TE TANGATA MAORI O NUI TIRENI.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 3, Issue 77, 4 December 1851, Page 4

TE TANGATA MAORI O NUI TIRENI.

He Korero ki nga tikanga o nga tangata Maori o Niu Tireni, na Te Patara, Minita Weteriana, i Akarana, i te Whare Menenga o te hunga mahi i nga ahiahi o te 12 o Maehe 0 te 25 o ftJei, 1851. E mea ana etahi kai whakatcre puke o Ingarang i ite rerengaki teTnaraki i te moana matao, i kite ratou i nga mea aliua pai i tc rerenga ai i reira. Ko tc nhua o te tahataha i peni'i mete kainga nui, c tit ana nga whare tiketike, nga taicpa, me era atu men, «' tu ana hoki nga puke, nga whare karakia, nga pekernngi pn, nga keokeonga tcmepara, me tc tini atu o nga mea. Iluaiiin ana c ratou ko tc wbenua aliuareka "' Na tc piikohu pea me era atu mea i penei ai le aliuataiiga tangaia ki nga maunga o Niu Tireni, he penei nno nga mea o konei me to whentia kua korerotia atu ra. Ko tc rerenga iho ia o ana kehua i te po, na tc apimga pea o tc tangata i tetahi kai kino, pangia nnatia c le mate, a, ka meinga, na te patupaierehe i takalii. Waiho ano ratou kia pena be iwi hoki c kuarc ana ki nga tini ritcnga miliaro o te ao, he iwi wliakawliirinaki hoki ki iig.i mea kuare. E mea ana nga tangata, na era iwi rerere ratou i fako kite ta kupenga. I tc pito rnro o tenei inotu, i bono te haerere mai o era tu mea kite lino, ko to po liacre mai ai. Oho rawa ake c takoto ana nga takalinnga wae, e takoto ana lmki te mahi o te unnlii e puke nna i te one. Nawai ra, ka whakaaro tetahi tangata, ko Matawhcro tc inproa, kia wh.inga to piitaii{ia mai o am mca. Ka taca waeng.inui po, ka puta taua opc kchua, tinitini aim. tlaoa ana te kupenga, inaea mai, be tini noa alu. Tenei te wbakanru nci a Malawhero ki laua hunga, e hua ko ia tetr.bi o ratou. Ka hiahia lera kia ata kitea nga alio o te kupengii, ka mahi ratou, mahi ngatatahi' Ka polo nga ika kiuta ka tuwhaina ki clahi, ki etahi, ko t'c tni mo iWatawhero, i kotnia kautia, kihai i pnnahia te pito; e tuia ana, c marere ana, nawai, a, ka takiri noa tc ao i te whakawarenga a tera. Oti katoa o ratou te lui, e tekatcka noa ana a Matawhcro ; ka popo mai taua iwi kehua ki te tui i ana, te kitcn tc tinihanga o tau • tangaia. Ka whakawarea tc iwi ra, a, uikiri nca te ao, a, oma whakarere ana tc Patupaic relie i konei, whakarere iho le kupenga me nga ika katoa. Te tangohanga atu o' Mat iwliero ki le kupenga, ka mau, liacre ana, kitea noatia i konei le tatai kupenga. H mca ana te tangata Maori ko te patupaierehe te matua o te korakoiako. 1 mea au kia korerotia atu etahi o nga ritenga o te tangata Maori, me etahi atu waiata, me etahi atu mea; otira, kua paliure te walii hci korerotanga; emjnii, pea, mo atmtri atu. |

Kia wliakawlietai tatou kite Aiun, no tc mca, i kitca tatou ki nga iwi whai matau, ki nga ritenga pai hoki ole karakia, e talcoto noa ana lioki nga takawe o te svliakapono ; e mania ana ona kawenga. Wailioki kia wliaknuaua tonu tatou, kia uliakangaromia nga mea ktiare katoa e mau nei i tenei wlienua, kia we, nga tangnta o te motu c nulioia nei e tatou tc wliiwlii ki nga ritenja marama o te matauranga —kia we lioki te tapoko nga Inta tnpti o te whakapono ki o ratou liincngaro. kia ora ai. KORERO TUARUA. I tern korero a tatou i wliakaliaerea nga kupu me kore ra nei e kitea te orokotakenga mai o nga iivi Maori. I tuliin Itoki ta ratou karakia ine ctalii 6 o ratou rilengn. Kaua ano tatou e wliakaliua i konei ana mea, oiiia, me timata maori te korero ki e'alii o nga ritenga ki a ratou whakatiiigaia Mr.ori. Nga Ritenoa i roto i te Whawhai.