HE BERIWEE MATE HIKOE WHAKAHAERE

Matuhi, Volume I, Issue 3, 30 September 1903, Page 10

HE BERIWEE MATE HIKOE WHAKAHAERE

Peerini (Berlin), Eepetema 22. Kua oti tetahi Reriwe kei konei maate Hiko e wliokahaere nui atu hold te pai mete kaha mete Tere hold kite haere kotona tere tuturu kite haere kotahi Ran te Kaumawhaa Maero ite Haora engari tera atu te kaha otaua Reri we e hoa maa titiro tatau kite matau ranga o tenei iwi ote pakeha hei aha noaiho nga Iniana ahi nei kite haere keite whakaaroaro te Kawanatanga o Ingarangi kite wlakanohoiaua Iniana kinga Tereina o reira keite nuku atu hold ite maero mete haawhe ite mene ti te tere o tenei Tereina

Kotahi tetahi tamaiti taane no Taueru kotona ingoa ko Hekiera paku koona tau ka 15 kotaua taifcama keite whakairo tia eia tetahi whakapiringa ahua he papa rakau taua mea kauru nga whakaahua etoru kirunga itaua papa konga whakairo he whakairo Pakeha engari he mea mahi ake natona matauranga e ki ana taua tamaiti ataihoa ka mahia eia nga whakairo Maori he tuatahi tonu tenei na ana era e kitea te papa ataua taitama ite Ekipiharia Id Mahitaone ite 13 o Oketopa ka kawea kireira hei titiro manga Pakeha ite kaha o taua tamaiti kite mahi itana taonga. Nui atu te pai ote whakairo tanga ataua tamaiti. Kite whakaaro ake mehemea epenei kotoaanate ahua ouga tamariki Moari te kimi i tenei mea ite matauranga kinga ahua mahi katoa ao tatau hoa nui atu te pai katahi katipu te iwi Maori moreira hold tenei mea te Ekipihana i whakatutia ai ete Pakeha hei whakaatu ite mahi aia taane aia wahine tae atu hold kinga ahua tamariki katoa mete ahua oia mahi heoi Ida kaha te tuku ia koutou tamariki kite kura kia whiwhi ai kinga matauranga katoa Te Matuhi.

He whakamarama mo tetahi panui iputa ite pepa ote tekau maono ote marama nei mo etahi tipua keite taha ote Moana kote tohu o naia tata nei kei taua takutai ano ara kai kaihoata ko taua kainga. He urupa keite taha tonu ote Moana taua urupa otira inga tipuna mai ano ekiia ana ko Tahuna atamaiere ko aua tipua he putake rakau pena tonu mete ngahere na te ahua ote tuu onga timutimu inaianei kaore eputa te hoiho itaua one inaianei kite whakaaro ake kotaua tohu he aitua kinga tipuna notenei whakapaparanga kakitea Rereke hoki te ahua kote (urupa) nei e whaa Tiini te pa mamao

ite mutu nga ote one pu kaati inaianei kua karia ete tai kua tae tonu mai te tai ote Moana ki taua urupa kotahi ano putu te toenga inaianei ka riro katoa nga tupapaku ite tai kaati kua riro nga tangata o Taueru ara a Hori te Huki Toheroa aotea metaana tamaiti me Puhara T. Aotea kite Huke inga tupapaku kite mau kite urupa ite Tuawhenua tapuke ai e hika ma koia nei tonu te Heeonga tipuna kite kawe io ratau tupapaku kite taha Moana tau mai i timata atu ikaihoata tenei ahua tuarua ko Waipupu tuatoru ko whakataki tuawha ko Mataikona ko enei kainga keite one katoa nga (Urupa) a kua karia katoa tia ete Moana mete hau inaianei kuapuu katoa nga tupapaku ki runga pukai ai nga Iwi kote tahi whakaaro ake kotetahi onga tupapaku nei ara ko Rongomai aia I mate kite Moana ki waho atu anootaua urupa i kaihoata ra koetahi ona wheua i tapukena kite urupa nei ko etahi waahi oona keite Moana tonu atu engaro ana pea koia tetahi ekari nei kia riro katoa atu ratau kite Moana whakahemo hoki nga tupapaku ote Urupa nei he tamariki lie mokopuna anake nana tane atu wahine tamariki koia nei i whakaaro tia ake ai irunga ite ritenga Maori menga mana o mua keite mau ano te maria oauatu taonga ao tatau tipuna i waiho ake ai kienei whakatipuranga nga atua Maori menga Tuhinapo metona hapu katoa keite mau tonu te mana heoi ake nei enei korero he hanga wkakaaroha tenei ahua kote whakaaranga tuarua pea tenei ekiia nei ete karaipiture ka whakaara hia mai te liunga i mate kapenei ano me tatau te ahua kaati ekore hold e ora ake ano enei kua hoatu nei kite poka engari hei kupu noa kia Avhakapono ai nga whakatipurango e haeremai ana i muriatu tera ano kaara te hunga mate

cngari mo tenei ahua kua kiia ake nei h.ui atu te pouri mo tenei ahua mate ka nehua tuarua tia nei nga tupapaku etaea lioki ia nei te pewhea he aitua nui tenei ipaa nei ki enei hapu nareira i nui ai te pouri ake Ida katou heoi ehika ma Ida ora ano to tatou (afiki) imate nei hold iaki tenei aomo o tatau Hara, tetahi i mate ai ia hei tauwira kite ao ka pera ano nga whakatipuranga imuri iaia ka mate ano keireira. lea maa katoa nga hara ka haere maa hoki tooua wairua ki tera ao heoi ki ora Te Matuhi.