HE PUKAPUKA MO TE KAU MO TE HIPI.
Ehoa ma, e nga tangata katoa o tenei motu o Nui Tireni. Tenei aku kupu kia koutou, ara, aku kupu nei na mo nga mahi a nga tangata Maori. Kaore nga tangala Maori o enei wahi, ara ki raro nci, e kaha kite mahi i nga mahi papai —kaore e whai i nga mahi papai a le Pakcha; e lahuri kite mahiK; uki ic mahi Ite Hipi, kite mahi pamu, ara, ila te Puke • ha tu pamuna te mea kanui te pula o to moni mo enei mea. Kanui te pai o tenei whcnna molewhangai Kau; kite mahia ? ka nui heki te pai mo te Hipi. E mohio ana koutou, he hanga ngawari te Kau kite whangai, ckai ana i nga laruiaru katoa, i te rarauhe e tupu pihi kau ana i nga wahi tahulahunga. Me he mea nga moni e pan noa iho ana ia koulou le whiu noatu kite hoko Iloilio, ki le hoko mea noa iho nci, c rongoatia ana, a, nui rawa, ka hoko ai i le Kau, ka lahuri ai ia ki icmaui i ana Kau—ko «c whenua hci takanga 1110 te Kau kia nui, kia ahci ai he iakanga, na te mea he mea kai nui le Kau. Ki ic lahuri nga Maori kite mahi pcnci, ka nui te pai —ara, kei ki koulou, le pai mo te Pakeha, kahore, lona pai mo nga tangata nana ano enei hanga. Kite takiiahi tc mahi Kau kaore e pula nui ni*a koha o nga moni —ki le mahi a nuilia te Kan, kutihi ka pula nui mai nga koha, kei ki koutou, i te tan lua lahi e pula he moni. Kaore, e kore e aia pula-he moni, i nui a i nga tau c loru, e wha ranei. Tenci ano tc lahi pai ole kau, he whakapai i te whenua mo le Hipi. Engari te Hipi be nui rawa le puuuiga
moni mo tera mahi, i nui ke ake to [)iila!>gu : moni mo te Eipi i to ic. Kau, ara, ko la mahi iiso lo Ilspi i nui ke ake. i le mahi o te Kan; nga mahi i nui ak(3, kola cnei, ko to whakapai ite Vih n::a, (ara, ki koaci ki raro oci ifr.ei mahi whakapai i to whemia) to niani v/hakapni, koia nei,—(<no lo whenua kore lariuaru, pafiii, mo era alii iaruiaru) he mahi lahulahu i nga raruhe, i nga rail lira hu oto v,hernia; ka rui ai kilo karaihe Patolia. Ho mahi lino nui rawa tonoi to iualii whakapai i te whemta, e ngari ki ion a tu v,henna kanui ano tona pai; tewhentia pai mo tenei mea mo le Hi pi, hei lo whenna nui te tupu o te la rat am, o lo patiii, pera me tera wherma me Ahuriri,—ko ia nei le pai o te malii i le Kan, hoi tuatahinga, na te men, he pai no tana mahi kai haere i nga rahurahu, i to whakamara i te whenua —koia nci hoki te pai o te luku i te, Kau ki mua, hoi whukapai i te whernia, mari mai ko le ilspi —e kore e pai kia kai tahi lo Hipi, me le Kau i runga i te pihi kotahi; na to mea o male te kau i te Hipi —tona male, he mate kai; tale Hipi tana kai pin lonu ki le oneone, ta te Kau ko runga kar. o nga oiaola. Ko lo te Hip': tona pu-anga moni, ko ona pinkahu, ka nui hoki to nta mo le pirikahu ki lugarangi, hei mahi kaku.hu mo le ta;;gala. Kola hi te male kino o te Hipi, me he harehareieahuao laua mate; ko iona rongoa he lupeka, me luku te lupeka ki roto ki ic wai, ka horoi ai i nga Hipi ki roio; ma lenei ekoro e puia tuua mate. le k;no o taua mate he horo no te Pirikahu—he kino 110 le IJini hei kai. l " Ri toku whakaa': -, me he mea e tauuri ana nga tangata Maori ki cnei malii, ka nui haere te rawa mete mana oto tangata Maori. E h.;a ma, kei ki koutou ma le no ho kuarc, ma- te noho ngoikore, ka piua he rawa he mana mo to tangata, Ma le mohio oto tangata mete kaha, ka whairawa le langaia, ka puta le mana. Ka rile ie Maori ki te Pakeka; ka lino uru le lini o to Pakeha ki roto ki le Maori, me le Maori ka uru \h rolo ki le Pakeha. Koia ahan ka mea ai, mehemea e mahia ana ngatiui oka e takoto noa ihoana. katahi ka pai; lena ko tenc-i kei le lakolo noaiho he aha le pai ki le lakolo noa iho o cnei tini eka \vhenua / E hoa ma, e nga tangata Maori, e nui le koa o te Pakeha me he mea e tahari ana nga tangata Maori ki enei mahi.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18570430.2.12
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume III, Issue 4, 30 April 1857, Page 9
Word count
Tapeke kupu
818HE PUKAPUKA MO TE KAU MO TE HIPI. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume III, Issue 4, 30 April 1857, Page 9
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.