KI TE ETITA O TE MATUHI.

Matuhi, Volume III, Issue 123, 7 March 1906, Page 5

KI TE ETITA O TE MATUHI.

E ta tena koe me o tamariki, i roto i te atawhai o te Ariki.

He whakamarama i nga mahi me nga mea whakamiharo o te hui ki Owahanga. No te 17 o Pepuere 19<»6 ka tae a Ngati-Kere kite marae o Papauma me etahi hapu; no te 18 o Pepuere 1906 ka tukua nga kai 1 tana, ka tukua nga pera e 76, ka tukua te mom e £B9, kia Haami Potangaroa me ona tain a, me o ratou tuahine me to ratou papa me Matangiuru: Ko enei kai i haramai i runga kaata i Porangahau, e toni nga ra ka tae kite marae. ko tenei huanui kaore e naerea e te kaata, he kino nga hiwi he pari he kino nga awa hei aha ki nga mana Ariki, ia "Papauma me Kere-Tipi-whakairo," no te 21 o Pepuere ka tau nga mana kite marae, aTe Whatu-i----apiti, a Keke-haunga, a Hinekorako, ko te Tiupiri i muri e haramai ana, ko Pohokura nama rua kua tae noa atu kite marae, ka kino te povvhiri ate tangata whetma me Ngati-Kere, ko te powhiri tenei:—

Haramai ra e te tai whakarunga, e te tai whakararo aha-ha: Na Papauma koi powhiri atu e waha mai tokohuretanga, kia kuiti o mana aii an, kia wherahia taku mana au au, kia rere atu te karaweta o mana ki waho kite moana t—k—t—k—atu ai ahe ahe aheha: Haramai Haramai.

K tama mete mea ko te houkuratanga ano o te tangata, he tangi te main nui he whakatau ka rua, i te ahiahi ka whakatakototia e Mihi Keita, e Harete Kenata e I'ane Paoa me etahi atu, te kaupapa o Papauma £132 14 6 huia ki ta Ngati-Kere e £B9, ka £221 14 6, i te 22 o Pepuere ka tae mai a Ngati-Rongomaiaia, a Ngai-Teao, a Ngati-Pohoi me a ratou tamariki mo-

kopuna, me nga tamariki a te wahine i mate nei ki Rangiwhakaoma; e haramai ana te hakui n«i a Amiria Nepe me tona mana me Pohokura, koia anake, he hanga aroha-, ko tona haki ko Rongokako, ko Tamatea, ko Kahunguriu, ko tona haki tenei: Te mahi nui i tena ra he tangi he whakatau, i te ahiahi ka takoto te pureti, ka tu te tiamana a H. Teatua Kehua; ka karangatia:—

Ko Tamaki-nui-a-rua i karaatitia, korewhaitia ana e Pohokura nama 1, na te Whatuiapiti i peere, i utu te wero a Papauma mete initareti hui katoa e 5/7d, rima herenj e whitu kapa; motinitia e te Whatuiapiti me tae a Ta-maki-nui-a-rua ki tona hui ia Maehe 28 1906, kite kore ia e tae ka korewhaitia mo nga tau 1 000, paahitia ana e te pooti whakaae a waha.

Ko te huihuinga o nga moni a nga mana £6B Is 2d, huia kite kaupapa £289 15s ,Bd, na rar ki e au e £220 ka ea nga whare e toru mete taiepa me ona whakararu katoa, me ki e £3O mo nga kai me ona whakararu katoa, nuku atu iti iho ranei, na kei te mohio nga kai titiro Matuhi e £3l 15s 8d te kiria moni: Kia marama nga kaumatua e taumaha ana nga ngakau ki tenei mahi, me nga tamariki e tautowhito

ana te ngakau me nga wahine e hoki nei te whakaard kite whakama rereke i o tatou tipuna; he maunga ko tona tangata me on a hapu, kotahi te kupu a te rahgatira ki ona hapu whakaarahia te whare oti tonu, raeatia tenei oti tonu, he roa taku whakamarama kaati nei, me ki ake au ki to tatou tipunapapa kia Tamahau Mahupuku, hopu tonu ki umri i a ia kua oti tenei mahi tenei mahi, me ki ake an kia Henare Matua ratou ko ona matua, kite kiia peneitia tatau penei tonu, mahia to tatou whare oti tonu, kua mate mate o tatou man a no te raea e matau ana tatou e kqre ratou e whakaae kia riro ma tetahi taana taonga e whaknoti. kei waiho hei kupu ki ma nga uri o tera tangata, ko nga uri e ora nei o tatou inana, kua titoritoria ki tena ki tena to ratou mana taonga inana whenua, hopo tonu tena i te waahi ki a ia ki a ia, no reira i kaha ai taku titiro kite mahi o te Tai-Rawhiti, ka tu maira ona whare karakia, whare hui: a kua nui te maramatanga ki nga tangata kua noho nui kite mahi mana, me titiro ake tatou kite whare, na Papauma ake ,£132 14s 6d, na nga mana hui atu ki ta Ngati-Kere £157 Is 2d, ka tino marama te tangata kite marnatanga kite hunga nona te whare, ko nga mahi o roto i nga mana ko nga matenga o etahi ka parea atu mo etahi me etahi atu mahi, engari ko nga tamariki whakawateatia e nga kaumatua, kei pohehe he korero tika: Heoi i te hokinga o nga mana hei aha mahau i te mea kua oti tou whare, engari kia tupato a no koe i nga mana kua takoto te wero ki tou mana, kia tae koe kite hui o tona whare, haere ano me tou whakapuru ki tou aroaro me au waiata hei whakarawe i tou mana, ko te kaha o taku whakamarama i tenei mahi, ko au te tangata e whaka-

hengia ana mo taku haere i roto i nga mahi mana, e te Matuhi he nui nga whakamarama kaati kei kapi te Matuhi. He Pao Ko te roa o te rori, ko te piki ko te awa ko te paripari noa.: hei aha kite mananui ka kauria e au. Kia te Matuhi. H. Teatua Kehua, Porangahau. Maehe 8 1906. [E hoa Kehua kia ora koe, tenei te ngakau te whakamihi nei ki nga mahi a nga mana, kaati e hoa ko te tino hiahia o to mokai ko te nui o nga korero e tukua mai ana hei pikaunga maana, engari hei nga korero pai'anakej. "Te Matuhi].

Ngarengare Hanganui Whatuiapiti No. 12 3 Tamateranyi £ s d 1 4 1 20 11 6 17 0 Pohokura No. 1 11 0 0 Poliokura No. 2 8 12 8 Matariki 2 15 8 Kahukuranui 2 8 3 Te Tiupiri Te Huki Piho 8 0 0 5 4 0 Hinekorako 3 1 4 Rongomaiwahine 2 8 0 Haerepo H. Potangaroa Rongokako, 2 3 6'