KORERO HOKOHOKO NGAKINGA KAI. ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.
No te 15 tae NOA kite 30 o NGA RA o Aperira. E rongo ana matou ki nga korero puta mai i Puihakena, e tuturu ana nga utu kai kiera Makete,.a, telalii wahieabuakakeana, Ko nga ulu e karangatiaana mo le paraoa, e pera ana me to mua, ara mo te lana mo te tuatahi, iQL mo le luarua; e kore rawa ana le witi, ko eiahi witi. takitalii i riro kite 8 hereni mete torn kapa. Ko nga tino mea pal i tae kite 8 hereni mete bikipene mo te pubera; mo te ooii, 7 hereni, tae noa kite 9 hereni. Ko le paare, 7 hereni, laenoa kite 8 hereni mo lebtkipene. Ko te kaanga, 8 bereni, tae noa kite 8 bereni mete hikipene mo te. pubera. Kaore i nui rawa teuiu ole riwai. e riro ana kite 7/. 10s. kite 81. mo te tana, otiia, kaore e kamakama te tango, kua niakona hoki krnga mea i utaina alu i konei, i era atu wabi; kotabi te mea iheai ki nga kai uia atu o konei, ko te riierkc o te unga 0 np kaipuke e torctnei ki Poibakena, o te Piribitora, o.te Haipira nie o ratou manga riwai, koiabi ano te takiwa :i u ai. Na konei pea tetahi walii i hoki ai te ulu o nga riwai i utaina atu ki runga ki aua kaipuke, ko te hokinga pea tenei il. ite tana. E ; aliua boki baereananga ulu oteti, o lebuka, meake ano tae ki to mua tikanga. No te mea ka lata te wa ruinga purapura>. ka puaki to matou kupu ki nga kai korcro L leKarere, a, ki nga tangata kaloa koki ole molu nei, Maori, Pakeha hoki; ara, be kupu: wbakamabara kia wbakanuia nga mahinga kai. E kiiaana, ka tokomaha rawa nga Pakeba e, haere mai mai ki Atareiria i roto i le lau e baere ake nei, a, e mea ana to maiou whakaaro, ka tokomaha ano boki nga tangata baere mai ki Niu Tirani nei, i roto i tano takiwa* Ki Atareiria, kua lu a likate mobio o nga Pakebaki nga wa e pa ai leraki, be mea whakaaro na ratou kite paangao nga raki a mua iho, omua ibo, na, e : kiia ana, tena pea epa ano he raki a bouanga nei, a nga iait : ano boki o tua. Me he mea ka pono enei whakaaro a te tangata, ka, tika kia luburi, nga kai ngaki o Niu Tirani kite mabi nui i te kai, kia wbai oranga bei boko alu ki a ratou, ina pa to ratou mate. Hei .aianei ano ka whakaaro kite mabi; be tikanga pai tenei, kia kaba lonu te mabi i te oneonc, ki te wbakaki hoki i nga toa ki le kai, E tini haere ana nga bokibokinga kaipuke 1 ngawahapu o nga Porobinix) runga. Ko nga kaipuke enei Kua u rnai i rauri nci i
tcra Karere;—ko te Wiremu Awherera, be pirikitina, 418 tana, Kapene Pipare, no Poneke, he pehanga kohaiil, 4 8 tangata eke; ko telahi lenei o nga kaipuke e rererere ana ki Poneke ki Poih&kena, i aha mai ki konei ki le kawe mai ia Kanara Hirare me tona wahine me ona tamariki. 1 hoki mai aTe Makarini o ie Tari Maori, i runga i tenet kaipukete Henare, be kune, 43 tana, Kapene Pole, i u ki Manukau, no runga, nga utanga, 5 keke pata, 1 peke poaka whakapaoa,! pouaka hua heihei, 244 puhera purapura karache, 21 tangata eke; -te Heini Teri, be kune, 42 tana, kapene Nikora, no Poii Kupa, he utanga taongate Erieba, he kune, 36 tana, Kapene Kene, no Ahuriri, be pehanga kohatu, Z tangata eke;—te Haropiana, he kune-, 40 tana, KapenePerea, no Ahnriri, nga ulanga 100 hipi, 4 tangata ieke;—te Moa, he piriki, 236 tana, Kapene j Pautene, no Poibakena be iaonga te ulanga, I 1 I tangata eke. Ko nga hokinga atu enei; te Hnana lie kune, 42 tana, Kapene Ruihi, ko Ahuriri, nga utanga, 3000 whiti rakau kani, 50 tana wabie; te kune o te Pihopa o Niu Tirani, te Hatarene Koroibe, 70 tana, Kapene Hatingi i eke a Te Pihopa ki runga, a Mihi Herewini a Te Patihana, Minita, me nga tai tamariki o nga motu mangumangu 33, i te Kareti e nohoana e wbakaakonaana; ko tenei ewhakabokiaana ki o ratou motu kia pabure te hotoke;—na, ko te Taina, he kune, Kapene Akeie, ko Meripone, nga ulanga, 80 tana riwai, 45 tana kapia, 1 tangata eke ;—te Kataruta, 217 tana, Kapene Kereini, ko Meripone, 90 tana riwai, 23 tana kapia, 3603 pauna tibi, 1187 pauna paia, 2 tana poaka, 16,000 whiti rakau kani, 47 tangata -eke;— te Hera, he piriki, 421 tana, Kapene Pati, ko Poibakena, nga utanga, 90 tana riwai, 3 tanaaniana, 4900 pauna huru hipi, 4 pouaka aporo, 43 tangata eke;—te Wiremu Awherera, he pirikitina, 448 tana, Kapene Tinei, ko Poihakena, 40 tana riwai, 9tangata eke; te Henare, ke kune, 42 tana, Kapene Waribi, no Manukau ko Taranaki,ko Wbakatu,me era atu wabapu o runga, be pebanga kohatu, 2 tangata eke;—te Hira, he kune, 67 tana, Kapene Pirihito, ko Ahuriri, be taonga 24 tana wabie, 3 tangata eke. Nga unga mai o te tahatika, 28 nga kaipuke, 734 tana, 53 tangata eke, nga utanga, 5690 pubera witi, 160 pubera 00ti,400 pubera papapa, 413 pubera aporo, 47 tana riwai, 4 tana aniana, 2 tana, 48 karana binu 28 tana kapia,so muka, banarawetia, 507 bipi, 47 nga kau, 34 poaka ora, 5 banaraweti poaka, 6 kabo binu, 5 banaraweti bioko banga hu,
400 pauna burn bipi, 2 poii, 2000 toetoe whare, 2 koare, 69,000 wbiti rakau kanL 220 tana wahie. Ko nga hokinga kite tafaaiika, 23 kaipuke, 500 tana* 36 tangata eke, me na taonga. E futuru tonuaaa nga Mutate, ko nga utu boko boko euei tae noa ki tenei lakiwa. Mea Paraoa. Paraoa, Hiatahi, IBf. te tana. Paraoa, tuarua, 16/. te lana. Paraoa no nga mira Maori 12*. lae ana ki 4e I4f. Pihikete, e piki ana e bekc ana nga uiu. 245. 28s. te rau pauna. Taro, te robi 21b., 4d. sd, Papapa, Is. 3d, le pubcra. Poaka Mb Era Art Rau Te piwbi me le pirikahu, 6d. mete 7d. mo te pauna koiabi. Poaka, (mea tote/meato(etore,)sd. me te6d Mea on Ma*a, Witi—ss. tepubera Kaaaga—6s. 6d., 7s. te pubera. Ooli, 7s. te pubera. Riwai HI. 40s. 6/. te tana. Aaiana, 2d. 3d. te pauna. Tarutaru maroke, (e nui ana) tit. te tana. Kapia, 91. iOi. mo te tana. Kaiurehb. Hipi, 4 7s. 235. me* kotahi. Kau Waiu, 8U 421, te mea kotahi. Kuwao Kau, 25, 40 berenimote bm kataki Kai Kb. Te ti, 91, 91. 10s. tepouaka. Haka, 7d. Bd. te pauaa. Kawbi, !Qd. te pauna* Raihi, 2d. 2dJ. te pauna. Hopi, 355. mo te banareweti, Kanara, 40d. te pauna. Tupeka, 2s. 6d. ss. mote pauna* Kai Ke. Pata, 4s. te pauna. Hua beihei, Is. mo te lekau ma rmu Heibei, 3c* Mi mo nga mea erua.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18580430.2.8
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 9, 30 April 1858, Page 6
Word count
Tapeke kupu
1,163KORERO HOKOHOKO NGAKINGA KAI. ME TE MAHI O NGA KAIPUKE. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 9, 30 April 1858, Page 6
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in