Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 26, 20 December 1849, Page 2

Te hunga tahae ki Karetonia- Painga mo te kai rapu Koura. He hunga maia rawa nga kai-patu kararehe o te ngaherehere he kanohi tika ki te pupuhi—raiwkara —raiwhara kau te pu; ko nga huru o nga kararelie e patua ana, hei lioko mo ratou ki nga taone o nga talia moana. E tukua noatia ana aua kai-aruani kararehe kia haero e te hunga taliae, e tinia ana o te maiaku no te mca ekore e hcke te pu o taua tu tangata —no te mea Jioki e hacrc tupato ana i nga walii katoa. Otiia, lie mea ano, ka arumia te kai-patu kararelie e nga taliae haere koralia ; te mea e arumia ai—lie tango i nga huru, he moa utu nui lioki taua mea te huru. I taku nolioanga ki Kareponia ka kitea e au etahi o nga tangata patu kararelie, ka rangona lioki e nliau a ratou tikanga. I te me.i a haere nci i roto i nga ngalierehere o Kanata, o hei atu, he wlianga tonu te mahi mo te putanga o te tangata, o te kararehe hoki. I torn" talii ahau nie ratou kite ngalierehere, a, marama noa, marama noa j he miharo tonu taku ua kitea te maia rawa o taua hunga i ta anganga atu kite kararehe maka o te ngalierehere. E takitalii ana te nnganga mai o te tahae haere koraha ki enei tu tangata, otiia, lie mea ano ka anga mai kite tango i nga huru. Malia noa nga marama e aruaru una i te ngalierehere tur.uriuri, i te manowhenua noa atu, ka rokohanga ng > kararehe, e paingia ana. Malia noa nga marama o haere ana, waea noatia nga wac i te haerenga, tapatia noatia te tinana, ka kite putea i to huru. He mea ano ka rere inai nga Iniana (te iwi nona ake taua whenua) kite whawhai ki a ratou. E toru aku marama i haere talii ai me tetalii kai aruaru kararelie ; ko te maia 0 taua koroke, nui atu. Tenoi ano te korero mo taua tw?ata; i rongo au ki tetahi rangalira lioko taonga i Hana Parahiko. E mea ana au elmra taua korero i to mea tito noa ; he tangata korero tika, te rangatira nana i korero ki au. Ko tana korero tenei E imere itio ana tana kai-patu kararelie i to whaiua i nga roto o Ture, ko nga huru, tikawe rawa kite tuara, ko te raiwhara i te ringa, ko nga kuri erua kite talia ; kua malia nga marama o taua koroke kite koraha ka rokohina e au. Ka lieke taua tangata i ta wliarua, a, ka linere ka whakatatu, ka mau te kai lioko kua koreroiia ra, a, haere tahi ana raua. He hoilio to te kai-lioko, ko ona patu he hoari. ko nga kope erua. Kiliai i ataputa 1 taua awaaiva, ka whakaketea nga hoilio o nga kai mum, a, tu anu i paliaki tata atu o te kai • pat u-kararelie raua ko te hoa. Tokowlia nga Pakeha—tokorua nga Iniana lioiho—hoilio kau; patu —patu kau. He Tahio i te ringaringa o nga Innna. Mea atu aua te kaip:itu kararehe kite hoi, " E peke ki raro, ngoki moi ki roto kite otaota." He mo'ii ngahere to taua walii; lie rakau maroke ho.'-i e tako'o ana i reira, ko nga arai era mo raua. Ka rere te lokorut ra ki tua i nga rakau maroke piri mai ai, ka tiripapatia mai e ter», kiliai te hunga rai tu. Ka mail te kai-patu-ka- ' rarehe kin.'a kaive, ka maiveto, ka tatu te putea huru kite talia, Mea ana te kiii-patu kararehe kite hoa, " E tamara.e mea anaau he liiahia to te hunga ra kia riro i a ratou au putea, taku lakai huru ranei; e whakaaro ana ' an, ckore aku me* e riro atu, ekore anolioki au e riro." Ka man te tangata ra ki tana pu e haere ana ano, ko le matacka, taka ana i rnnga i tana kuri—he Iniana. He aranga

to te ringa ote rua o nga Iniana, mete tahio hei hopu i te kai-patu kararehe, he aranga to te pu o te maia ra—keua kautia te pu o tenei, anana! taka whakarere ana te rua o nga Iniana i runga i tana hoiho. " No, na, na," ka mea atu te maia ra ki to hoa piri tahi, a, takoto tiralia ana kite puru ite pu, kci tu i te whakarunga pu o nga hoa o te tokorua kua hinga ra. " Na, na, na, ka rawe tena kia hinga te tokorua, ekore nga pokai o era mea e anga mai ki a tuua. Kia kite koe i nga Pakeha e rere mai ana kite patu i a taua kakama tonu te peke mai i runga i nga rakau maroke." Ka tutata te tokowha ra, ka pehia atu te pu o tera i nga hnru, e liaere ana nno te mura i te hake—tau 1 taka ana ki raro te kai-taki. Haere tonu mai tera, piri tonu tenei kite rakau—inamata, kua puru te pa, a—tu —porohuri ana tctahi. Te kau ma rima whanganga te mamao ka hinga te rua o nga pakeha. Ka reia putia mai i konei o te _ tokorua o nga tahae ra, tu tata ana i te taha ote rakau maroke ; lieaha lioki te tangata ka taunga ki tana kai, kite pu, kihai taro, kua puru ano. Mea atu ana te kai-aru-kararche kite lioj, " E tamara, hei konci ka pupuhi i au tekateka, (nga kopc) kei niataku koe—kia ute ringa—i tu tau kite tangata, c pai ana ;i tu kite hoiho e pai ana. Ekore rawa te momo e puta. No te piringa o nga tahae tokorua kite rakau maroke ka tangi nga kope—heke ana ; whakataka tonu te kaipatu kararehe i tua i nga rakau o taua wahi. Pehia atu ana te pn o tenei i nga hum, paku kau, takoto ana te tokorima. No te kitenga o te mea kotahi kua mate katoa nga hoa, ka taliuri te aroaro, ka tu, ka rere; ka tangi i konei nga kope o te kai-hoko, na, anga akc ana nga wae o te hoiho. Mea atu ana te hoa, "Ka pai, e tamara, ka pai; ka mutu tana haere." Ka taea nga whakarawenga ote hoiho kua mate rate weivete, ka unuhia te tahae ra kite oma mona. Maunu ana te patiti 0 tenei, ka tangi te arit; heaha lioki te mea mama kite lißcre, ehia ra nei hikoinga wae ka mau te tahae ra, paoa iho te papapa, takoto ana. Tokoono n?a tahae ra, kotahi ano tangata i patua ai—" Hore he tukituki, lie tabu i to ate" o taua maia ; ano e haere ana kite pupuhi i etahi kararehe rarata. Ite tirohanga o nga hea o nga hoiho ka kitea e tera 1 nga huru te mshi o te moni, me era atu taonga, tangohia katoatia ana mona. Whakaekia ana nga pu me era atu taonga o nga tahae ki runga ki nga tuara o nga hoiho erua; ko te toru o nga hoiho i ekeina e ia ; ko to wha o nga hoiho i ekeina e te kai lioko, kua oti lioki tona ake te pnpuhi. Haere ana te kai-patu-karerehe mete kai-hoko ki Hana L'arnhiko me nga taonga ; ko o raua tupapaku i waiho atu hei kai ma te wuruhi e tangi haere ana i tera wahi.