Te Hui o te Rangatahi Maori

Mana (Auckland), Volume 1, Issue 6, 15 September 1977, Page 7

Te Hui o te Rangatahi Maori

Na Takuta Rangi Walker i whakahaere tenei hui kite Whare Wananga o Akarana. Kahore au i reira i nga wa katoa. Ko enei oku whakaaro mo nga mea i kitea au i tenei hui. Na Vapi Kupenga enei korero.

1 hui te ropu Rangatahi o te iwi Maori kite whare wananga o Akarana i nga ra timata mai i te Paraire, te rua o nga rangi o Hepetema, kite Ratapu, te wha o nga rangi o Hepetema. E rua rau pea nga tangata i reira, no nga rohe katoa, mai i te Hiku o te Ika ki te Waipounamu. 1 timata te hui i te po o te Paraire, ki nga powhiri me nga mihi. Ka korero a Graham Latimer, ara te Tiamana o te Kaunihera Maori kite hitori o tenei hui, me nga hua o aua hui tae noa mai ki tenei wa. Ka whakaatutia mai e rua nga pikitia kite rangatahi. Kotahi e titiro ana ki nga tai tamariki Maori, kaore he matau, e rapu mahi ana. Ko tetahi, na Toby Curtis, e titiro ana ki nga ahuatanga e pa ana ki nga Kai Tono mo nga tuunga KuraMahita i te kura tuatah i, k i a whakamatautauria i te whakahoki nga patapatai a te hunga Whakamatau. Ko te kaupapa i whakaatutia mai tenei pikitia kia kite ai te iwi te rereketanga o te iwi Pakeha ki te iwi Maori kite whakahoki enei patapatai. 1 te ata o te Hatarei ka korero a Mira Szasy mo nga wahine Maori, nga Kai arahi i te iwi Maori, ara mo Te Puea ma, tae noa mai ki a Whina Cooper i te tau 1975, i tona arahitanga i te iwi Maori kite Whare Paremata mo te Maori Land March. Mo te ahuatanga e pa ana kite wahine Maori, i korero ai mo te pukapuka a Apirana Mahuika, e korero penei ana a e whakaetia ana te wahine ki te tu i runga o nga marae o Ngatiporou me Ngati Kahungunu, engari e tapu ana ki etahi atu iwi. Engari i roto o etahi marae e whakaetia ana te wahine ko Mira, kotahi anake te marae kua tae ia kahore ia i whakaetia kia tu.

I muri ake o tena ka wehewehe nga tangata ki roto ia ropu, kite wananga mo nga take e pa ana kite iwi Maori katoa.

1 te ata o te Ratapu ka korero a Keepa Jackson raua ko Nick Tangaroa mo te Trade Unions, ki a ratou mahi nga Kai Awhina nga Kai Mahi, me nga take hoki e pa ana kite iwi Maori kite apiti atu ki tenei ropu.

Ka wehewehe ano te iwi ki roto ia ropu, ko te nuinga kite whakamutu i nga wananga o te Hatarei, kite whakature hoki o ratou whakaaro. Ko te ropu wahine i wehe atu kite ropu mo nga wahine anake, ki te wananga, kite korerorero mo nga take e pa ana kite ropu wahine o te iwi Maori.Te nui hoki o nga take i wanangatia, ara, ki nga kotiro e hiangatia ana e nga tane, ki te whakawhanau kokoti tau i te tamaiti, kite tuunga o te wahine i roto o nga hui Maori, me etahi take atu. Otiria, i whakatautia kia hui ano nga wahine Maori, ara ko ratou anake, kia kaua he pakeha, kia kaua he tane, kia watea ai ratou kite korero, ki te rapa huarahi hei whakapai i nga rauraru e pa ana ki a ratou ano. Ko te whakaaro mehemea he pakeha kei tenei hui, ke riro te nuinga o nga korero ma ratou ke, ka tohotohu mai hoki ki nga wahine Maori, ka whakama hoki nga kotiro kite korero. Mo nga tane he penei ano nga whakaaro. I te ahiahi ka whakakotahi te iwi kite poti mo nga take e whakahautia ana. He nui enei take, anei etahi: 1) Kia noho he Maori nga Kai Whakamatau mo nga Kai Tono mo nga tuunga Kura Mahita mo te Kura Tuatahi. 2) Kia powhiritia te kaunihera Maori, ma ratou e whakahaere te hui Whakatoa i te iwi Maori, mo te tau 1978 i te marama o Akuhata i te wiki tuatahi o nga hararei. Kia noho ano hoki ma ratou e powhiri atu nga ropu katoa o te iwi Maori, rauna noa te motu. 3) Kia tautokotia te nupepa o Mana. 4) Kia tautokotia a Radio Aotearoa. 5) Kia kore tenei hui e tautoko te tuunga o te Kawana Tianara, kia whakakoretia tenei tuunga. 6) Kia whakaturia he kura mo nga tamariki kua puta mai i waho o nga kura. 7) Kia kore he pakeha e

whakaaetia ki tenei hui i tera tau. 8) Kia whakakahatia te ako o te reo Maori i. roto o nga kainga me nga wahi katoa. timata atu i tenei hui. 9) Kia whakahautia te Tari Maori kia noho ma ratou e tuhituhi he pukapuka e tvhakaatu ana mo nga Tari Maori o ia kaupapa, mo nga Ropu awhina nga Maori me a ratou mahi, nga Trust Boards, me etahi atu mea. Mehemea e hiahia ana koe kite whakakotahi mai ki tenei hui, me tono mai to ingoa, me to waahi noho ki enei tangata: Dr Ranginui Walker, Centre for Continuing Education, Auckland University, <N.Z. Maori Council, Private Bag, Auckland. Ph. 74-740, ext--339, Nga Tamatoa, 143 Dixon Street, Wellington, Ph. 843025, 83 Ash Street, Ph. 887675, Auckland. Te Matakite o Aotearoa, Box 6117, Wellesley St P.O. Ph. 767-138 3/145 Howe Street, Freemans Bay 763-078