TE TAHURITANGA O TE TAIENENGA.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume IV, Issue 91, 17 June 1852, Page 2

TE TAHURITANGA O TE TAIENENGA.

I tahuri te Taienenga i te rerenga atu i Kupeka ki Ingarangi. He tahuritanga kino rawa tenei, kotahi te kau ma whitu o nga tangata i mate; i eke kite Motu Maripena, ki tc Rac re Monga. I rcrc alii tc puke ra i Knipcka, i tc 17, he la likai rcira, lie mini hauaurii, man tonu laua koniurimuri i (c awa o liana Itancna, a, tc Koru. I tc ahiahi ole 2-2 o tc maiauia, ka tiito koii le hau. E rcrc ana tc ngaru, tutu ana le heihei ole nioana; nui am tc makariri, he liaiilumga hoki. I tonoa etahi o nga katihoc ki nga rewa ki tc takatakai i nga ra; otira, pukclikeri ana, i konei, to hau, tc pulanga hoki o te awha, ka ringihia tc kai nei etc liaupapa, c tc whatu, tc laca e aua tangata ra to takai i nga liaora c rua, liekc ana ano ki le papa lakatakahi, waiho atu ana nga ra kia tareparcpa aua. Ka hacrc ka pacpaoa le puke, haere inai hoki te!nui ole hau o te ngaru, lie \va nioana kau to papa lakatakahi,

o te puke, ka palua nga tava o nga tangata i konci, cic mataotao. Mc ic nui ole liau, me tc nui ote mate ki nga tangata. Ka takolo tiralia i konei tana puke i rolo i te 1110ana iigai'Oiigaro noa nga pakaiahi i tc ngaru, c karawliina haerelia ana. I te rua o nga liaora o te ata, whakamalaiiria ana te puke ra kite liuri. llacre rawa ki tc kakc, ka whati tc urtingi, honoa rawatia ake, ka lipalia, wlianolniiitaupoki. Karangatiaaiia i konci kia tapaliia nga koimata o nga rewa, otira, i te rapuuga ai ki nga toki, kua kupcrca cic ngaru, a ngaro am kite nioaiia. Ko tc rangatira o te puke tokorimahoki nga tangata, c piri ana i nga rorcrorc o tc puke, le aranga mai o te ngaru nei, taia ana ki tc rcwa i noho ai, riro tomi atti era kite moana. I wliiua ki tc talia rurutana rangatir. liopti ana ki tc whakaheke, ka ora ten.,.!* nga lioa kaliore kau i kilcai mini ilio. Kua eke kc tc puke e akiakina ana. Ko elalii o nga liauhoe i licrc i a ralou ki nga rorcrorc otc rcwa nuia, o tc rcwa muri; ko elahi i takai i a raton ki tc rcwa o wacnga. To kau poa nga inineli i muri ilio o tc ekenga, ka hinga to rcwa o muri, poro pu i tc wahi ote papa takatakalii. I te hinganga ai ka loia ake tc kurnpac o tc rewa o te koi rawa, mo tc rcwa runga o tcra kite ilui, me Ic pumii lioki; ko nga tangata katoa i piri ki ana walii riro katoa ki tc tai. Kiliai i laea tc whakaora mai. No tc arauga ake otc ra, ka kitea te alma o tc puke. "Watea kau ana nga papa takatakalii, nga kaialii, nga lino whakau, nga pou, mc nga inea katoa. Itc po, kaliore tc rangatira i kite i elalii o nga kaulioc, lie ttipapaku ailakc to tangata i tai lata ata o tona tiohoanga. Ka liacre ka paitiili tc liau ole rangi, ngoki am ana ki tc kci, ka kite i te kaulioc kotahi c tu ana i tc laha rcwa, lie mea licrc, ka kite lioki i nga mete tokorua c tu ana. No konei, ka here i a valou kite talia rum ote rewa ole kci, a, roa noa, ka taca alii to' rcwa otc ihu, tokorua nga pakekc mete lamaili e piri ana i reira; kua pakoa kc tc tai i konci. Erua, ctoru ra nei nga liaora 0 to ralou nolioauga ki reira, ka pari mai tc (ai, mc reira, ka taia ano te puke ra e te ngaru. No konci ka nckcnckc ralou ki walio ake, ka liaerc ka malum nga rakau o tc puke ra i leuei wahi. Taporc katoa to riii, pakaru kaloa le talia liau, matinu ana nga papa otc whan: ole kei.V Ko elalii o nga manga kuapackiula. Ko nga tangalaj piri ki le loenga « le. puke ra, ka lata, ka male, ka lata, ka ora ra nei, no te nioa, ka niangungii ktitoa ic kaipuke. No konci ka kitea te puke ra c nga tangata o uta, o (ana inotu ra, lio Iniaua, laliulaliu ana i le alii kia kilca mai e nga tangata ole puke. Aliakoa i male raton ite ngaunga ole kopekc, ile akinga o tc ngaru, poke ana ki to nioana, auga ana to kau'kinta. Karawliina ana cle ngaru wha-. ka-le-onc, no te tatanga. kiuta, ka reia mai e ii;»a Iniuia, to kau kiuta. Tokorua i ora noa' mate, ko le kaiaka, ko to tauiaili; i le toanga ai kiuta, wliano ka hemo. Nui am tc alawhai o nga langala o tana inotu, liipokia ana ralou ki tekahumaroko, whakainumia ana ki tc li wcrawera, hoalu ana lioki lie kai. [ tc aonga ako o tc ra, ka rongo ralou kua paca kiuta nga lupapaku tino ngaliuru, ma rua. Ko tc rangatira me etalii o nga tangai la i liaerc ki ana lupapaku, erua lioki macro lic niamao o tana wahi; kevia ana ho poka, i koliia ana nga tangata ki rolo. Tokoiima nga mea i ngaro, kaliore, era i kitea. I mea nga tangata o tana inotn, he liau whakahara i lima awha i tahuri nei t<; puke ra. Tc ngaru, tcilei noa ake, taca ake ana te kcokconga otc wliare turania kaipukeo Hac ra Jlonga. : Ko ana langala i ora mai, ho mea tiki am c le rcwa rua i whakau alii ki taua wahi i ta-liiii-i nei le puke ra, iia tana rcwa rua i kawo ake nga langala ki Kiupcka. He puke hou ; a te Taicncnga,