E OKU HOA MAORI.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume I, Issue 9, 1 December 1855, Page 14

E OKU HOA MAORI.

Tena ra ko koutou. I muri iho o tera tuhituhinga aku ki a koutou, he tini nga tikanga nui, kua kitea kite ao, a, i enei topito oteao e kite ana tatou i nga mea rere ke. Otira, i roto i nga raruraru o tenei ao, kotahi mea e tino pono ana, ko to tatou haerenga ki tera ao atu. No konei koa, e hoa ma, i whakaaroa ai, ka nui te tika ina mahara tatou kite haere pai atu ki tera ao mutunga kore. He tika ianei kia ahuareka tatou ina whakapaia tatou e te tangata, ae ra, he mea ahuareka tera, ina korerotia paitia tatou e te hunga rangatira, ete hunga pai. Otiia, ko te hunga whakapuaki i o tatou he, he hoa ano tera no tatou, a, ki te mea, e tika ana o tatou whakaaro, ka pai ano tatou ua korerotia mai nga he e tirohia ana e te tokomaha. Ehara taku i te whakaatu ki a koutou i nga kino katoa e kite nei au e rongo nei kei roto i a koutou Otira, ko taku ka mea atu nei he nui ao te pouri o toku ngakau mo te ngoikore hacre 0 te whakapono i roto i te iwi Maori, kahore i penei to koutou kaha kite karakia me nga wa o tnua. Ko te putake tenei i tupu ai te tini ote he i roto i a koutou. Na e whakaae koutou ki tenei kite mea, he tino Karaitiana koutou—ki te mea, kua tino tamar'ki koutou kite Atua—penei ka tupu pai ta koutou tikanga kite Kuini Nui o Ingarangi, a, ka paingia ketia e koutou nga ture Ingarihi, e whakapaingia nei e tenei whakatupuranga e tenei whakatupuranga, ka paingia ake i a koutou ture raruraru, kua whakaaetia nei, kua ata tirohia e koutou, a, kahore kau 1 kitea te pai. He nui ano ia nga mea e mahia ai mo koutou, kahore nei ano i oti noa j otiia, he nui ano nga mea kua oti) a, na te whakamatuatanga ote Kawana, koia i tika ai taku tuhituhi ki tenei nupepa Mo konei ra, kia wakawhetai ki enei mea, —ki nga pai e ahu mai ana ite whakanohoanga ote Pakcha ki enei motu; ma te ao katoa e ma* takitaki mai a koutou mahi j a, i roto i nga icahi katoa maharatia te kupu o tatou Kai-whakaora tapu,—"Kei mate koe i te kino, otira, ko te kino kia mate i te pai." Na to koutou hoa tawhito, pono hoki, Na Hare Reweti. Akarana, Tihema, 1855.

XI XJS KAI-TUHI O TE KA.HERE MAORI. Emara, —Tena ra kokoe j he pai naku ki aku mea i kite ai i taku haerenga ki Kaipara ; koia ahau i mea ai, me tuhi tuhi ana mea kia kitea ai e nga tangata Maori katoa. No taku taenga ki Whangarei, i runga i te Tima ia te Wonga Wonga ka tutaki ki au a te Manihera ko te rangatira ia hei arahi i au ki Kaipara; a nana te hoiho i eke ai au, ako te kai kawe i taku pikaunga nana i whakarite. I rongo au ko te Tirarau raua ko te Manihera i uru ki to utunga o to Tima, te Wonga Wonga. No te Tureite 6 onga ra o Tihema ka whakatika matou i Whangarei, a kihai i roa te tukunga atu noho ana matou i Otaika, ka tahuna he kai e nga wahine o te kainga, mea atu ana, kua kai; te rongo te aha, me pehea i ana mata ritenga kite tuku kai ma te manuwhiri, ka tukua te kai te riwai hou, te waiu kau, ko aku hoa ia he mea kinaki a raua kite honi ; ko te kai hoki ia ma te Maori e parekareka ai te kaki e pangoro ai te whata-roa-a Manaia. I pahaki tata atu o te kainga nei ka kite matou ite whenua ate Tirarau i hoko ai kite Kawanatanga, ko te pukapuka o Kuini Wikitoria kei aia; he mea pai rawa kite Pakeha kia hoko te tangata Maori i te whenua kia riro atu ai te Mapi a Kuini ia ratou, ko te mea hoki tenei e mutu ai, nga tini mahi powauau o te whenua, a he mea pai ano hoki kite Pakeha, kia mahi te Maori ite Pamu ; no te mea ka titiro mai nga tangata o tawahi, ka whakapai ki nga iwi Maori ki ta ratou mahi tauira i nga mea e akona ana e nga ture ate Kuini; he mea pai tenei kia hoko whenua, a te Tirarau he nga whenua kua riro ia Kuini ; a e mean a nga Pakeha katoa he tauiaa pai tenei, whai hoki kia penei nga iwi katoa o tenei motu. Note ahiahi ka tae matou ki Wharekohe ; ka tahuna ano he kai ma matou i reira, ehara i te kai Maori anake, ite ika, mete riwai hou anake. Otira he ti he fcuka he waiu kau mete pihikete nga mea i homai; tingia ete hiakai, ahe roa no to matou haerenga, i te tini kainga rapea i kai ai matou.

Ko omatou Hoiho i tukua ki roto ki o ratou taiepa kite wahi kai, apo wha i noho ai i reira. Ao ake i tc ata, ka homai he waka, be kaha no te tai pari kiliai i pakuku to matou waka, na konei ka eke mai nga tangata a te Tirarau toko torn hei hoe ia matou. No te abi alii matou i u ki Manganui, ki tc wahi totoanga rakau, a te Tirarau j tae atu matou e karakia ana tera, niutu iho auo, ka korero a te Tirarau i nga korero o te hokonga wbenua kia te Honiana tetahi o nga kai hoko whenua mo te Kawanatanga; ekore e tika kia huna te tika o tera iwi, engari kia penei matou \ i pai rawa matou kite tika oto ratou mahi, te tahi pai ano lie whakarongo tika no ratou kite kupuo te kai boko wbenua o reira a be whakapai no ratou ki ana kupu, a he pai ano hoki no ratou ki nga mahi o taua kai hoko wbenua a Kuini j kia penei pea te ahua o nga iwi Maori katoa o tenei whenua ka. hari te ngakau o nga rangatira Pakeha.. Na te Tirerau te Teneti i moe ai ahau, ao akeka karakia ano matou,. ano ka mutu, ka homai te pebini mete taora mete horoi kakara,. ' f e ai ta te wahine o Te Tirarau" hei horoi i tebiamoe o aku kanohi." Kai ana matou ka mutu,. ka ake ano matou ki nga Hoiho, a kihai i ata poto ra ka tae matou ki Whangarei.. Naku na Hone Waiti, Whakamaori o te Tari Hoko Whenua;

te tino tono o nga Rangatira Maori e nohoana ite wahapu o Uokianga ka taia kite nupepatenei pukapuka; na enei korero ka kitea an© te aroha o nga iw.i Maori.

Haere atu ra e- Te la nga e Mata, koutou ko akorua tamariki. Haere atara e Moetara, e Para.tene eia tangata mate, eia tangata. Haere atura e te matua i whakatupuria ai te tangata o ia wahi oia wahi. E pai ana to haere, lie haere pai kahore koe i haere kino; waiho iho matou nohopai ana. Otira, kei i a koe ano te tikanga o to haerenga. j Haere atu ra e pa, haere atu i Hokianga ; ekorejte aroha e putaki waho. Heoi ano to matou kijtengai te pakeha i tou tinana i konei. Kaore te aroha e wahi pu Kei te tau o taku ate. Me aha e Mata. i te roa O te whenua, penei e reia. Ana, noho ana taka iti. Te tihi ki Akarana Kei roto mai na koe Kei ora ai au na, L Haere atu e pa me au tamariki. Na Ngapo na ratou katoa na te iwi.