KI TE ETITA O TE MATUHI.

Matuhi, Volume II, Issue 58, 19 October 1904, Page 10

KI TE ETITA O TE MATUHI.

Tena koutou te whaiapo a nga hapn o enei motii e rna tae atu pea hoki ki Wharekanri, te kai hari i nga rongo korero ki tena marae, a i haria mar nei hold e koe te whakamarama a Kapene Mea, Tumnaki o nga Kaunihera Maori o nga motu nei, e p'enei ana he nui nga pitihana o nga Pakeha kai te aroaro o te Paremete e to no ana kia mtirua nga manataake i nga ktiri a nga Maori, me waiho ma nga ll'opu Pakeha e taaka nga kuri a nga Maori, te rua he mangere noetahi o nga Kaunihera, no reira ka tu te hui a te Kaunihera o Matat.ua ki Ruatoki nei i te 27 o nga ra o He})etema, 1904. I te turei 10 o nga haora i te ata, a whakahaerca ana ko taua reta a Tawa e te Kaunihera, kia tino whakakahaia te whakahaere a te Kaunihera i Uga ritenga mo nga kuri, koia tenei, mehemea i makere te kara o te kuri a te tangata me tango ano ia i tahi kara hou,ahakoa ko te rihitii mau kia ia, kite kore ana moni me paahi tana kuri i enei mfiraina tae noa kite timatanga o te tan 1905, kaore rawa e waiho noa iho nga kuri kauaka he kara, kite kore e tango karate tangata mo tana kuri, ka hamenetia ia kite ture nui, tetahi kite makere te kara o taua kuri ko te rihiti kai a ia me tango ano ia i talii kara, te utn o te kara e 7 kapa, kia mohio ai nga tangata o te Kobe Potae o Matatua i peneitiaai, he

nui no te pouri i te whakaatu a te Tumuaki. e whakaatu ana i nga pitihana a te iwi Pakeha, no .reira ia ka whakaatu i te ahua ki nga Tiamana Kaunihera, e 24 o nga motu nei, a te rua, he mangere pea ho nga Kaunihera kite taake i nga kuri a nga Maori, haunoa hoki liga l tanjjaTa'e tan £o kara

ana, a nei te take i peneitia. ai, ko e tahi tangata e tango ano i te kar.i mo tana kuri ko te riihiti ka puritia, ko te kara ka whakamaua ki nga waewae ki nga hemi kara hoiho ranei, no reira ka pohehe nga Pakeha kaore e tangohia ana he kara,. a,j:a tuku pitihana kj te no ka nui toku pouri kai murua tenei mana i runga ia tatau i te iwi Maori, kite riro atu hoki i te Pakeha tonu taonga, ka kari te haunga alii o te iwi Maori, te rua i wehea e te Kaunihera he tangata taake i tenei. tail i mahue ajfe nei, a puta ana nvab'ko nga pitihana a nga hoa : Pakeha, no. ..reira kua puritia ma nga meuia touiie taake i nga kuri o tona takiwa, e ''d kapa nia taua memaite kara kotahi he nui nga pohehe o te Maori, tena ko te Pakeha: e noho ana mai i runga i tona taonga.

lii nga Kaunihera marae n«L kaore pea e tae ana te pouri ki roto io koutou na ngakau T te pouri mo enei ahua e koivrotia ake nei, ko ahain kai te pouri rawa no : te mea i tangiliia e tatau tenei mana kite iwi Pakeha, kia homai ma tatau ano e whakahaere nga ture ki runga ia tatau he taimaha ho te ringa Pakeha koia nei o a tatau whakatangitangi atu, a ka makere mai tetahi wahi kia tatau, ara, a whakapai marae, a whakapai \vhare, a whakapai puna waj, a kati atu i te whanako kino nei ia waipiro, a taake kuri, a whakak6r«' i nga';tollunga Maori, a rehita taiuariki, a rehita 'matenga tupapaku, a tapuke i nga ra e 3 e 4 i te tupapaku,

na i homai enei mea kite iwi Maori, hai tarai ia koe Ida taea, kaore i roa no te 1900 torn* nei, ka riro iuai.no te 19C4. tonu kua puta tonu nga maharahara ote iwi Pakeha kite tango, he whakaaro ake noku mehemea ka rite ia tatau nga whakahau a tenei ture, ka tukua mai ano hoki nga mana whakawa ia tatau hara, tahae, kohuri, me a katoa, no reira e hoa ma kin kaha ravva tatau kite hapai ito tatau taonga ia Kaunihera Marae. Heoi Ida orate Etita Perehi i nga korero o te. ao turoa, me nga rougo o nga whawhai, o nga iwi o te ao i tuhia i tenei te 7 Oketopa i te Paraire 10 o nga haora. i te ata.

Te Pouwhare, Chairman Matatua Council.