Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 11, 24 May 1849, Page 2

Ko te whakinga, mete korero ote whakamatenga o Maroro, kei raro ake nei. Kua oti te ta ki tenei Nupepa nga korero o te whakawakanga, mei hehoro mai; otiia, me ta kite Nupepa i muri atu o tenei.

TE WHAKAMATENGA O MARORO. I te ata o te Taite ka tangohia mai a Maroro te kai-hohuru i nga pakeha o Poncke, n whakamatea ana kite ritcnga o nga Ture. Ko tctahi o nga Minita o te bnhi o Pikopo tana kai-whakaako, muri nvii o te kitenga o tana he. Itera i inua atu o tona whakamatenga, ka tono ia, kia tuhituhia he pukapuka ki ona whanaunga, me teUhi ki a tc Kawana ; whaki ana ia i tana l.ara ; a, mea ana nana anake nga kohuru, kahore kau he hoa. Mea ana ia, ko te take i patua ai nga Pakeha, ko tona tukunga kite whare-berchere. Eknre te whakaaro e rapurapu kite haranga o tenei tangatn, e wha tahi nga pukapuka i baehaea e ia, bci whakakite i te takotoranga o in tapapaku, oia tupapaku i patua c ia. No te Wcnerci i whakaarahia ai te whata hci wbakatarenga mona, i waho atu o te whare-bere-hcrc. Muri iho ote 7 o nga haora otc ata o tc Taitei, ka whakaminemine te tangatn ki taua whata: haere rawa ake ka tata kite haora e whakamatea ai, kua rima kc nga rau ote whakamincnga; he tokomaha nga tangata maori i reira, he tokomaha nga wahine maori ki tc matakitaki; a, pouri ana matou ite kitenga i etahi wahine Pakeha i roto i te kai-matakitaki. Kotabi kapa-hoia, no te 65 e tiaki ana i reira ; kotahi kapa-Parihi hoki, me nga patu. Itc 8 o nga haora ka arahina mai te hereliere; here rawa nga ringa, he tarautete te kakuhu, waho ake o ona kahu ake, ko te hate mi, Ko te Minita Pikopo, mete kai-wbakawa nga hoa haere. I reira hoki te rangatira o whare-hcreherc, me tc Minita ote liahi o Ingarangi. Ito tacnga ake ki runga kite whata, ka koropiko tc Minita Pikopo raua ko te hereliere, a, roa rawa iho, ka mutu a raua inoingn. Mei reira, ka whakaritea nga pona o te whakaheke e te kai-whakamatc o te hereliere, a, potaia ana te potai ki nga kanohi; a, korerotia ana i konei kite kai-matakitaki ctc Minita otc hahi o Ingarangi enei kupu—" E kuware ana kite rco Pakeha, tenei hereliere, me ake nei whakamatea mo tona hara kohuru ; no kona, ka waiho au hei kai-korero mona. E whaki ana ia i tana hara—te hara ka whakamatea nei ia. E mea ana, nana anake tana hara—kahore ana pangapanga i te he ki tera atu tangata ; e whakaae ana kite tika ote tukunga'ilioo te whakawakanga—a, kamate nei ia i runga i te rangimarie ki nga tangata katoa." Te otinga o enei mea, hurihia ana te turanga o te hereliere, te takanga i taka ai, torangiwhakarere ana te wairua kite po. I oke ia i te timatanga, kihai i roa ka mutu te oke, inuri tata iho, marere ana. Roa rawa te tarcnga, ka tukua tana tinana ki raro; a, tanumia ana kite Tanumanga o era atu tupapaku, i whakanoaina enei kupu e te Kawana " Me tanu tona tinana ki roto i nga arainga c te wharchcrehere," no te mea, i hinga te wharc-here-hcre i te ngaueuetanga o te Ru,

No te ata o teTaite i waho atu ole whare harchcre, i Maungn Kuki, taronatia ai a Maroro, to tangata i kohurutia ai to whanau Pakeha i Poneke. Ko nga whakinga enei o taua tangata po. liclie. Poneke, i te wliare-liereliere, no te 17 o Aperira, 1849. K! a Puoti, ki taku tualiinc. E hine, tcna koe, kanui toku aroha atu ki a koe. Naku ano taku liara i kimi. Taku tinana kua mate ki Poneke, taku wairua kua riro kite nangi, kua kite i tou lioa. Kei rapurapu ton ngakau ki toku lie tatemea noku anake toku he. E tika ana nga kai whakawa. Kaliore aku wliakahe. E pui ana all an kia whakamate h ta te mea kua piri te Atua hei lioa moku. Te take i patua ai te pakeha ko toku hereherengu, te talii take hoki, ko te wati, ko tc moni. "E taka kite r»ro ho mai koia rate arona. E te roimata e taheke i runga." Ka mutu aku korero ki a koe kua huaina (bku ingoa ko Hcnarc. Na Hexare Maroro. Poneke, i te whare lierehere, note 17 o Aperira, 1849. Ki a Popokorua ki a koutou katoa, e noho ana kite Wairoa. E lioa ma, ka nui taku aroha ki a koutou . Kua mate aliau kia rongo mai koutou ki taku matenga. Ta te mea noku ano toku liara kei pouri to koutou ngakau ki toku he. No taku ivhakawanautanga mai i roto i taku whaea nokou ahau, inuinanei kua tangataketia me he mea i kona a hau kaliore he he i tata mai ki a hau inainanei. Kau he ahau me toku tinana hoki, te utu ko ahau ano. E hoa ma kei pouri koutou ki toku matenga ta tc mea noku ano hoki toku he e pai ana ahau kia mate mo toku he. Kaliore he he otc pakeha no tc mea noku ano toku he. Taku taumata tonu ko Matara ra nei, Marama te titiro ki Tokaroa ra ia: E arahi i au nga one no Ngaoko, Hacre tapu ano.— Ka mutu taku korero ki a koutou katoa, kua lutaina toku ingoa. Ko Henare Maroro. \Na Henare Maroro. • . Tenei ano takulwnakinga kia koutou katoa :—■ 1. Naku anakc i patu tc pakeha; kaliore oku hoa ; kaliore he Maori i moliio e haere ana ahau kite patu Pakeha, kaliore hoki he Pakeha. 2. Te take i patu ai i te pakeha, ko toku nohoangai te whare lierehere; ko tc moni hoki, ko te wati hoki, ko te torohio hoki, ko te kepa hoki. 3. Kahore ahau i kite i a ia iniua, kahoro i korero tahi imua ; kaliore i mauahara ahau ki a ia. •1. He liara i te mea whakariterite ; no tc mea kua kite i a ia, no rcira i patua ai ia. 5. I te torn o nga ra i mea ai alum kia patua he pakeha; i tnua ranno ka hacre au i Poneke kite rori ki Porirua ite rima o nga haora ite ahiahi; kua mutu te malii a nga pakeha ; i noho ahau i te ngaherehere ki ko mai i te whare karakia o te Kora; i moe ahau ki reira ; ao akc te ra kahaere ahauki te Kenepuru, I tc Tokeiti ka kite a Mania i au, ka haere tnhi waua ; ne reira kitea ana te toki ki tc Kenepuru. Na ka hoki mai au taku kotalu c mau ana i te toki, hacre mai ana ahau ka tae mai ki tc ware ote pakeha : i patua i waenga nui o te witu o tc warn o nga haora ; kua po noa atu ; ka tahi ka patu i te pakeha ; kaliore kau he Maori i mohio ki taku malii. 6. Kua mate tc pakeha ka haeremat au ki Poneke nei. KotahitepakehaikiteaaukiKaiwarawara ka mea mat ia, E haere ana koe kihea ka mea atu au e hacre ana ahau ki Pitone, kite pa oTe Puni. Oti ano ta maua korero. Ka haere mai a hau moe noa mai au i te ware kowatu ki runga ake i Haurima. Ko toku inocnga tera toku kotahi. I te ata ka haere mai ahau kahore i huna taku hnerenga, tae noa au ki Te Aro; i te waru o nga hanra. Ko tahi te porihi i kite i au, he pakeha ia : kahore au i waki toku liara kite maori kite pakeha hoki. Taku wakakitcnga kite pakeha ko te wati mea utu ana a hau no toku parata te wati, no taku putaiiija ki waho i tc ware lierehere ka kite ahau i Tautcko, a homai ana c ia nga rohi ka kai matau, aka haehaea te paraikete tawito. Kahore au i mea kia wakaniatc ano i au. Kati ano oku pukapuka kau tuhituliia ki a kawana. E oti ano oku korero.