THE MATUHI PRESS. Wwnwrei,Hepetema te 30,1903.

Matuhi, Volume I, Issue 3, 30 September 1903, Page 1

THE MATUHI PRESS. Wwnwrei,Hepetema te 30,1903.

Tenei te whakapau nei te mahara ki nga Huarahi o pai ai tenoho a Te Maori i runga inga tikanga e mahi nei

o tatau hoa e puta mai nei kia ratau nga painga ote oneone. Ko te whaka noho taone kia whaiti ai tenoho nga tangata kia tutata ai ki nga kai ki nga tereina kinga takuta kinga o hipera kinga kura me eraatumea e whaka puta mai ana iroto i te taone na te taone hoki i pai ai nga tangata mahi paamu wha ka tipu hiipi kau paamu witi hei tango ia ratau taonga a na nga tangata mahi paamu i tika ai hoki te taone ko enei ahua erua kai te whakapiki tonutetahi i tetahi na konei. i tipu ai e nei taonga e rua te noho taone rau a ko te noho paamu na hei whakaaro ma te tangata whai whakaaro me titiro tatau ki tona tauira e noho nei o tatau hoa irunga i, taua tauira na reira te whakaaro ka hao noa kia whai tatau i taua huia nui kaua e penei te ngakau no whea e taea e te Maori te whakarite ona tikanga e me mahi rate tangata ka kite ai inga hua o taana maara kia mohio ano tatau kite kore te tangata e mahi kua mate ia no te mea kite noqo taone tatau kua eke mai tenei ture te utu o te tangata i tona moenga i tona kai me ona kahu me ana mea katoa kua kore he taima

mona enoho ai ia ikona ma ngere ai whakamana wa ai kirunga i nga whanaunga no konei imahara tia ake ai ko te noho taone te mea e tere ai te puta mai o nga painga ki nga uri whakatipu. Me titiro iana tatau kite iwi Pakeha kaore e ware ware te taone ko te Manawa tena o tenei mea o te paamu ko nga taone kai te Avhakatipu ite tangata me kite e koutou kite nui o nga tamariki inga taone he mano te nui tirohia nga paamu kai whea nga mano tamariki kore noa iho kua tukua ki aua taone ako ai kite kura kinga mahi o te taone he ruarua nei e noho ana i nga paamu no te mea henui keatu nga mahi kai nga taone he roia he takuta he karaaka he tiaki toa he kamurahe parakimete he tiaki peke moni he kai whakahaere mo etahi whenua mete maha noa iho nga mahi ite taone e tae ana pea kite kotahi rau nga ahua mahi kairoto i te taone koto mahi paamu ko te rangatira kotahi ko te kai whakahaere karua ko nga kai mahi katoru e toru ano ena ahua tangata kai runga i te paamu ma konei e whakaatu km koutou te painga o tenei mea ote noho taone e whiwhi ai te hunga kore mahi o te Maori kite mahi. Kati ehara ite mea i whiwhi katoa ngata ngata kite moni i whiwhi ai ki tona toa kai ki tana paraki mete ranei ki tana hapu puka puka ranei ki tana Humeke ranei ,ki tana hapu tui kahu ranei kaore i kai mahi aua tu tangata tuatahi ka whiwhi ite moni ka tahi ia ka tahuri kite whakawhaiti i aua moni kanui ka mohio ia tena e taea e ia te timata i tetahi hapu ma na kote tino huarahi tenei ote Hunga iti. Tetahi huarahi ka kite te rangatira i tana tangata pai kaha whakahaere inga mahi ote hapu. Ka tupono taua tangata kite mutu tana mahi katahuri tona rangatira kite hoatu i tetahi puka puka tiwhi

kete mona Ida whiwhi mahi ai i runga i te ingoa pai ka kaha e tahi tangata kite tuku moni hei timata ma taua tangata. Ko tetahi hua rahi e puta ai he moni hei timata mo te taone he mea tango e Te Kaunihera o te taone he moni i te Kawanatanga kariro mai taua moni i whakaritea hei Timata i te taone katahi ka tango hia te takoha irunga inga tangata enoho ana iroto i taua taone he utu haere i te takoha ko tetahi hua rahi he hui hui i tetahi ropu ka whakawhaiti inga moni hei whakatu toa me etahi atu mahi e puta mai ai he oranga kite tangata me taua taone hoki ehoa ma kite mahara noa ake kaore te o ra i ko atua o tenei huarahi Tirohia atu te tauira i o tatau hoa Pakeha ko ten oho taone temea tino tika atu mo tenei mea mo te whakatipu ite kawai tangata mete pupuri ite man a o nga tangata mahi paamu ko te tuara tena o te taone ko nga paamu. Ehoa ma kite tere te whakahaere i tenei huarahi ka mau ano te Nuinga o nga tangata Mange re o te ko te hua nui tenei e taka atu ai tenei kupu te Mangere i runga i te Maori kaore he mutu nga mai o te mahi penei me. te katikati hipi kamutu inga marama e toru kanoho noa iho iroto inga marama e iwa. Heoi motena kaupapa me huri ake ki runga i te hua rahi o te tangata e tipu ai e ranea ai e penei ana te ahua ote tangata mete purapura pakari e tirohia ana e te tangata aua purapura kai te pena ano te tangata kaata waiho Ida Pakari taua purapura Ida whai hua ai tona tikanga Ida kau matua te tinana me nga toto, kaite tiringa atu whai hua tonu atu tena kakano kite kore e waiho Ida pakari te purapura ka piango ona kakano e kore e pai hei purapura me whakaaro ake tatau ko te putake mai o enei kakano katoa he ahi nana i timata tuatahi ka tiria te witi ka tipu

na te aha i awhi na te ahi ara na te kaka i tipu ai te timatanga ake ote tipu ka kite tana konohi i te mahana o te ra a kau matua noa taua witi kauru katoa taua ra kiroto i tana kakau kapakari hold nga puku kahuri hia hei parawa ka kainga e te tangata kaorate tangata i tapahia taua witi ka hurihia ka ta kaia Ida maoa ka toru mate nga o taua kai katahi ka kainga e te tangata taua mea mate nei he aha i ora ai te tangata i taua mea mate nei ina hoki kua patua kua mate hoki na ehoa.ma hei whakaatu tenei Ida koutou ite tika o te matenga o Te Karaiti ki tenei ao hei whakaora i teao pena hoki nga mea e patua ana e te tangata kamate katahi ka mahia hei whakaora i te tangata. Kati iho mo tenei ahua kahuri ake te whakaatu mo tenei tangata mo waipiro ko nga ahua kino kairoto i tenei tangata e tae ana kite tekau kaore he pai kai tena tangata Ida tupato te haere tahi i tona taha ldte kore e tupato ka mate i taua tangata. Heoi mo tena take ka huri iho tenei whakamarama mo runga inga tiaki Tamariki me he mea he Tamaiti taane ko nga mahi mate matua he tono kite kura katahi he tono kite tahu i te ahi inga ata kite kohi kohi marama mete paraihe i ona putu mete Kirini io na kahu kahoroi iaia ka mutua katahi ano kahaera kite kura konga mahi tenei ma ona matua mehe mea he kotiro kote mahi tuatahi he wkakapai i tona moenga me te.hora i te tepu kai mo te parakuihi mete Horoikahu mete ako kite taka kai inga ahua kai katoa mete Haroi ite puroa o tonu whare kote ako ki nga ahua mahi kai katoa kote huarahi tena e rnohio ai kotiro kite mahi. Kia kaha te tiaki a ona matua me mutu hoki te mau haere ki nga hui Maori kia kaua hoki enui nga Rangatira Heoi Te Matuhi.