RAWIRI PUAUA.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 17, 15 October 1858, Page 5

RAWIRI PUAUA.

He rongo whakapouri ngakau te rongo kua tae mai nei i Poneke i ma te mera o uta ara, mo te matenga o Rawiri Puaha, he Rangatira ingoa nui, he Rangatira whai mana; na tana mahi rangatira me tona ngakau rangimariei tino meinga ai tenei langaia hei tangala pai e ona boa Maori, e nga Pukeha katoa anolioki kuamnhioki aia. Nomuri itemaienga oTeßauparaha. o Teßangihaeaia, ka lino uru ia kite whakahaerei ngatikanganunui o Ngaiitoa ki Kapili, o nga iwi ano hoki e nobo ana kite pito ki le raki o tera motu ote Waipounamu. I whanan a Rawiri Pnaha ki Kawhia. Ko ana tupuna pu ake era i rere mai i Hawaiki inamata noa atu i runga i tanawaka ingoa not, i a Tainui. Ko te whenua tuatahi i kitea e taua liunga, e ai te korero a te tangata, ko Wbangaparaoa, na, ka ahu wbakararo te hoe ma te lahalika, a tapoko noa lei Tamaki, ka uki ula ka toia te waka i Otahub u, a marere noa kite wai o Manuka, rere tonu atu, u noa ki Kawbia, katahi ka tau te nobo; a nobo tonu o ratou iwi ki reira, lae noa mai ki enei ra. Kaore e tino mo« hiotia nga mahi o tai-tamarikiianga o Rawiri. Engari, no te haerenga atjto te taua 0 Te Hiakai ratou ko etabi o Waikato ki Kawbia, no te maunutanga i beke ai a Te Kauparaha ki runga, ka piri a Puaba ki a Ngaiitoa, ahakoa be whanaunga ano ia kiaNgaiiieuruki teiwi iawhinatia i te taua; he mea tiaki na Ngatimaniapoto; ka piri a Puaba k ia Ngaiitoa, ka haere hoki, ki Taranaki. Ra koa te taua ka wbai tonu, katahi ka mea a Ngatiloa kia lahuri kite whawhai, heoiano, ka tu ki Mimi, ka binga 1 te parekura, ka whaii ko Waikato. He tiui nga tangata i mate, he tokomaha nga lino rangatira i Uinga, me Hiakai ano hoki, te rangatira o te taua; iieoi, hoki ana Te Rauparaha ki Kapili me ona tangata.

Tangohia una e Rawiri Puaha ko Wai* tolli» tamahine aTe Pebi, oNgaiiloa, hei wa» hine niana. I haere tabi tenei rangalira raua ko Te Rauparaha ki Kaiapoi, wakawaia ana ki roto kitelahi o nga Pa oreira, koburuiia ilio e lera iwi, e Ngaitabu; muri ilio ka mar a nga le taua a Ngaiiloa, a Ngaiiraukawa, aNgatiawa, ki a Ngaitabu hei rapu uiu mo tona mate nga, a walii iii kua whakangaromia rawatia taua iwi. Mabue iho ki le ao nei le lamali a Rawiri raua ko taua wahine, ko Hori Kerei tona irigoa, i buaina kite ingoa o Kawana Kerei, i aroba nui hoki a Rawiri ki a ia. Tenei hoki te ora mai nei ana teina tokorua, a Te Kanae, a Bohepa Tamaihengia* Wbai ana a Rawiri kia kauaewhakabekea le toto i te koburuianga Pakeba ki Wairau. a ko tana hiahia.nui ko te wbakaoti pat i te tantotohe i tupu ai taua mea, e lino mohiolia ana e te tokomaba katoa; ko tana uru lonu kite wbakamau ile rongo ki nga iwi erua kua koreroiia tonutia. I mau lalii raua ko Te Rauparaba ite bopukanga o taua rangalira ratou ko ana langata e nga polio le lima manuwao ra, ole Taraiwa; ko ana teina tokorua i purilia ki runga kite Karaiopi manuwao, engari a Ra* wiri i tukua lonulia kia baere, he mobio no nga Pakeba ki tona pai. He maha ona lau i ahua mate ai, kahore hoki i aro nui ki nga tini mahi ole ao nei, engari be likanga nunui te likanga e koreroiia ana, kalalii ka mura ake, katabi ka kitea te ngoi o te toa, na tona kalta kite wbaikorero, na tona mana, na te nui o tona ingoa i riro katoa ai i ana whakaaro nga likanga. Ko ana uiahi kaloa kite hobou rongo, ki te wbakaoti i nga pakanga o tona iwi> i ha* ere katoa i runga i te rangimarie, i te tika ; i wbai boki kilo te Karaitiana ahua. No te 6 o nga ra o te marama kua pahure nei i bemo ai o Rawiri, ki tona kainga ano kiTakapubia,keiPorirua; na, koiahite mea i pai ai matou, abakoa kainga matara atu i Poneke, be tokomaba ona boa Pakeha i lae ki tekawenga o tona tinanaki leurupa. E rima rau o nga Maori i tae, a ka mutu te korerotanga o te Karakia tanumanga e Riwai Te Ahu, ka maimai aroba ki to ratou rangalira.