NGA KORERO O TE WHAWHAI.

Matuhi, Volume I, Issue 49, 17 August 1904, Page 7

NGA KORERO O TE WHAWHAI.

Akuhata 16.

Te whakaatu o tenei ra e kianakua timata inaianei te whakaeke a Te Tiapani i Poota Aata, a kite whakaaro a te taha Tiapani, hei Avhakaekenga whakamutunga tenei ka riro ia ratau taua taone, haere ana, te waipu mai i uta, mete waipu maimawaho moana, kua wnakanohonoho nga Tiapani ki runga i nga hiwi, e rua, e torn maero te tawhiti atu kite taha whakaterawhiti o te taone ake.

TE TAHI PAKANGA NUI I TE

MOANA

Akuhata 16. Kua tae mai te Ripoata mo te pakanga nui i vvaenganui i nga mannao.

A. TE RUHIA ME TE TIAPANI

E ki ana a Atemara Katnimurai tntaki i a ratau maniiao, nga mannao a te hoa kakari, eahu whakatetongaana, ko ratau tonu ka arai atu i mua, na ka timata te kakari, katoa nga tima a Ruhia i wera e tahi waahi i nga mataa a nga pu Tiapani, heke ana, ara oma oiini ana ka rnahue ibo kotahi o nga tima l muri fata tonu o te hekenga o te hoa kakari, ka totohn te tima i mahue nei, ka liaere atu hold ma tan nga tima Tiapani kite whahaora i nga tangata o runga o tana tima, a te 600 nga tangata i eke mai ia matau ki runga i o matau tima ka totohu atu te tima nei raro moana te utu mo tenei tima i totohn nei, lini atu ki ona raweke katoa kotahi miriona pauna, te taumaha 10,923 tana weiti, nga p u turepo i mahia ki runga tekau ma waru (18).

TE MATENGA O TE TAHI 0 NGA ATEMARA 0 RUHIA.

Akuhata 15

Te tahi Ripoata mo te kakari, kua whakahuaina ake i runga nei, ka haere atu e ono (6) nga tima a Tiapani ka karapotia tetahi o nga manuao a Ruhia (Czarevitch) a perm ana te tau o te mataa ki runga i taua manuao a Ruhia mete ua e maringai na, ka mohio Te Atemara (Withoeft) ka mate ratau, no te pakarutangao runga o te tima ka vera whakamuri mai nga maramara pakarutanga ka pa te tino Atimara mate tonu atu,- ko nga kupu whakamutunga a taua Atemara i mua atu o tona matenga ki ana tangata, " Hei wha-

whai mutunga tenei mo tat.au," ko Te Atemara (Matussevitch) o raro iho o tenei i mate nei, i tu ano i te mataa, a

note taenga ki uta i mate ai, i mna atu o tona mate nga ka tuhia e ia ki toiia ringa ake te ripoata ki Te Haa o to ratau matenga i rauri o tana hainatanga i tona ingoa ki tana ripoata ko tona hemonga.

Na te tima nei a Czarevitch me etahi atu e torn a Ruhia, rere atu ana kite tahi taone ko Kiaochau te ingoa, tenei taone kei raro i te manao Tiamani na ki nga Ture hoki kua rite mo te whawhai, mehemea ka liaere he manuao, tima ranei a tetahi o nga iwi e whawhai nei, tango tango nga pu purepo, me tuku te haki o tana tima, manuao ranei, a me kawe e te Rangatira, e te Kapane ranei o tana tima nga ki katoa. ki nga tangata tiaki o tana taone. na tte taenga atu o nga tima e whan Ruhia nei. ka kumekumea iho; nga haki a Ruhia i runga i nga tima nei, a i reira ano te Kawana mo Tiamani e tu ana, i te tuku tukunga iho i ana haki.

Tetahi tima nga Ruhia i haere atu kite tahi taone, tenei taone kei raro i te mana o Tiaina (China), whanga noa mai te tima Tiapani Ida pnta atu ki waho, no te korenga, ka rere mai te tima o te Tiapani nei, ka kite kaore tonu i tuku tukuna katoa nga pu ki raro, ka keremetia e nga Tiapani tenei tuna, kei te raruraru tonu. i konei. taua tima.

Akuhata 16

E rua nga tima a Ruhia kaore kia mohiotia, kua ahu kite whea takiwa, ana tima ko Pallada me Diana, ko etahi kei te ki kua tae a Diana ki roto o Poota Aata, a ko te Pallada kua tae kite tauranga i Vladivostock kite waahi i te nuinga o nga manuao o Ruhia, engari kei nga whakaatu o muri mai te mohiotia tuturutia ai.

Heimitehari mete koa koa ote iwi o Tiapani i Tokio mete nuinga atu o te kainga tu raou ara i Tiapani tonu ake, mo te matenga o Ruhia i n»a manuao a Tiapani i waho moana. Kua puta hoki te panui a Te Timuaki o nga mo'tu o Tiapani, u Ida putaputa nga tangata kaore nei i raro i te mano o Ruhia ki waho o Poota Aata," te take mo teneiwhakaekenga whakamutunga a ra.tau ia taua taone.