TE MATE NA TE NGARO I HARI.

Matuhi, Volume II, Issue 104, 27 September 1905, Page 10

TE MATE NA TE NGARO I HARI.

[He mea tango mai i te. tuhituhinga aTakuta A nam Wirihana [Dr. Andrew Wilson, Jb\iiJs,J£.) i roto ite Apiti o te Niu Tireni Taima].

E tata ana inaianei kite wa e muia ai tatou, me o tatou whare e te rango (ngaro), e kiia ana e etahi matauranga he mea pai te rango, otira kua kitea inaianei, ko tetahi tenei o nga ngarara kino atu. E tae ana te rango ki nga waahi katoa o te whare, a, e tau ana ki runga i a tatau kai, i nga

paru hoki o waho ite whare. E tae ana te rango ki nga waahi e tuha ana te hunga e pangia ana e te mate Kohi, otira e nga mate huhua noa iho. Na ka rere te rango kite waahi i makaia ai e te turoro e pangia ana e te mate kohi tona huare, (kei roto i taua huare e noho ana tetahi ngarara, e kiia ana te ingoa he maikoropi, (Microbe), ko taua ngarara te putake o te mate Kohi), ka piri te ngangara ki nga waewae ote rango kite tinana hoki, ka rere te rango ki runga i a tatau kai, na ka kai tatau, ka mohio tatou koia nei tetahi o ngarara kino atu ko te rango, kua tino kitea e nga rnatauranga o Merika inaianei, ko te rango e pangia ana e te male kohi, a, e kore e roa kua mate, otira e hara i te mea na te Maikoropi anake i patu te rango, naetahi atu ano ahua tu piro o roto l te turoro. E tika ana ano no nga kai e kainjja ana e tatou, a no nga wai hoki e inu ana tatou, te take i pangia ai tatou e etahi atu tu mate, otira ko te tino putake o aua mate ko te rango no te mea kua tino kitea te tuturutanga o te kaha ote rango kite pikau haere i nga heeki o nga mate huhua noa iho, ka tae te rango kite waahi, (uhakoa i wliea), kei reira tetahi mea piro, kei roto i taua mea piro e-noho aua nga ngarara o te mate, hei mohiotanga mo tatou koia ano, katahi te ngarara kino he rango, a, he hoa riri hoki no tatou.

1 kitea e nga tangata matau o Merika, e taea ana e te rango kotahi te pikau nga ngarara (Maikoropi) e toru mano tae atu kite rima ma no, otira kua kitea te take e mate ai aua tu ngarara, mehemea kite whit-ngia ete rate waahi i tau ai te rango, tt-re tonu te mate-mate o aua ngarara. No reira kia tupato tatau i te rango, mo a tatau kai, me era atu ahuatang .