KI TE ETITA O TE MATUHI.

Matuhi, Volume I, Issue 45, 20 July 1904, Page 2

KI TE ETITA O TE MATUHI.

Ka ha ere ano te korero mo nga Keiti whenua, ko te kai arahi ano i te apitiha te kai whakakaha Ida utu nga Maori i o ratou reiti, ara (full rate). Te mea whakamiharo - korerotia mai ana e ia to kape o te tahi pit ih ana, ko tana kape no te takiwa ki Akarana, na nga Maori, nga ritengaotaua pitihana i korerotia ai e ia kite awhina hoki i tana tono kia. rite te utu reiti a nga Maori me nga Pakeha.

1 tu atu a Turn Kara mehemea kua whakatakotoria taua pitihana kite whare, kahore ano ite mea no Akarana ahau, kahore rawa ahau i mohio i hanga pitihana hoki matau, i haina ranei kite tahi pitihana pera. Ara nga tino kaupapa o taua pitihana kia whakaritea nga whenua Maori, ki nga whenua Pakeha, ko nga here me unu, mete mana Kawanatanga kia whai mana te Maori ki tona ake whenua, no konei ka ae ko ta Maihi (Massey) kei te tika taua pitihana. No konei he aha te whakauaua reititia nga whenua Maori, ko nga mema Maori anake i konei, ko Tame Parata, mete Minita Maori.

Ko te nuinga katoa o nga mema i te tautoko kia reiti tia (full). He nui atu o nga amuamu a taua Pakeha ara kua tukua nga Kaunihera Maori, ahea ano pehea ai, i tenei e nga kua kaha rawa tenei korero a nga mema Pakeha kia tangohia taua mana i a taua.

No konei kia mataara, kia kaha e hara To Minita Maori, i to tangata raua ko Tame Parata i taua wa i to akinga a nga mema Pakeha lie mea

whakaaroha, mehemea ki reira koutou e whakarongo ana, otiiae harai te inctt me tuku kupu raai, ki o tatou mema Maori, aha ranei.

Engari ko nga inahi me nga ritenga a riga Kaunihera kia kakama te whaka rite, te tahi huarahi o te whakarite, whakaritea nga ture mo te tupapaku e toru 3 e 4.. ra me rigaro, ki ro oneone kei te rongo tonu kotahi wiki ka ngaro, e 5 e 6 ra. He rangatira te tangata ka eke tonu nga uhunga mate kia pau ra ano nga rawa a te mea kua mate ka mutu, i wliakaatu ai i end korero hei awhina i o tatou mema Maori.

Kahore e tuliia nga katoa, o nga amuamu a nga mema Pakeha mo taua mo te Maori, e nga nupepa Pakeha, engari ki konei, whakaronga ai tangi ana te umure, a te whare mo nga kupu mo taua.

In a hoki ra ko ahau anake te Maori i roto i te whare i taua wa mate ana ahaai te whakama, e tirohia ana e U Pakeha, ki fo mahara ka rite ka (full) reiti nga whenua Maori, i tenei Paremata. Engari kei te korero a Tame Parata ka tu ano ia kite pakanga i taua pire, a ka tu tahi hoki raua ko Heke.

Hurae 9, 1904. Ka hoki mai a hau i Mahitaone kotahi ona po ki reira, he nui te manaaki pa i a Mrs T. Tau, me T. Tau i au e noho ana i to raua kainga. I te taenga atu i te 8 o Hurae ka tao raai to tamaiti a T. Tau ko te Rangi te mona e rua hoiho tae atu kite whare ka mutu ka tuna te whakatutu hoia, he aha hoki tehe o te rnata Maori ki taua turanga. I taku hokinga mai ka tae tahi mai raua kite tuku i au, he kupu e noho i to korua kainga aiahua, kia ora.

Ka tae te te ; rei,na, ka tiraata te piki i tenei maunga i Rirautaka e torn nga tereina hei, to ka eke. He mea whakamiharo tau mahi e te Pakeha. Ripoata o Te Matuhi.