KORERO HOKOHOKO, NGAKINGA KAI ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.
No te 15, tae noa kite 34 o nga ra o Hanuere. E pera ana te hokohoko me era tini mea o te ao nei e pangia ana e te ohoaga whakareretanga. He wa ano, no te itinga haeretanga o nga moni, ka tino manakohia e letangata* Ka nga tangata nona nga wharehokoboko nunui, ka lino raruraru i te koremoni, a, be noaiho; laka borohoro ibo; pe* ra hokrme le wbare kohatu, ka laka lelabi kobaiu, ka maba nga mea e horo i muriiho;, wai boki me nga wbare boko, ka be lelabi wbare nui; te be nei, ekore ona nam* e laea te wbakariie, ka maba nga whare hokoe he i muri ibo; a, maketetia ibo nga taonga, kite katoa ana nga tangata o le-iakr wa i te rani. I penei le obonga i to kore rooni i Oropi i Merika- i roto- i nga marama o> Okelopa. d Nowema, katahrana pea ka kitea te lino ma te ate tangata ile kore muni: ko ngu-Peke me nga whare boko nui, kua be i te kaba o te hauga e pehi nei. £ kia ana i tupu mai i Merika te lake o tenet mea, te koii moni, while atu ki Ingarani, a. ki nga whenua bokohoko hoki o Oropi olira, ile rerenga niaio te kaipuke Mera i Ingarani o te 16 o nga ra o No we ma, ka puta mai nga rougo, e, kua tae taua mea ki tona lutukiianga, meake pea hoki ki toiia abuu ano. Ma le mabi o nga Kai wbakariie o Te Kuini ki„te whakalakoto likanga bei wbakaora i le male nei ka ora, e kiia ana. Otii a, be nui noa am te moni ka ngaro rawa alu, a, kua iii rawa te mabi o nga Wbare bauga kakahu aha, aha; ko ctahi, kua imiiu rawa te mail*. Ahakoa, kua lino hua rawa nga kai o tenei tau be lini nga kai mabi e mate ana i to kore mabi ma ratou; ka kore be mahi, ka kore hoki be moni hoko kai ma ratou. Komemememe tonu ana uiatou i enei marama kua pahure nei, i le ngoi kore bokobo-
ko i enei Koroni, a, ekore pea e pai wawe. I Menpone. i Poihakena, kna wahi iti rnuia rawa te mabi liobohoko, ke lini nga whare boko nunui kua maketetia nga laonga, he nui noa am te.moni ka ngaro, ekore hoki e nrohiotia, ko ahea lanei te pai haereai. Na te ohonga e kita nei i Ingarani i MeriIra, ka hoki te utu mo te huru hfpi e torn pane i te patina te nokinga o te utu. mete kapia hoki o tenei whenua, kua koki rawa nga uhi, he mea ano ekore tonu e tangohia. Oura, tukua aiu ano te hoki ai ki tona rite* nga ano pera toflu hoki ki nga whenna tawhko, aka pera aao ki konei, kite whenna hou, kahore ano boki ona rawa kia whaka* putama kaioaiia. Ka man toim nga mo mo te paraoa mo te witi me era am kai, ki Atareiria ki era ano i korerotia ra otira kei te hiahiao nga tangata hoko te tjkanga urn. „ Ko nga unga mai o muri o tera Karere. koia enei:-Te Haipira, be kune,. 108 tana! Kapene Kere, no Poihakena, be taooga nga manga, 9 tangata eke,te Akeitiena, he kune. 42 tana, Kapene Ropini, no Poneke. be ma* nga taonga, i 5 nga boia o te bapa 60, 2 tangata eke; te Keli Kani, bekune, 38 lana.Kapene Hikihana, no Poneke, he tao* eke: r? Pcrei ' ue PwHtfiia. 106 tana, Kapene Anihana, no Ahuriri, 300 htpi, 6 paihere biako hipi, 2 tangata ekete Tenia, be paaka, 556 tana, Kapene RobL no Ranana he taonga, 98 tangata eke:-te Kalaruta (2) be pereki, 217 tana. Kereini. no Poihakena, 684 hipi, eiahi taonga, 8 lal ngata eke:—te Nepukaneiha, he kune, 20 tana, Kapene Papi, no Wbakatu, 14 tana paraoa, 20 tangata eke. ' Ko nga bokinga am enei i roto i nga wiki eraa. TeMoa, he pereki, 236 tana, Kapene Pauiene, ko Poihakena, nga utanga 97 tana kapia, 8309 paona buru bipi, 13 hanaraweti *TR r *Jr l,amw€lß anian a> *OO aunibi koura o Km Tirem, 744 puhera papapa, me etabt taonga, 21 tangata eke:—te Erena, be kune 40 tana, Kapene Erihi, ko Ahuriri, nga uta. nga, 2 tana paraoa, 10 peke pibikete, 8000 tiwatawata, 16,000 toetoe, me nga laonga. 6 tangaia eke:—te Moohana, be paaka, 198 tana. Kapene Makitonera, ki Hopetaone, ka ma Whangaroa, nga utanga 100,000 wiiiti rakau kani :-te Haipira, he kune, 108 tana, Kapene Kere, ko Poihakena, nga nianjra. 32 tana kapia, 23.000 whili rakau kani. 8 ha* naraweti aniana, 4 tangata eke;—te Eraarara Aira, he kune, Kapene Oki, ko Taranaki, be utanga taonga, i tangata eke:—te Itawbira, be paaka, 434 tana, Kapene Kopiraoa, ko Ahuriri, 3 nga Apiba, too nga hai-
liana me nga hoia ole 65 o nga hapu, mi nga banga o nga hoia. Ko nga unga mai i tie tabatjka, £6 kaipuke, 850 tana, 63 langata eke, 2410 puhera witi, 212 puhera kaanga, HO puhera aporo, 19 hanaraweii aniana, 50 puhera papapa, I peke paraoa, 5 peke pihikete* 5 hanaraweii poaka lote, 32 hanaraweii poaka whakapaoa, 1 hanaraweii hinu poaka, 44 nga kau, 3 hoiho, 12 hanaraweii muka, 76 tana knpia, 120 pou toiara, 300 tiwatawata, 2 takai hu« ruhuru hipi, 20 tana kohaiu kapa, 24 lana hinu paraoa, 180 tana wahie. 18 nga hokinga ki le tabaiika, 509 tana,; 26 langata eke, me nga taonga. Ko nga utu hokohoko enei tae noa ki le* nei takiwa. Mba Paraoa. Paraoa, luatahi, i6f. te tana* Paraoa, luarua, 14/. le lana. Paraoa no nga mira Maori 10J. tie ana kt te 12*. Pihikete, e piki ana e heke ana nga mii» 20s. 255. te ran pauna. Taro, le robi 21b., sd. Papapa, Is. Od. te pubera. Poaka Me Ara Atu Kai, Te piwhi mete pirikabu, sd. mete 6d. mo te pauna kolahi. Poaka, (mea tote, meatotekore,)sd. me le6d Mea ote Mara, Witi—ss. le puhera Kaanga—6s. 6d., 7s. le puhera. Ooli, 7s. te puhera. RiwaiOf.lOs. 7/. 10s. te tana. Aniana, 3d. le pauna. Tarntaru maroke, (e nui ana) 5/. to Una. Kapia, 10/. mo te lana. .. Kararehe. Hipi, 17s. 255. raeyggiahi. Kau Waiu, 8/. kotahi. Kuwao Kau, 23, sQ%N|mnio te mea kotahi ifctf'K'K' .Te ti, 91.91. 10s. teaSiaka. Huka, 7d. Bd. te Kawhi, TOd. te fauna. Raihi, 2d. 2ds. le pauna. Hopi, 355. mo te banareweti. Kanara, 10d. te pauna. Tupeka, 25.6 d. 3s. mo te pauna. KaiKe. Pata, Is. to pauna. Hua heibei. is. mo te tekau ma ma. v Heibei, 3s. «d. mo nga mea era*. "
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18580131.2.6
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 2, 31 January 1858, Page 6
Word count
Tapeke kupu
1,109KORERO HOKOHOKO, NGAKINGA KAI ME TE MAHI O NGA KAIPUKE. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 2, 31 January 1858, Page 6
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.