TE MATENGA O TE TAU.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 26, 20 December 1849, Page 4

TE MATENGA O TE TAU.

"Ko au te tama a nga Wa e rere ana; ko au te mea matamuri o to matou whanau nui." Ko nga kupu tangi enei ote tau; ko tana poroporoaki tenei; no niuri ka karanga ia ki tana pnkapuka, tangi ana ia, i tc hurilianga ai i nga rarangi. Pouri ana ia, ite tirohanga ai i nga lie i roto i tana pukapuka. Poto katoa te tuhi e ia nga malii o nga momenete, nga minete, nga haora, me nga inarama. No te taunga o nga kanolii ki tetnlii papanga o tana pukapuka, lieke ana te roimata i nga paparinga whewhengi o te tau ; mo ana Hatapu e rima tekau ma rua tenei tangihanga no te men, i poka ke ake te kino o te ta« ngata i roto i aim Katapu i tuku atu ai, Ka mea ano te tau, " Ka mate nei au ; ko niuri o taku matenga pea, tangi ai te tini ki to ratou kino ki au, Ko taku koivha ki a ratou e tangi ana mo to ratou kino i tsiiu aranga ; kaua e tangi knu, kahore he pononga 0 tera, ekore to ratou tangilianga e wlnikahoki mai i ahau kite ao—cngari, kia atawhai ratou ki taku teina, kite tau, raeake nei puta ki tc ao. " Me lie mea ka ora tonu aliau, n wlianau noa taku teina, rnaku ia e korero ki a koutou ; tcna ko tenei, ekore ia e whanau mai kite ao, kia mate ra ano au. Koia au ka inea atu nei, ko te kino, n?e nga tini lie i maliia i roto 1 aku rn, me kapi ki niuri, me taliuri te tangata ki tc malii i nga mea tika, i nga mea pai. He mea noa ano tenei mea te kupu, o penei ana mete liau; tena ko te malii lie mea tera e kitea ana. Mo konei, kaua te tangata e wliakapuaki noa i te kupu, ensari kia kalia ki tc malii i nga mea e pai ana."—iVo »iga luhiluhinga o Ilcini 'l'eira,

Tanoata IIUA Nui. —o— Ko Hoakini te ingoi o tetalii tangata liua nui; he I'.iniora taua koroke. Erua te kau ma torn (23) ona tau, eivliitu (7) put" kotnhi te kau (10) inilii tc roa ; ko ona panna taimalia e wlia rau erima te kau (450). He mea kawe liaere tana tangata, kia matakitakiliia ete tini. Ekore e ala whakaponolii.i e te wliakaaro te uimui o te tangata penei, cngari kia kitea e nga kanolii, ka whnkaponofiia. I nga tan kna palnire kna puta niai nga rongo tika ino te tangata hua nui. Ko Wata I'ahona tetalii, lie ponouga ia no Kingi Ilami te tuatalii. 'l'e roa o taua tangata 7 putu, 4 inilii. 13 mcinga ana lie parakemete tana langata i te taitamarikitanga, a, no te nica i liohoro tonu tona tupu ka keria lie rua mona ki raro kite wlienua kia rite ai (ona tunga ki (o nga lioa malii (alii me ia. Ite tan 1581 i wliakakitea ki Ranana tetalii tangata penei 7 putu, 7 inilii. Etoru inilii i puliika o tenei e korerotia nci—te Paniora.

Ekore e pumau te okioki ki waenga ara, engari ano, a tc mutunga hacrenga. Ua ngaro te ngnkau i te apo, ekore e kaliu i reirn nga liua o te pai. lie nui te takanga o tc lurnga e wliakaknko ana, ko te mea tena i tvliakaaraa ai me wailio nga kainga » roto i te wliarua. Tb AnoirA. —He pai ke ano mo te tangata e nui ana i nga purapura ote arolia! 13 pupa ake ana i tona ngakni nga puna wai marama; a, kiki tonn ki tc paropare o to aw a; ko nga painga o taua awa e tae atu ana ki nga tangaia katoa. Aliakoa te kati nga motunga o nga alio o to nliare-punga were were, e oti ano i a ta te ]iono> Ma te uaua o te tangata ( ka taea ai te mea e tofica ana e ia. Kei welii, ana eke te kino ki a koe ; kia manawaiiui te tangata ua pangia e te mamae. Kei hinga noa te tangata i te mea iti. lie tikanga nunui ano kahore lie pai; ka-« pai ano te tikanqa ka meinga lie mea nui.