KO NGA TURE
MO NGA TANGATA E NOHO ANA KI TE WHARE TURORO O TE KAWANA, I AKARANA: I.—Ka tukua te Turoro ki roto ki tenei whare, kite pai te Rata, me wnru te mahunga, nuiri ilio ka hikctia ia ki tc wai mahana kaukau ai, ko to tinana katoa inc horoi, ine whakamaroke ki tc tauer.i, pai 101111, ma tonu. Ekore rawa tcnci ritenga c kapea, ma tc Rata c whakaritc ka talii ka malme. Ka karanga atu ano tc Rata, ki tc tangata kia unuliia oria lcahu ake ano, me wliakarere ano, me tango i to te wliare, kakalui ai, nn ka ora, ka wliakahokia mni ano to te tangata ki a ia. 9.—Hoi te 7 o nga liaora i te ata o te ra ranmati nga tangata maranga ai, ara nga mea ia kahorc c nui rawa tc mate; ote liotoke, liei te 8 o nga liaora. Kia rim ns;u liaora c horaliorangia ai nga weruweru, na, ka takaia ; aua rapea e wailio kia riikcrilkea, kia takoto noa ilio una. Hei te 8 o nga liaora itc liotoke, a, lici te!) i te ranmati mocai nga tangata. Hei reira ka tinei.i nga rama, ka wliiikaimmia tc korcrorero. E kore ano lioki e lukna te turituri, tc nui ranei o tc liamamatanga o tc tvalia i te awatea, kei oho nga mea kua kai i tc ron»oa wliakamoc. 3.—Ana te tangata e kai paipn, aua lioki c tuwlialuwlia i nga ruma, nga wliarc koralm ranei.
4. —Ka maraiiga to tangata i te ata, me lioroi, me licru lioki, kia parukore te kiri. Ilu men tcnei e tino ora ni te tangata. Kia toru nga lieunga o to tangata i te wiki kotalii. i>. —T:iki koralii to lioatutanga liiti ma ia wiki, taki rua lioki nga lioatutanga o te hate ma. o.—Ma nga turoro e whakauru i nga kai lioroi ruma, i nga niahi katoa ano lioki. 7. nga tangata katoa, ia tangnta, ia tangata kite talia o torn mociiga, kia pai ni tana tirotiro i o ratoii mate.
8. —Kaua te tangata e poka ke te hacre ntu kite kihini, ki era atu ivhare lioki, haunga ia te tono atu e te Rata. 9,—Hei nga Turn, lici nga Parairei katoa, ka tukua ai nga hoa o nga turoro kia kite i a raton. I lei te awatea, liei te takiwa otel, a tae noa kite 4 o nga liaora o aua rnngi mai ai. Kaua rapea te tangata e poka ke ki te liaure mai kite wliare turoro i nga r,i kaliore i ivlmkaritea—ki te kahore i whakafletia e te Rata.
10.— Ka tae mai te pakelia, me ivliakatika nga (tiroro katoa, ara nga mea e kflha ana, tu ni kite talia o o ratou moenga, a liacre noa atu te pakelia. 11.—K.iua te turoro e oma atu i (e wliare turoro. Engari ka tuliitullia te pukapuka tukunga atu mona e te Rata, katalii ka tukua kia put.i ki ivnlio. l'j.—N'o reiva, no te mea lie wliare turoro tcnei no kona lioki i liaere mai ai ratou, kia whakaorangia o ratou mate, me arolia ra, me ivhakaaro tctalii ki tetahi. Na, kaua nga tangata o te:iei wliare e ngangare e whaivhai, engari kia whr.kahuanga nga mea kulia ki nga mea e ngoikore ana. I.l.—Kaua nga turoro e turi ki naa whakHliauuga o nga kai ti.iki, lie tvliakukauea tanga lioki tcna l;i a te Rain, nana ratou i tango ake. Kaua lioki te tangata e riri ki nga kai tinki, i a ratou e tolie ana kia wliakaritea enei ture rauei, nga Rliakahaunga ranei o te Rata ; ta te mea, mo te pai o nga turoro ake ano enci litcnu'a, lie mea ra kia pai, kia marie ai ta ratou noho, kia waive te ora. Ara, ma ratou te wliakdaro k'a kaua e wliakarerea nga tnre nei, me era atu eke oti ai te ivliakarite e te liata amua takoto ake nei. 1-I.—Kaua nga turoro eliuna i tetalii mea e potiri ai ratou, c lie ai ranei. E pai ana lioki te Hata kite lyhakaronao ki nga korero oia tangata, o ia tangata, kia pai ai, kia marie ai te noho ote turoro kite Holiipera.
KO NGA MA 111 A NO A KAI TIAKI TUKOUO. I.—Ma ratou e tiaki nga kai, uga kakalm, nga ronnoa, nga alia noa, ma nga turoro e tukua mai ai. 2.—Ma ratou to wliakaaro kia taliia nga ruina i nga ata l;atoa, i etalii atu wa ano lioki, ana karangatia ele Kata. Kia tup<ito lioki ratou kia liolioro le kawe atu i nga paru katoa, kia kaua e roa te takotoranga. 3. —Ma ratou te titiro kia horoia te kanolii me nga ringaringa, kia lierua lioki te maliunga o i i tangata, o ia tangata i nga ntn katon, i niiia o te liaereuga mai ote Rata ; kia takaia lioki nga paraikete o nga me.i e kalia ana kite wlinkapai i o ratou moenga ; a kia rua nga liaora c lioraliorangia ai nga paraikete i n£a ra paki katoa. 4. —Ala ratou te wliakaaro kia tu te kai mo nga turoro, me nga rongoa lioki, i nga liaora c wliakaritea ai. s.—Kia atawliai, kia malii ratou, a, ana c ttirituri ite aivatcn, ana rawa e turituri i te po. S.—Ma ralou c lioroi nga ruma, i nga ra e wliakaritea ai e te Kata ; mc talii me whakapai i nga ata k.itoa. 7. —Kaua ratou e pokanoa kite wliakatuivliern i nga mutapilii ; kci nga wa ano e wliakaritea an i e to Kata ka wliakatuwlicra ai, lie mea kia tan lioki te miliana kite ra, ki nga mate r»nci o nga tangata. B.—l nga wa takoto noa o nga wahine, ma ralou etui nga tauera, n«» kakaliu moenga, nga alia noa o te Whare Turoro. 9.—Kaua n;a kai tiaki e tuku i nga tangata liacre noa mai i nga wa kutoa, engari ma te Kata c wliakaae ka tukua mai. Kaua lioki e tukua e ratou kia puta te turoro kite liaciecre atu o te marae o te Wliare Turoro, kite kalioro i whakaaetia etc Rata. 10. —Me wliakarongo tonu nga kai tiaki ki nga karanga o te Kata, ki nga me a katoa, kia meatia lioki nga tikanga katoa e wliakaritea ana e ia. w 11.—Kaua rawa te kai tiaki e patu, "*riri kino kite Turoro, engari kia atawhaitia ratou kiatupatu, kei pouri, kei riri ratou ; lie mea tika rawa lioki te wliakarongo ki a ratou tako pouritanga, tc wliakakaliore lioki iaua lie. Na te Kawana i mea, Andrew Sinclair, Tino Kai-tuliitulij.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18500228.2.18
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 2, Issue 31, 28 February 1850, Page 4
Word count
Tapeke kupu
1,089KO NGA TURE Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 2, Issue 31, 28 February 1850, Page 4
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.