THE MATUHI PRESS. Wenerei, Mei te 3, 1905. TE HUI PARAE A NGA HOIA.

Matuhi, Volume II, Issue 84, 3 May 1905, Page 1

THE MATUHI PRESS. Wenerei, Mei te 3, 1905. TE HUI PARAE A NGA HOIA.

£jKonga ropu hoia i hui maino Poneke me Heretaunga, me Pahiatua, me Eketahuna, me Wairarapa, huikatoa ki nga mea haere waewae me nga mea haere hoiho te huihuinga i tae kite 500. Ko nga Ropu o Poneke, i tuku mai i Petetone, ko o Nepia hui mai ki o Pahiatua, me o Eketahuna, i hui ki Rereilaone i te Take i te 20 onga ra. Ite ataote Paraire. ka haramai o Poneke kite tango i Kereitaone, ka tahika tukua nga hoia ki te whawhai i te taua, ka whakaheia atu ki Tauh«renikau, ko te tino matua i waiho i te teihana o Kereitaone ara r tahaki huna ai, ko etahi i waiho i te teihana o te Wurutaira, ko etahi i haere kite huanui whawhai ai, a kua nei i te taenga atu kite awa i Tauherenikau kua noho mai te taua i te ra

taha o te Pereti, kua kitea mai tenei taua ka tahi kahuna mete whanga ki te tereina te taenga mai o te tereina ka peke mai ki runga ka tae mai kite teihana o Kereitaone ka haere ki roto i te teihana tango ai katahi anoka karapotia e te tino matua, ka mau katoa te taua. Ka mutu tena pakanga ka wini i te ropu o te rawhiti, ka mutu ena nga hau i te ata o te Hatarei, ka neke ki Katataone o Poneke hoia, ko o Wairarapa nei i hui atu ki o Nepia, me o Pahiatua, me o Eketahuna, ka neke ki Mahitaone. Ite taenga ki Katataone ka powhiritia e Te Mea me tona Kaunihera nga Apiha o nga ropu hoia nei kia tae atu ki ta ratau hakari whakanui i nga hoia, ko nga Apiha i tae ki taua hakari e rua no Pahiatua, e rua no Eketahuna, kotahi no Kereitaone, e toru no te ropu o Wairarapa (maori) ko Kapene Turi, Rewhetenene Te Whaiti, me Te KoataMahita TarianaTeTau. Hui atu ki nga kanara o Poneke me ana Apiha hui katoa te toko maha i tae kite 70 ki nga mema ote Kaunihera o Katataone, mete mema mo te tawiwa me Pukenana, nga kai ripoata o nga nupepa i toru, me Honepi ka timata te kai te mutu nga. 1. Ka tu te Tiamana ka mea whakakiia a koutou ipu inu, he whakanui " mo Te Kingi," ka mutu. 2. Ko nga inu "mo Te Kawana," na te Taimana ano i whakahua. 3. Na te tahi o nga Kaunihera, ''mo te Paremata o Niu Tereni," me ana kupu ano kite whakaatu i nga painga o Te Kawanatanga. 4. Mo nga nupepa. 5. "Mo Te Kanara me nga raanuhiri," na te Tiamana i karanga, "me ona ropu hoia katoa i raro i aia," na Honepi i karanga.

6. " Mo Te Hekeretari o te Ropu hoia haere raoana," na Ameterongo i karanga tena inu. 7. "Mo te ropu hoia maori me nga Apiha." ISia te Tiamana i karanga tenei me nga mihi ano. I tu a Pukenana kite whakautui te mihi mo te Paremata, me ana korero kotahi tana kupii i putu penei, "he tino pai te Paremata i te wa kua tu nga tangata mahi i ona tikanga, engari kia mohio ano koutou ko te ra wahi kai te tu mai te tangata i roto i te mura o te ahi hui atu kite tairaa e whakahaere pooti ai, kai te pai noa iho i naianei kai taua wa kua tu ano i roto i te mura o te ahi."

"Mo runga i te ahua whakahaere pooti e mana nei te wahine kite pooti e ki ana te Riira o te Apitihana i tahuri te tahi wahine kite whakahaere i te pooti mo tana taane, katahi ka uia atu e ona hoa te take i kaha ai tona whakahaere i te pooti mo tana taane, ka mea te wahine nei kia wehe atu ai iaia mo nga marama e toru (ka kata te whare,} kaore ia kia tu hei mema, heoi."

Ka tu te Hekeretari o nga Netwi (Navy) kite whakautu me tana ki "kai te neke ake te matauranga i naianei o ana ropu." Ka tu ko nga kai ta perehi, "ka nui to matau koa mo te mihi ki nga nupepa no te mea ma tenei mea ma te nupepa e mohiotia ai kai te pewhea te haere o teao."

Ka tu ko Kanara Karani (Colonel Collins), "e nui ana toku whakamihi kite mea mete Kaunihera, me nga pakeha katoa o tenei taone, i toru e nei tau kaha kite inanaaki i nga ropu hoia kite whakatu hakari, ka rua oku taenga mai mete tu tonu he hakari ia koutou e whakamihi ana hoki au kite Komiti o te Hoo Kara una mo te hoinaitanga i «g a

uhare •mo aku hoia no te mea e nui unit re maku o te whenua mo te whakatu | n»a, teneti, mo runga i nga korero a lioiiepi e whakaatu nei i tona whakaiivo mo te hiiarahi e neke ai te piki ;kaere o te mahi hoia kai te tika,iiia te Iviiha kite vvlrakatu i nga ropu e maha ai 'U)k'\ nga kai whakaako haefe, otira na te kaha hoki i tae ai kite pakanga i j\\v r hei'ika, tua rua i haere etahi i akona kite pupuhi ki Ingarangi, whanoiti ka wini te kapu o Te Kingi ia ratou, he tua rima ratou i roto i nga ropue 300, he iliea ko whirl no te a'o katoa nei," lieoi a nei ake te miinga o ana ioivro. - Ka tu ko Taare Turi—"E nui ana te wiiakamoeunti ia au mo te mini mo te Topu hoia maori, ko au nei te Kapane i naianei, i roto au ite Waranatia i toua, muri mai ka urn au kite ropu o Kereitaone, kuaHeke atu oku tau i te i roto i*te mahi hoia, na te Minita mo te taiia maori, te whainga mai kia tu au hei Apiha mo te ropu maori ka til nei au, ki taku mohio kai te tika te kupu ale Mea e ki mai nei, kite tupono mai he pakanga e aliu mai ana ki Te Koroni, te ra e toa te maori kite whawhai, ko aku hoa noho nei he tino rangatira, a he tino toa o raua tipuna ki tena mahi kite whawhai, ka tono au kia hoatu e raua te tahi haka. Ea tu te toko rua nei kite haka-. V Ka mate, ka rnate, ka ora, ka ora. Tenei te tangata Puhuru nana i tiki inai whakawhiti te ra, Upane kaupane wbiti te ra." Pau katoa mai nga kanohi o taua tokorua ki waho ka tangi te uinere a te pakeha. ■■■ Heoi ka mutu te hui i te 12 haora ka hoki nga Apiha nei ki Mahitaone. • Ite ata o te lia Tapu ka haere kite karakia hui ake nga hoia e 300 te haere nga ki ; te Whare Eatakia o te

Mihingare, kiln ana te whare ktf te peene o Mahitaone nana i arahi, te mulunga o te karakia. ka haere kite whakatutaki i te ropu o Poneke ka tae ki Kuripuni ka nolio i reira whanga ai te taenga mai ka mauria ete peene ki te patiki hei nohanga ka -tae ki reira ka tahi ano ka whakakiia e te pakeha ote taone, tae atu pea kite 2000 tangata .a mete purei ano te peene, ka mutu nga ma hi o tena rangi i te ata o te Mane ka haere kite tuta njjarehu i runga l te hiwi i Ouaka, ko nga hoia eke hoihoki te taha whakatera, o taua man nga ka tikiua ake ka whakaekena e te ropu haere vvaewae kihai i taea, winianaite Ropulioihote whawhai, ka hoki kite kainga ka mutu te mahi ka hokihoki nga hoia ki o ratau kainga.