THE MATUHI PRESS. Wenerei, tihema te 13, 1905. KI TE ETITA MA AU E PANUI ATU KI TE MATUHI.

Matuhi, Volume III, Issue 115, 13 December 1905, Page 2

THE MATUHI PRESS. Wenerei, tihema te 13, 1905.

KI TE ETITA MA AU E PANUI ATU KI TE MATUHI.

Oketopa 7th 1905. Kua tae au kite tirotiro i nga kaute o te komiti marae o Waikawa (Picton) heoi kaore i taea te whakatakoto tika mai nga kaute ki a au e Rawiri Keepa tiamana; ko a ana ake i taea e ia te whakaatu mai, ko a te Kariri Tahuaroa kaore i whakatakototia mai, i te mea, tona inutunga haria tonutia atu e ia ana pukapuka, heoi ka nui te ngoikore o te komiti o tenei pa kite ru kautu i tona takiwa; takahi tonu ai tenei hapu i nga waahi tapu o te ture, ara te hari waipiro kite marae i nga matenga tupapaku, me aga hakari iriiringa tima. Ripoata O Nga Whare, E toru nga whare pai o tenei pa, no

D. Love, no te Karira Tahuaroa, no Tarnati Karira, Ko nga whare tahora e rua tonu, no D Love me Tarnati Karira.

Ko te whare o Riwai Love, kei te pai a roto, ko te parani kua pirau. Te whare o Ravviri Keepa kua tawhito. Te whare o Kinana kua pakaru etahi o nga karaihe o nga wini. Te whare o te oti Takurua kaore he wini karaihe, kua pirau katoa tenei whare, i whakahau ano a Takuta Pomare kia whakahoutia i te tau 1904, kaore i whakapai. Te whare o Tiaki Haata kei te pai, kotahi tona whare tawhito, tiini te matara atui tona Whare moenga. Te whare o te Kihana Pakira, kei te pai. Te whare o Wireniu Keepa kei te pai. Ripoata 0 Nga Taru Kikino.

Ka nui te koohi o tenei takiwa, i puta te kupu a te Kaunihera kia aiahi nga tangata no ratou aua whenua, kore rawa nga tangata i te korikori kite whakapai, kei te taha tonu o nga whare aua taru kino e tipu ana. Te whare o te wahine a Hoeta he peeke nga toa me nga wini, he u kare" te tahunga kai, mete whare tawhito kua pirau, kei te taha o te rori e tu ana.

Ripoata 0 nga Kaute mo te Marae 0 Okoha, (Pelorus Sound).

, Oketopa 9th 1905. Ka tae au ki Okoha, he nui te mihi o Kipa Hemi me ona teina, mete Watene mete Pou, otira me Ngati-Kuia katoa. Mo taku turanga hei tirotiro mo nga kaute o nga komiti mete ahua o nga marae, mete ora tinana. Ite mea ko au te tangata nana i tono nga hapu o Arapawa kia tautoko i tenei tikanga i te Kaunihera, hei painga mo nga iwi tae atu ki nga nn whakatupu, heoi.

I te 7 o nga haora ka hui te komiti marae uie te iwi kite whare o te hekeretari o te Watene Herni, ka whakatakototia nga kaute, kaore tetahi rnea i ngaro, i tuhia katoatia kite ineneti pukapuka: ahakoa. te rawaho, o nga pairia i o nga paero; i utu tonu nga tangata. Ko nga Whare 0 tenei Pa. •

Kotahi tonu te ahua o te mahi, ko nga tumere he rakau, he haeana etahi, kaore he tumere pereki, kaore he whare tahora. Ko tenei kainga kei te tana moana kei te taha hoki o te ngaherehere, e tu ana ko te urupa kei te taha whakarunga o nga whare uie te wai. Mo nga tangata- ka nui te ora, e torn nga tupapaku i roto i te vvha tau, nui atu te tupu o tenei hapu, ko te iwa tau tenei o te pikinga o te kupu o tenei hapu. Ka nui te kaha o te komiti marae kite rukautu i nga waalii kua whakatapua e te ture kia kaua e tae kite marae, ara te waipiro.

Nui atu te kaha o nga tneuia o te Pou Herni, o Tahuaraki Meihana, ki te aki aki i nga kotniti i raro ia raua.

Ko Ngati-Kuia uie Rangitane nga hapu i tuku pitihana kite Kawanatanga kia wnakaturia ko Haiuiona Patete hei kai tohutohu mo te Kaunihera ko Ngati-Awa, e rua aaa pitihana mo a ratou kai tohutohu, me Ngati-Karua a kore ana tetahi i paahitia e te Kawanatanga: I runga. : i te whakaaro o Ngati-Kuia, koia nei i ngoikore ai nga iieina, me nga komiti marae; penei me Ngati-Awa me Ngati-Koata, kua kore ona mena'e rua, pera ano a Ngati-Awa kua kore ona mema e rua, he aha te take, he kore kai tohutohu tika; i ta'utoko te kai tiroriro o nga kaute a nga komiti, a Haimona Patete i a ratou kupu o