hanaraweti ika tote, 59 hanaraweti poaka tote, 2 hanaraweti poaka whakapaoa, 578 karona hinu tohora, 750 pauna huru hipi, 13 tana kapia, 194 puhera raima. 1000 puhera kolakota, 340 hipi, 26 poaka, 16 heihei, 3 boibo, 20 pihi rakau kani, 50 whiti pou whare, 700 pou me nga kaho taiepa, 1050 tiwatawata, 78,200 toefoe whare ? 68,300 whiti rakaij kani, tana wahie,
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18600415.2.9
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume VII, Issue 7, 15 April 1860, Page 7
Word count
Tapeke kupu
705KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO, ME TE MAHI O NGA KAIPUKE. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume VII, Issue 7, 15 April 1860, Page 7
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.