KO TE KAKERE MAORI. Akarana, Aperira 24, 1851.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 61, 24 April 1851, Page 1

KO TE KAKERE MAORI. Akarana, Aperira 24, 1851.

He mamae ake koa te mamae o te ngakau kite mahi poauau o etahi Hapu Maori i nga ra ka pahure ake nei. Kua waiho taua mahi raruraru a ratou hei take mo etnhi atu he. Kihai hoki ratou i mca kia whnkahoueretia te kawanatanga—kihai ratou i inea, kia mahara ki nga tikanga pai, ki nga tiknnga aroha o to Kaunnn, o tua ilio, q tua iho ; kibni i whnkaaro, "kua tonoa hoki e ia kia tukua kite kino te kai in alii kino, a. kia whakapai i te kai mahi pai." otira, takaiiiuana era ki rnro, whakauoainn ana ligature, kua oti te wliakatakotn, a, liaere taua mai ana kite taone. Ekoro nnb e ahei te whakahoa ki a ratou • ua pena

te haere kino mai. Elcoro ano koki e tika kia whakaturia te korero ; engaro, inei liaere mai a ringaringa kore, katabi ano a ratou kupu ka whakarangono. Na! ko to matou ka tutiitulii nei, lie whakaatu i te take i hua ai nga he o tenei men, poraiigi, i raruraru al nga tikanga o nga Jioa Maori. Ko nga tikanga enei o tana he. I to ahiahi o te mane, i te 14 o nga rn o to mararaa nei, ka tahaetia he hate 1 tetalii o nga whare lioko e tetahi tangata Maori i noho i roto i a Ngatipaoa, a, ka rere atu taua hunga, ka taupatupatu ratou ko nga Porihi. I te ngangaretanga, ka u te patu ki tetalii o nga rangatira o Ngatipaoa—ka ma'ii te po—riro tonu atu tera kite wkare. Ko te putake tenei o nga he i muri iho; no konei i timata ai te pororara o nga tangata Maori. Healia ra nei te mahara ai ratou ki nga ritenga tika o te tiire. Heaha ra nei te mahara ai kia tukua kite kai whakawa te he, mana e whakaoti marire. Ko enei tikanga pai i kapea, haere riri ana nga karere, haero riri mai ana te nuinga o te iwi, ano, ko te tau i te Pakelia. Na; ko te rangatira ra i korerotia, ki nga apiha whakawa. n, tukua ana ki walio; kahore hoki ana hara- Me he mea, i whai ntu taua rangatira i te Hire, kihni ana kupu i kapaa; penei, ka ata rangona ana korero, ka oti p:ii hoki te lie-. I taua korerotanga ana, inei kitea he he to nga kai-liereliere i a ia, ko nga utii o te he, ka whiua ki runga ki a rutou. Ko te mea nui tenei o te Pakelia, ko te whnkaliaerenga paitanga o te tui-e j hcoi ra ano te mea liei whakatika mo te no te ture. Ki Ingarangi. nunui te rangatira, whai mana te rangatira, ua pa kite lie, e pera pu ana te whakawa mona me ngo hauwarea rawanci. Ekore te hunga hapai patu e meinga, kah»re he hara; ahakoa, tikanga kino, tikanga pai ra nei. ° He mea atu tenei kia rongo koutou. me he Pakeha te iwi i whakamine ki Waipapa, i te Taitei ka pahure nei, ekore e tohungia; na te tangata Maori i meinga ai kia tonoa marietia-.kia liaere, ta te mea hoki, na to ratou kuare i pera ai te haere mai. Ahakoa iti, nui ra nei te Kawana- | tanga, ekore ano e korero kite minenga tungatu, ina pera te haere tutu mai. Me he mea, ka wehi noa te Kawanatanga kite hunga hhere taua mai, keihea koa lie matua tupu— H& matua tiaki mo nga rau e noho ana i raro i nga pakau o tona rangatiratanga P E liari.ana matou kite pni o ts tukunga iho e tenei mea hehe. Tika rawa ta whakaaro ote tangata Maori i te touonga ai kia Imere. Whakarongo tonu ratou ki taua tono, liaere ana; mei pake, he kino tera no ratou, ta te mea hoki, he. mana kei te Icupu tono kia hoe atii i te Taone. Wuihokl, e wlmkapai ana matou mo t« ratou malti tika i- kite a i mud iho, i ea at te kino, i haere. mama ai ki nga kainga tupu. E, paingia ana e te tokomah,a nga whakaaro tika o Ngatipaoa. i parea ketia nei te riri. I nga wu katoa o te ao, tera ano nga kuare, tera ano nga hikaka hei karangarauga i te riri mo nga mea noa ake nei, mo nga mea he hoki. Tena ko te hunga ata wliakaaro, ekore ano e -am wawe, a, kite mea, ka whakatika kuare, kit*; kau ano i te he, ka tuku nga turi ki raro, ka rapua tetalii tikanga hei whakaea i to ratou porangitanga. E karnpiti ana nga tikanga o nga Pakeha ngatahi ko nga tangata Mnor E tupu n>>atalii ana i raro i te tuumsrumaru nui—te Upoko o Ingiirangi, to pou whakau o nga mano o ia walii, o ia wahi. Te uialii o tetahi, he wlmkateina ki tetalii; haungn ano nga painga e aim mai ana i te hokohoko, kowai (ukito kii.ire ana ki era ? —he nui ke, he riui noa aln. Kim roa to wa, kua tini ng > u o matou Pakelia, o koutou tangata Maori, e whakal'.otr.aiia lotahi ki tetahi, nowa, i, u

—ka whakauruuru nga whakaaro, ka iwi tupu. Kua mii te main oto Pakeha kite tangata Maori, kite nko i a ratou, ki tenei men, ki tera mea, kia ahuwhenua ai, kia kake ni ratou; a, kua karaligatia ratou kia uru tnlii ki nga takorohaugn. Hei konei koia ka poka ? Hei konei, ka whakatutu, kn whakakino—hei konei ka tahuri te tuakana kite tcina ? Kahore ra lioki. E whakawhetai ana te ngakau ki te Atua, mo te wlinkapahurctanga o tenei kapua pouri. Na, me nlahara nga hoa Maori i roto i nga wa katoa c rcre liaere ana, kia kaua e poknnoa kite pcl'i ij te lie ; engari. ka poka te kino, i hea. i hen ra nei. mettiku mni te korero ki nga Inngnta knn oti te whakaritc hei wlmkarongo i uiia men, n, ma te ture c whakaoti tika, e whakaoti pai.