Te Korimako. "Kei te Atua to tatou piringa." PEPUERE 15, 1884.

Korimako, Issue 24, 15 February 1884, Page 1

Te Korimako. "Kei te Atua to tatou piringa." PEPUERE 15, 1884.

Tena nga kupu o tetahi rangatira Maori whakaaro-nui kei nga wharangi o Te Kokimako, i te 15 o Hanuere, 1884. Ko te ingoa 0 tenei Tauanui, ko Karaitiana e Amaru; tona kaino-a ko Uawa. tr . ° ae pai, lie tika no ana hamumu,

i mana ai, i wkakamoemititia ai e nga Pakelia mahara-nui e noho haere nei, i Aotearoa. Kotahi ano a Karaitiana nana i karanga te liuihui o ana iwi; a, nana te uekaha kite korero, kite whitu rau tangata. Te otinga o ana kii, tapapa katoa te menenga ki ana tikanga whakaora. Nana i kite te kino o te waipiro; nana i kite te pai o te mahi Pururipene. Me lie mea, i penei te ata whakaaro o nga rangatira Maori o te motu, kua whai mana te taka Maori, kua eke atu ki nga taumata, ki nga puke, ki nga maunga. Ahakoa kotahi tonu a Karaitiana i tana kokiritanga, e kotahi ana i runga i te take tika. Ta te peka-titoki pai u a te whanaunga, u a Karaitiana, Ka whakanuia ano tenei hanga tangata e maia nei kite hapai i te tika. E rua nga nui mona, kotahi kei nga tuhituhi i te rangi, kotahi kei nga tuhituhi i te ao e nohoia nei, whiti atu, whiti atu. Nei nga kupu a Karaitiana mo te waipiro :—" Kotahi te kau ma rua aku tau e ngaua ana e taua ngarara horo-tangata nei, ara te tini noa iho o te tangata, me nga wahine, tae ki nga tamariki. No te tau 1883 ka tahuri ahau kite rapu i etahi tikanga e ora ai ahau me aku iwi katoa." Kei hea tau e tena, e tena rangatira o Aotearoa? E takoto nei ta Karaitiana Te Amaru; keihea tau ? E hara i te hanga te mahi whakaparangetungetu o nga rangatira Maori o Aotearoa i a ratou. Te puta he pongurungurutanga ma ratou he aue ra nei, he tangi-aurere ra nei, he whakatioro ra nei, i nga taringa o te hunga e whakataurereka nei i a

i runga i te whakakohekohe i o ratou korokoro kite inu i nga wai-wkakarorirori, whakahauware ite tangata. Akuanei te rere-totoa ai koutou ki tena taniwha horo-tangata, te ai he pai e hold ana mai kite ngakau, kite tinana. Heoi kua tu te pou whakairo i naianei; ko Hikurangi te maunga; ko Uawa te whenu; ko Karaitiana Te Amaru te tangata.

Ko te ra huringa tau o te taone o Akarana, kei te 29 o Hanuere i nga tau katoa. Whakawiki ai nga toa katoa, me nga mahi katoa; whakahaere ai te mano ki tenei wahi, ki tera wahi. Ko etaki kite moana kite hoehoe, kite waihape-haere ite hau i a ratou whakatatae; ko etahi ki te whakaomaoma hoiho, kite tini noa atu o nga hanga ahuareka. No te 29 o Hanuere, 1884, ka pahika ake nei, ka unuhia maua ki wako, he mano, lie mano, he mano. Erua pea te kau o o matou matua, kaere ano nga toro, haere ano nga pehipehi, kaere ano nga whakaka, a, ka kautere nui atu te ope-whakahirahira. Ka wahia mai ta maua matua ki waho, ta te Tiitotara. Kotahi pea mano o maua, kia ono pea nga hapu, ko te Itunanga-tuma-nako tena, ko nga tama o Rekapa tena, ko nga Kurutepara tena, ko nga Warahoe o Akarana tena, ko nga tama o te Temepera tena, ko te Ope Puru-ripine tena. Ko nga taramu, nga porutu, nga tetere i mua i a maua, ko nga kai-hapai haki, ko te ope tamariki, ko te ope >raliine ki muri, ko te ope tane ki muri rawa.

Ka haere mai i nga huarahi o Akarana, i Hopihona-tiriti, a; Wikitoria-tiriti, a; Kuini-tiriti, a; Wekiwhira tiriti, a ■ ka piki, ka heke, ka piki ano, tau rawa atu i Pukekawa. Ka puta te hapu a Hatana ki waho, ara te iwi hoko-waipiro kite matakitaki; a, tau mai ana te umere ki ta maua haere. Ka whai-korero ki a maua ki Pukekawa. Huri ana te taringa o te mano kite whakarongo i nga hamumu o tera Ruanuku, o Ta Wiremu Pokiha (Sir William Fox). Puta ana ta maua umere me ta maua whakamoemiti. Haunga etahi kai-korero, a Te Numana Hohepa (Mr. J. Newman) me etahi atu. Ka maranga te waiata, ka takoto te kai, konga takarokaro tena, heaha hoki i korerotia ai. Ite ahiahi, ka hui maua kite whareTiata, kite whai-korero i runga i nga kino o te waipiro, te kai a Hatana e whakawaia ai te Pakeha raua ko te Maori. Ka tu ano a Ta Wiremu Pokiha (Sir William Fox). Ka parekareka ra hoki nga taringa ki nga komene a taua mema ote Paramete. Ko nga piana tena, ko nga waiata tena, me era atu ahuareka o te Ope Puru-ripene, me nga karakia hoki. Mania mai i kona ete Maori, kia mahia atu i konei, kia ungutu ai te Whakapono raua ko te rangimarie.