TE KORERO MO TE NGAKI WHENUA MO NGA RERENGA KAIPUKE ANO HOKI.
Mo Tihema. E mau tonu ana te ngoikore ote hokohoko, kahore i Akarana anake, a i Nui Tireni katoa, otira i nga wahi katoa o Atareria Ko te wa boki to nei ole tau e kakama ai le hoko, i era wa, na ka lenei kahore be kakama i lenei tau o te hoko witi, a e mea ana nga rongo o te boko o tawahi e hoki ili ibo ano pea te utu mo te witi, i penei hoki lou, i tera pufca puka a raaiou. Kua boki ano boki le boko o te riwai, i era lau i hokona nuitia i tawahi o konei riwai, na ko lenei kua kahore e tangobia.. Heaha ranci le mea e man lonu ai te hoko, ka kilea ana mea koia rale moa hei mnhinga ma nga kui ngaki whenua o tenei mptu he witi, he oli, he pare, he kaanga, nga mea e kake ana e hoki ana ona uiu i Atareria, a kt le mea ka mahia aua mea nei e nga kai nga-. ki, a ko le uiu ana hokona mai e ratou ki nga kai hoko, kia tua ili kia hei ai le lahi wabi koba ki aua kai poko, ma reira e kake haere ai le rongo o tenei whenua. He nui nga mahi rapu rapu a te Pakeba, kia kilea nga meaotetiei molo hei mea ma tatou ki nga whenua. Ko enei mahi rapu rapu i meatia at kia mahia e te lahi tangata iinohio, le tahi mea hei lia.ro, muka; ko te !muka kia pai, kia manakitia e tawahi; a be hni le uiu kite tangata e kitea ai laua mea hei haro muka. Ue lini nga langaia e rapu ma kia kitea laua mea e ratou ; kei Malakana be wharc liaro muka, a kua whakapu n^
pacre 25, a 2 paere muka pai 25 paere nurka hei hanga pukapiika, pepa, ara e kawe* ana ki Ingarangi hei mahi maiamatau ma ler Pakeha o Ingarangi; a ki le taea tetahi mca aha ranei e ratou, hei nui mo tenet whenna. Heouou nga puke u hou mai o lawahi, a he ouou ano hoki nga puke rere atu i konei kua kahore rawa he hokokoki am okonef ki Mereponi, a ki Poihakena kua ili rawa. Meake nei leu mai ai ngi kaipukeo Ranana 0 Rlwapuru ano hoki mehemea e ngahau ana te mahi a te Maori ki le whangai hipi me le mabi wuru (huru buru hipi) e kore e taro le nui ai te boko boko o lenei motu, a ma reira le nui ai he mahi ma nga kaipuke me nga lini mahi katoa. Ko nga puke u mai i tenei marama, ko Wi.-emiF Tone, lima, 603 tana, he laonga nga uiunga me nga Pakeha 21 i eke mai. Mete Pereki liaitirutu, 420 lana, be laonga, he waro, 2 Pakeha. Mete Pereki Te Moa, v 256 lana, he laonga he waro, A Pakeha, no Poihakena anake. Kotahi atu boki Pereki i ahu mai i Kape Perelona i Merika, kahore he taonga, 492 Pakeha i eke mai. Na ng* whanaunga o aua Pakeha nei i tono mai kia haere mai ki konei, kei Whangai ci hoki nga whanaunga o ta«ia ope nei, be hunga kaba ki le mahi be ahu whenua i pai ai ano lenei iwi mo lalou, a meake pea le rere mai ai elahi alu o tana huuga ki a latou. Nga Puke rere aiu i tenei marama koia nei, te puke ko Te Hipihi, 420 lana, ko Patew ia, 1 OS,OOO inano papa katii. Ko le lima Wironiu Tene, 600 tana, ko Poihakena, 56 paere wuru, 25S peke kapia, 490 peke wiii, 42 tana tihi, 7 kaho binn tohora, 81 Ihiako ban, 2 kaho poaka, i eke atu 1 elahi Iloia luroro. Mete Kune Parainga Karaura, 46 lana, ko Mereponi, 51,900 putu papa, 12 kaho hinu, 5 Pakeha eke alu. Nga puke f u mai i le taha taba 72, nga , tana o aua puke 2162, i eke mai 445 tangala, nga ulanga 10,215 pubera wili, 5407 | pubera kaanga, 408 peke paraoa, 4 tana me nga kelc 44 riwai, 28 kele haniana, 25 pouaka hua rakau 4U lana me nga kete, 29 kapia, 18,084 pauna poaka lote, 500 pauna hinu poaka, 436 pauna pekene, 3 la- | rri 9 kaho me nga karena 100 hinu tohora, i "8 paere me nga peke, 44 wuru, 7 lana ko- ' ham raima, 100 pubera raima, S7 kati, 214
hipi, 21 poaka, 200 Pikaobao, 10 kuwao kau, 2 hoiho, A tane ropi, 3 kele muka, 2 paere nmka, 23 paere muka hei hanga pukapuka, 31 tana knpa kohatu, 700 pon tapa r 400 wawa taepa, 46,500 puiu papa, 50,000 toeioe wbare, 607 tana wahie. Nga puke rcre atu, 30 nga tana, 1262 i eke atu, 94 tangata he taonga mo nga Maori nga mea i aua kaipukc.
MEA PAR AO A. Paraoa, tuatabi, 221, te lana. Paraoa, tuarua, 20/. te lana. Taro pakeke, e pfki ana e lieke ana ngauiu r 255. 30s. te rau paunaTaro, le rohi 21b., fidPapapa, is.-3d. te pubera. Poaka-Me Ara Atc Kat,. Te piwbi mete pirikahu> 6d. mete 7d. rao^ te pauna koiahi. Poaka, (mea-tote, mea tote kore,)sd.-me letfd Mea o te Mara, Wiiij-c iti ana taita kai, 6s. Od. to 6s. 6d. te pnbera. Kanga—he tuii tenei kai, 4s.- ss. tepirheraOii, 4s. 4s. 6d. le pubera: Riwai 2/. 31, te tana; Aniana, 4|d 2d. te pauna. Tamtam maroke, 51. 61: le lana: Kai Ke. Pata. Is. od.-is. 3d. te pauna. Hua beibei, Is. 3d. mo te tekau ma rua, Heibei, 4s. 6d. ss. takirua. Parera, 6s. 7s. takirua. Kuibi, 9s. iOs. te mea kotahi. Pipipi, 10s. Us. te mea kotahi. Poaka whakapaoa, iOd. 1 I'd. te pauna* Kai Ke. Te li, 5/. si. ss. leponaka. Huka, 3id od. te pauna. Kawhi, lOd. te fauna. Raihi, 2d. 2d£. le pauna. Hopi, 355. mo te banereta. Kanara, 1 '?d. le pauna. Tupeka, lOd. is. mo le p^iusa. Kararehe. Hoibo, 15/. 6 I. te mea kotah? Kau mabi, 25/. 35/. le takirua. Hipi, 20s. 28s. men koiahi. Kau Wain, 10/. 10a. 15/. te mea kotahi. Kuwao Kau, 2r>, 40 bereai ino te mea kotahi'
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18561231.2.12
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume II, Issue 12, 31 December 1856, Page 12
Word count
Tapeke kupu
1,043TE KORERO MO TE NGAKI WHENUA MO NGA RERENGA KAIPUKE ANO HOKI. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume II, Issue 12, 31 December 1856, Page 12
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in