NGA BETA MAI KI TE "MAREIKURA."

Mareikura, Issue IV, 1 November 1911, Page 9

NGA BETA MAI KI TE "MAREIKURA."

[KI TE ETITA 0 TE " MAREIKURA."]

Ki te Puhi a motai, kia te " Mareikura," tena koe te wahme kaha kite tirotiro haere i aga marae, i nga wbare hoki, rnau tonu ia koe etahi e moe ana, etabi e purei kaari ana, i te po, i te ao ; nau tonu ka puta, ehara ka ohorere nga mea e moe ana, ka makere hoki nga kaari i nga mea e purei ana; e hoa ma me whakama tatou ki nga ako a te " Mareikura." Eaupi Tanguru. Himatangi. Kl TE JIiTITA. Tena koe; e hine, he kupu atu kia koe kia peka mai nei koe. Haere mai e hine, te ahuatanga o te hunga mate, kua mai nei koe 1 roto 1 tenei tau hou, haere mai, mauria mai nga rnabi a te hunga mate. Kaati nei nga kupu, kia ora koe mete komiti. Tanioea Keepa. Takapau. Ki te Etita E hoa kia tau ano te atawhai a to tatou Ariki ki rungakia koe, ko te hawhe o te ora ki npa tangata 1 raro lho i a koe, heoi te mihi. E hoa tenei ra a te "Mareikura" kua.tae ki au ; he rahi tona reo kite aue, ara, kite tangi tikapa; ka ui atu au kia ia, he aha tau e tanei whakatakariri na? Tana whakahoki mai kia au, he kore mohiti moku, kia kite ai au i te rori haurenga ki ia marae, ki ia marae. Katahi au ka ki atu kia nehe " Mareikura," kai te pai to tangi, erigari kaore e kitsa e au he mohiti mo hou inaianei, ta te mea kei runga tonu au 1 te whakatauaki a Tamaterangi, 4< he ao te rangi, ka uhia he huruhuru te manu ka rere" ; a kaati waiho ra kia korapurapu ake oku ringa ki nga hamuti o nga hipi a nga Pakeha nei, me kore koa e kitea e au he mohiti mou, kia kite ai koe i au i nea taima katoa ; engari, ki tewhiwhi mohiti taua kia kakama tonu mai koe kite torotoro mai iau,.i to hoa; heoi ra e hine, kia ora koe, mete Kmgi, ko au hoki ki raro iho ia korua. Rotu Hone. Omahu, Fernhili, Ki te Etita. E rau rangatira ma, tena ra koutou, i nea mate o runga, o raro. o tua, o tai o Aotearoa, o te Waipounamu. Tena koutou nga kai manaaki i te taonga mo te motu. He mihi ake ra kia te " Mareikura," e haere nei ki nga marae i haerea ai e ona matua, fcuakana, tungaane, kua ngaro atu ra kite kore-

kore, a te.Wakamaori, a te Wananga, a te Hokioi, ate Korimako, a te Tiupiri, ma te Matuhi. E hine, kei te mohiofcia e te whakaaro te putake i ngaro ai en a o tini karanga maha kite korekore, na tenei tonu, kaore nga iwi o nga motu nei e kaha kite wbangai ki nga matamua o te tau; tenei tonu ate Pipi kei te whakauaua kite baere ki runga ki nga rnarae kua haerea nei e koe. Kaore ake he maharahara nui Ida Tawherimatea, kia Matakokiri, kite Karere ote Pono, he tamariki ratou; ma te iwi ka manaaki ia ratou ka tupu, ka matomato ona puawai. I toku marae, kanm nga tangata i kii mai kia au, he nui rawa te utu ote " Mareikura," mehemea e iti iho, ka hiahia ratou kite tono atu iate " Mareikura." Kia ora,

Rameka Waikerepuru, Ohaaawai, Akarana.

Ki te Etita.

Kia ora meta taonga.

E nga iwi kua puta fee kupu a te " Mareikura," kia utua tona mahi pikau haere i nga taonga mabi paaum, he aha te he o te whakaneke atu i taaDa utu i whakahua ai mo te tau? kia mama ai te hiki mai ona waewae la wild. E nga iwi, kaati tatau fce moe, e ara, i kiia lho ai fcenei kupu, he iti rawa no nga mea kua wbakaae me haere tonu atu a te " Mareikura"; tuarua, he nui nga painga e whakaafcuria nei e ia ki nga iwi, te huarahi kite mate, mete huarahi kite ora. te huarahi hoki ki nga tangata iti fce whenua, ki nga wahine iti fce whenua, a, haunga hoki ia te hunga whai whenua, e whai huarahi ana hei pufeanga mai mo te ora mo taana wbaraau, mo taana kore whanau ranei. Ki te whatoro hoki te hunga whai whenua, whai taonga kite ture a fce " Tarehe " tuna, e kai kino nei l te mounu. Tena no wai te he ? Ka waha i ona paraikete, a ia tonu, ona uri ranei i enei ra e haere ake nei; heoi ki te penei hcki te ahua o nga Maori, me kaua e kiia he Maori, engavi me ki no muri, no Tawhiti-nui, no Tawhiti roa, no'lawbiti pimamao, haungalatehono ki-wairua, kai te Maori i te maramara whenua, e ki nei he morehu no fce oneone ; heoi ete hunga kai kino i te ika whenua ato koufcou mema a Maui Pofciki, i wbawhai nui ai i roto i te Paremafea, i roto i nga wa e fcu ana tona Kawanatanga, heoi i whai whenua ai tatau, nga uri 1 muri i a ia; kaati ko wai ra fcetahi mema hei whakataetae ki taua Maui Jb*otiki, i roto i enei wa; ka mutu pea ko Ngaifcahu, ko Algalimamoe, apopo ka whiwhi ki taana miriona eka whenua, ki taana hawhe miriona pauna, ka kino tana haere, auahi ana, heoi tena,

E wbakaae ana au kite tautoko ia te "Mareikura," raua ko te Puke-ki«

Hikurangi, Ite 12s mete 10s, hui katoa £1 2s, hei nga ra o Noema utu atu ai; kite whakaae ano ia raua kite nama e tono nei au. Ki te whakaae mai raua, e kore rawa abau e hoatu kia kite aku mokopuna, aku tamariki, me taku hapu i nga taonga ataahua o nga kete ate " Mareikura."

Heoi e te Etita, ka tatari atu au, kite whakaaro ate " Mareikura" meta nga iwi, hei te putanea tuawha pea au mohiofcia ai. Kaati tena.

Me ki penei ake au, e nga iwi tautokona te kotahi wild hei rerenga mo te "Mareikura." Kotahi tetahi ahua o te mahi kaore ano i mauria ma e ia, ko nga makete hipi, kau, poaka, hoih'o, me era atu taonga kai mua a takoto ana mai, heoi ano nga teera a mauria mai ana, ko nga mea kua hori ki muri, heoi ano ka wawata kau te ngakau kite iti ote utu, kua mutu ke ra hoki nga makete. Heoi ano kia ora, R. T. Whanganuiatara. Turanganui, Wairarapa.

Ki te Etita.

Tena koe. He mini atu no te ngakau ki to tatou taonga, kia te " Mareikura/' mo ana kupu, ka puta nei ki waho, ara e whakamarama nei kia tatou kite iwi mate tangata, mate whenua, ka tika hoki, ka whakaaejaoki toku ngakau, kua eke ki runga kite raina mai i a Arama raua ko Iwa, mai i reira tae mai nei kia tatou; tuarua, he kore mataurangaki fce karo patu, ara ite pu, pera 1 te matauranga o te JPakeha me era atu iwi kei te ao ; no reira ka mate to tatou mana, Ka pinpono tatou kite Kingi, ka homai ko ana ture ki runga ia tatou potae ai; mete karakia a o tatou tipuaa kua mahue tapu, whakaora, kua mahue katoa, kua id ki runga 1 a tatou ko fce mana ote Kuini. Koia nei ra to tatou mate, ahakoa rapu tatou he ora, ki whea, ki whea, kaore e taea, ahakoa maka moni kite peeke, kaore e roa ka tikina atu ka pau ano. Ahakoa pau te kaha ote iwi kite ahu whenua, kia puta mai he oranga mo ratou ko tana whanau kia pera i te Pakeha, kaore e puta; kua takabia to tatou mana, aha* koa mabi paamu, nui te whenua, me ona nihi kia puta mai, kanui ona moni hei oranga mo ratou ko tana whanau, kaore e puta, kia ia anake i te wa e ora ai ia ka mutu. Penei tonu to tatou ahua, a pau noa atu o tatou whenua, me fce iwi hoki. Kaati nei aku whakamarama mo nga kupu a fce kuao pani nei, ate " Mareikura" ; kia orate whaiaipo a nga tau rangatira o te Tai-rawhiti. He pao;—" He aroha, he roimata nga taonga nui o te ao tutaki pu ki taku wairua eei, whakarongo ki roto ra ee, haruru nui ana te tau o taku ate ite aroha eei, e kui ma hoatu a koufcou mini ki runga ki to tatou fcaonf a kia ora tatou katoa. M. Banoi. Kereitaone.

Kl TE iLTITA.

Tena nga pai katoa i taua wa ano, ko ts lwi, ko te waka, o nga tupuDa, matua, kia ora, kia ora tatau, ma te Atua kaha rawa e tuku mai nga manaakitaDga pai rawa kia koutou, mete whakapiki hoki i te ora tuturu mo te katoa, mo ake tonu atu, ae, amene. Kia orate komiti ote " Mareikura,'' e whakaafcu aDa kia koutou, kia mohio ai koutou kua he te paDui mo te raraDgi ingoa tautoko la Pomare i paauitia mai Dei e koe; kua whakaheugia mai e Waikato, e ki ana a Waikato he mema ano o ratou ko Tarapipi Taingakawa; nui atu te kmo o te korero teka, mete tuhinga hoki i nga tangata o Whanganui, do Nsjarangi Kalitia etabi, tae atu ki a Ngati-Raukawa, no Ngaranqi Katitia etabi o nga tangata; ko te he tenei o taua rarangi ingoa, otira ko te tikanga ano tenei o taua mahi pooti mema, he korero teka ia pootitanga, ia pootitanga. Ki te komiti o te " Mareikura," e whakapai ana abau ki nga wbakamaramatauga i Dga tikaDga o te Paipera a te kotiro nei, wharangi 1,2, 3. He powhiri atu kia peka mai te pepa ki ahau, mo te tau kotahi. Raumati Pomakariri. Pariroa, Patea. Ki te Etita. Tena koe, e te kai-perehi o te '* Mareikura" ; he nui te hari o te Dgakau mo runpa i nga korero o te " Mareikura," kua kite nei matou, te iwi Maori, i taua nupepa, he fcino pai rawa. fie tono atu kia tukuna mai he pepa moku. Haunoni Wereta. Te Maire, Taumarunui. Ki te Etita, E hoa tena koe, me nga aitua o kona. Kia ora koe me tou whare katoa. E hoa me tuku tonu mai te pepa ki au. Heeeiha Ngatara. Parapara, "Whanganui. Ki te Etita. E hoa tena ra koe, tekai-manaaki o te " Mareikura." E boa he tono atu tenei kia koe, me tuku mai ta tatau taonga kia manaakitia atu. Kia ora ano koe. Mate Tarewa, INuhaka. Ki te Etita. Tena koe mete komiti, kia tau kia koutou nga manaakitanga a to tatou Ariki, mete aroha ote Atua i raro ite maru o te Kingi, o Hori Tuarima He inoi atu tenei kia tukua mai tetahi pepa moku, Tawhanga Butler,

Ki te Etita. Tenakoe. He tono atu tenei naku, Ida tukua niai tetahi pepa moku. Heoi ano, Katu Pakukohatu. Oparure, Te Kuiti. Ki te Etita. E hoa tena koe mete ropu whakahaere i tena taonpa e rere nei ki nga iwi o nga motu e rua. Kia ora i roto i npa mabi tohu a to tatou Ariki a Ihu Karaiti, amine. E te Etita me tuku fconu mai b 6 pepa moku. Me hoki ake he kupu maku mo te hakui na mo te " Mareikura ;" ina te korero a tetahi manu. e kui e, me tohu tohu te ruaiti, me tohutohu te rua rahi, kei te whitu mete waru tuku tuku ka rere ki raro, kite whakahawea te lnararna to whaiki ki-ki taipaari, takataka horo horo ki tua, waiheke te keho o t 9 rangi, moi, moi moihaka ai tu. E hara e kui, he manaaki atu 1 o tohu tohu e haere nei ki nga marae korero ai ina te ora mo taua mo te Maori, ina te huarahi e mate ai taua te Maori. Heoi kia ora koutou. Hori Te Huki Poukowhatu. Taueru, Maaterton,

Ki te Etita. Tena koe. Kanui te ora o nga morehu o konei. Heoi me tuku mai te pepa ki au, kia pono rawa tenei reta i a koutou. Na to koutou hoa, 1e Aohau Wereta. Taumarunui. Ki te Etita. E hoa tena koe me to komiti. He kupu atu tenei naku kia tukua mai e koe he pepa moku mo te tau kotabi. Pakimana Hanita. likokino, Waipawa. Ki te Etita. E hoa tena koe, te nobo mai na i tena v?aabi o tatau, ara, i tena marae o tatau, kia ora. Ehara he tokonga ake no te ngakau 1 roto i au kia tono atu ahau kia koe kia tukua mai e koe to tatau pepa a te " Mareikura," kia kite hoki ahau mebemea e pewhea ana rate ab.ua, tetahi kia mohio ai, kia rongo hoki 1 nga korero o nga motu nei. Matuakoke Petuha, Tikokino, Waipawa. Ki te Etita. Me tuku mai e koe tetahi pepa moku, kanui te pai, He nui nga tangata hei tango i tenei taongaia te" Mareikura." Me tuku mai mo te kotahi tau. Kia tau te ran gi marie kia koutou. Matiu Hemara. Otaki. ,

Ki te Etita. E hoa tena koe, me tuku mai te pepa ki au. Kia nui nga ora kia koe, me o raro iho 1 a koe. Heoi ano, Hika Ihaia, Aohanga. Ivi te Etita Tena koe. Me tuku mai e koe tetahi pepa moim. Kia ora koe, e hine, te wahine kawe korero mai ki o matau takiwa. Kia kaba te whakahaere i a tatou mahi. Rupuha. Ofcoko. Ki te Etita. Tena koe e te •• Mareikura," te taonga hou, abakoa he timatanga no tau baare ki ruuga ki o iwi, he nui atu te pa], te ataahua o to haere ; heoi kia ora touu koe ite tika o to mahi, me o tohutohu ki o iwi. Kia ora tonu koe. Hika Keremeneta, Pipiriki. Ki te Etita. E hoa tukua atu koa aku kupu ruarua, hei whakarite maku i te wbakaatu a te pepa o te 1 o Oketopa nei auo, mo te whakaatu i te aronga o te whakaaro o Ngapubi mo te pooti mema mo te Paremata; e whakaatu ana a lehu i te kore o taana mema e kaubau nui i ona mahara l mohio ai hei pamga mo Ngapuhi; engati e mea ana kia tae ra no la kite whare Paremata, ka titiro, katahi pea ia ka mohio whakaaro, ka mohio tikanga pal. pehea ranei e ai Ko a te whiriwhiritanga iho a toku ngakau, kite aronga ote hiahia o lehu ma, rieoi ra ka pai, katahi ka tino marama te titiro a toku ngakau mo te hiahia o tenei mema.

Na wbakarongo ra Ngapuhi, e te Ranwa, ete Aupouri, tenei ahau, ta koutou tamaiti, ka mea atu nei, titiro kit 9 mate mo tatou kei te mema a lehu, e mea tona rite, kia tae ia ki roto i te Paremata, ka bite pea ia i te tika 1 te pai mo tona kotahi, heoi ka haere atu ia ki reira, nei aha tatou katoa nga iwi ote Tokerau. 'litiro iho kite kupu e mea nei, kia kite ia 1 te Baeaua e moe ana, e aha ana rauei, katahi ia ka mobio; e hoa ma, ehara tena i te tikaoga pai, engari ko taku mahara, me aru tatou i te hikoi a te iwi Pakeha. He whenua, he morn te putake, ko te ahu whenua te oraDga imi mo te iwi Maori, e ai ta Hone Heke, ta Apirana JNgata, ta Timi Kara; he tangata enei i tu kaha ite Paremata mo tenei take, A, i kite ano au i te pepa o te Pipi Wharauroa mete Puke-ki fiikuraogi, 1 ta te Kahu whakaatu i te tino ora mo te i iwi Maori. Ko te ahu whenua, ko te whakatipu kau, hipi, poaka, me era atu ahua ahu whenua, hei whakakori i te

tinaoa, kia marines te werawera. ka pai te haere a te toto o te tmana, ka pai te rauhi, ka whiwhij kite moni hei utu i nga reiti, i nga taka whenua, taonga ranei, hei utu kai, me era atu biahia a te tangata. Na e nga rangatira o te Tai Tokerau, eme ana te kupu a te mema nei, kia kite iai te Raeana, katahi ano ia ka matau me pewhea te karo mana. Kia kaha te whiriwhiri i tenei kupu e aku matua. i rongo ano ahau i te kupu nei kia koutou, e mea ana, 1 tawhiti ano te hoa riri e ako kite mau rakau, hangaia te pa; i tawhiti ano te awha, mahia te whare 1 te tuawhenua ano koe aukahatia te waka, kia puta rawa atu koe kite moana ngaru, kaore he ahatanga Katahi nei ka kicea ake ki tenei tangata e mea nei koia hei mema, hei mangai mo nga iwi o te Taitokerau kite Paremata, kia kite ia ite raeana, kei reira ia mohio ai me pehea e ia te karo. Heoi ano na ta koutou tamaiti. HOONE MIHAKA, Akarana. Ki te Etita. Tena koutou, nga kai hautu ia te " Mareikura," e tautoko ana aui tenei pepa. Kia kaha ki to tatau taonga. Matuakoke Brightwell. Waimarama, Hastings. Ki te Etita. E hoa tena koe e whakahaere mai na i tena taonga, kia kaha te whakahaere ita tatau taonga. Me tuku mai te pepa ki au mo te tau; kia ora. koe me nga morehu o te kainga na. Joseph Gillies. Waimarama. Ki te Etita. Tena koe, me to Komiti i raro ia koe. Tena koutou katoa; me tuku mai te pepa ki au mo te tau kotahi. Kia ora koutou. Tongi Hoani. Otpko, Ki te Etita. E hoa tena koe, te whakahaere mai na i te tamahine nei, hei mihi kau ake ma te ngakau; me penei ake taku kupu haere mai e bine, whakaarattia o tipuna, me o matua. Kia ora koe. Eruera Hurutara te Ngara. Pipiriki. Ki te Etita. Tena koe, Tenei ka tukua atu eau he "o" mo ta tatau taonga, mo te tau kotahi. Me tuku mai ki au nga pepa tuatahi, e toru, haere ake nei. Rev. J. Vibaud. Hiruharaina, Whanganui,

[KI TE ETITA 0 TE " MAREIKURA."] E nine tena ra koe kua whanau hou mai na i roto i nga ra o muri nei, no reira 1 tika ai tenei kupu a o tipuna, a o matua. Haere mai e hine i ahu mai koe i Tawhitmui, i Tawbitiroa, i Tawhitipamamao, i te Honoiwairua. Kaati kaa puta maina koe kite ao marama, ka tika tenei powhiri mou mo te manuhin tuarangi ki tenei ao. Tooia mai te waka, kite urunga te waka, kite moenga te waka, kite takotoranga i takoto ai te'waka ei. E hine kia ora tonu koe me o matua nana koe i rauhi mai ki tenei ao. Kati he powhiri atu tenei kia tae a tinana mai koe ki roto ki tenei awa ou e kiia nei ko Manawatu, me tenei iwi hoki ou e karangatia nei ko Tanenuiarangi, no reira piki mai i runpa 1 to tafcou matua i a Tararua, nana tatou 1 wehewehe ki tena tana, ki tenei tana, inu mai ana koutou i te wai ua o to tatou maunga i tena tana, me matou hoki i tenei taha no reira e hine haere mai hoki ki toku aroaro noho ai mo nga marama tekau marua hei atawhai pai maku, hei atawhai kino. Heoi ano nga kupu.

KOTA TE BaNGI. Eangitane, Bangiotu.

l\i te Etita. E hoa tena koe. He tono atu tenei naku kia koe, kia tae mai koe ki toku marae ki Kai-Iwi, ara a te Mareikura, kite kawe mai i nga niu o te ao. Heoi kia ora koe. luu Kapea. Kai Iwi. Ki te iLtita. E hoa tena koe he inoi atu tenei kia koe kia tukua mai e koe a te Mareikura kia au. I rongo noa iho au Uenei pepa, kaore ano au i kite. Heoi ano. Aperahama Taxaperakau. Ki te Etita. B hoa tena koe, mo ou hoa mahi. Kia ora ma te Atua koutou e whaka* kaha. He nui te hari, te koa o te Dgakau mo tenei taonga nui kua whiwhi nei tatou hei whakaatu i nga mahi o te tau hou, o te ao hou, ara 1 te mahi ahu whenua kua hapainga nei e taua e te iwi Maori. Tenei take na te mema o te Tairawhiti naana tenei whakaakoranga kia mau ai nga whenua, kei tiro mai te ture kaore he tangata i te mahi. ka murua ko te mahi i te whenua hei ture here; no reira, te marama o nga mahi a tenei mema, kaore e taea te whakakakore i tona tuunga, heoi kia orate komiti mahi o te " Mareikura." Ihaka Maihi Whaanga. Nuhaka. Ki te Etita. Tena koe, kia ora koe; tenei kua tae mai a te u Mareikura " ki au, kua kite

iho au i tona reo, na ana nei i rapu mai au ahakoa i roto ahau, i tetahi whenua ururua ka kitea e te " Mareikura " heoi na au i rapu mai ki au, na konei ka ki atu au rere iho ki au kia kotahi te tau. Kia tae iho te " Mareikura " tuatahi, ki au ka tukua atu aku hereni, kahore aku korero, tenei taima, heoi ano he kupu kotahi nei. Ri tooku mahara iho ko te Rangihiroa ano etu kite Paremata, he wawata pea noku, ko nga mema o te Rarawa e waru. Ko nga mema o Ngapuhi e ono, he raihi pai rawa tenei te take ote hiahia nui kite Paremata, te ha kei homai moa e kore e heke te werawera, Heoi, kia ora. JUeremia te Waka. Ki te Etita.

Tena koe, me to komiti, 1 raro u koe, kia nui nga manaakitanga kia koutou katoa. E hoa mahau e uta atu enei kupu ruarua nei kia haria atu e to " Mareikura " ki nga marae o to motu nei, ara ki nga marae e taea nei e nga hapu, e nga reo, e nga rangatira, e nga rangatira, e nga huihmnga tangata e noho marara mai ra i tena taha o te motu, i tena taha, tae mai hoki ki toku takiwa. Tena koutou katoa kia ora. B tono atu ana ahau kia tukua mai ht pepa ki au. Na to kouoou pononga, D, P. Whakahowoterangi. Ki te Etita. E hoa tena koe me ou hoa mahi i te taonga ma te lwi, Kia ora nga inorehu o tena wahi, ma te Atua koutou e whakakaha kite mahi i tena taonga, hei painga mo te lwi katoa, E koa ana toku ngakau mo tenei kotiro kua whanau mai hei whakakapi 1 te tuunga ona tipuna, ona matua kua ngaro kite po, i runga i te he o te iwi Maori, kaore e kaha kite whangai, ara kite tango inga pepa, kia rite katoa nga tangata o nga motu e rua nei hei painga mo te tangata, hei whakaaifcu i nga mea ngaro o tawhiti, hei whakaatu i te utu o nga mahi ahu whenua ate iwi Pakeha, ate iwi, Maori. Ete iwi kia kaha, whangaia to taonga kia piki. Heoi, kia orate komiti. Ihaka Maihi Whaanga, Ki te Etita. Tena koe, e whakahaere mai na i to tatou pepa. Kia ora koe, me tuku mai e koe tetahi pepa ki au. Heoi ano, T. Matutaira Pohotu, Ki te Etita. He mihi atu kia koutou mo to koutou kahaki te whakaara mai ia te " Mareikura," hei morehu tangata ora ; he nui te koa i tae mai kia au i taku kitenga i nga korero o te " Mareikura," no reira, hiahia tonu au kia tae mai ia kia au i nga marama katoa.—Te Hiba Sogers. Great Barrier Island.