(No te Karere Maori o Akarana tenei.) TE KORERO AHIRIA.
Ka oti nei nga Karaipiture tawhito katoa te whakamaori, e manako ana te ngakau, ae, meake tae atu ki nga ringaringa o te iwi Maori te Paipera katoa. He nui te korero mo Ahiria e kitea e ratou i roto i te Paipera, he nui hoki te korero mo nga o tera whenua. Ko nga Poropiti, a Ihaia, a Ihikeara, a Nahuoia, e tino korero ana ki Ahiria, na konei i wh;' aro ai ka tifca kia tatakua nga tik xr; o tera iwi, me to ratou pa nui ; ■,* Niniwa. Kei te hauauru-mararo o Hi; - - rere ana nga awa nui erua; c :•..- raai ana te kauru o aua awa i .. maunga o Ararata, a, ka ahu \;\v '.emaraugi-ma-longa te rerengu u wai, rnarere atu kite kokoru :■ . Pahia. Ko nga ingoa o enei av\, Ujjnratia, kei tctalii taha tera, kei. -. tuauru; ko te Takiribi terahi, fcc ■ taha marangai. Ko enei awa en: , bui ana kite awa kotahi i mua ;uu * te mareretanga kite kokoru o Taikiri hi, i waepga nui,. ka tu i mna ten«
dui o Niniwa. Kahore i ata rangona e te tangala nga tikanga rae nga mahinga o tcra pa, i ngaro i te tirohanga o te tini, a, taeauoatia nga takiwa o euci walii. I naia tata net ka kitea e otahi tangata o te Wiwi, o te Tnga rihi, ka kitea nga kohatu o nga whare. tleoi ano to mea i kitea, i reira, ko etahi luahu nui i te tuha o te awa. T nga tau kotahi to kau ka paimre ka keria enei tuahu c nga pakeha nei, i hoea ki raro to ratou keringa; a, ka kitea i reira nga temepara, me nga whakaabua tangata, we nga whare Kingi, me nga herohere, me era atu raea. lie iini kp. nga kujm i tuhituhia ki nga paatu onga wliarc temepara, me nga whare Kingi; a, no te mea, i mafau ratou ki tc rco tawhito o tera iwi, ka kitea i reira te iini o nga mea o Niniwa, o Ahiria. Na o ralou korero ka kitea nga tikanga o nga wa, i nga inano tau 2000, a i nga tau 3000 kua paluire. Ko nga korero i kitea ki nga pa alt: o era whare, i rite ki nga korero e takoto nei i te Paipera —nga korero o nga Poropiti, me era itu kai korero. I te lOonga upokooKenehi.ekorerotia ana, na Nimoraia i liango a Papurona, kite tai:a o te awa o te Uparati; uo Hema hoki tera mokopuna, a Nimorata. Ko Niuiwa ia i te taha o te awa o te Taikirihi i hanga e Ahua, Ic tarn a a Hema. Ko te timatanga tera o te korero mo Niniwa. Na 2000 tau o tera korero i mua atu o te whanautanga o te Karaiti. Ka takoto i to ngaro i nga likauga o tera pa nui, a taeaneatia oga ra a Hona te Poropiti, i nga tau 800 i mua atu o te wlianautanga o te Karaiti. E korerotia mai ana o nga tangata whakapono kore, he nui te whawhai i mua o nga Ihipiana, me nga Ahiriaua; a, ko nga Pakeha na ratou nei i kite nga kohatu me nga whare i raro i te whenua, i Niniwa, i kite i nga temepara ms nga whakapakoko o nga Ihipiana i roto i nga whare o Niniwa. No konei malou i whakaaro ai, na tetahi Kingi o Ihipa, i patu a Niniwa, a taea ana taua pa; a, herenerea ana nga tangata, whakahaua ana kia hanga o ratou temepara. J V, ki ana nga korero o te pukapuka & Hona etoru ana ra i haere ai ia ka awhio ia ki nga taiepa kohatu o taua
te kau maero te awhiotanga o tera pa. I tonoa ia e te Atua, hei wbakatupato i nga taivgata, hei ki atu, kite kore taua iwi e koingo mo ta raton kino, ka whakaraatea e-te Atua. Na ripineta ana ratou, no reira ka tohungia e te Atua. Ko te King! i niuri iho o tenei e kitea ana i roio i te korero ko Mamaniha, nana nei i whakarau nga ii.ijjti o Ihiivaira kotahi te kau, a kawea ana ki Ahiiia, no nga tau tenei i mua atu o te whanautanga o te Karaiti 720 ; inahoki e lakoto i te 17 o nga upoko o to tuarua o nga Kingi. Ko [h-Y-.:-kaia te King; o Hura i reira. Ko Hanakarewi tc Kingi o Niniwa i nmri ilio i a ifaratnarcha, i haerc mai tera Kingi a Kauakaropi kite tau i fliniharama. I mea ia, kia wluikaraua e ia nga tamariki o Iharaira i tangohui e te Kingi i mua atu i a ia. Oiiia he tangala pai a Herekaia, a inoi ana ia kite Atua; a tonoa ana e te Atua tana anahsra ki roto kite ope o Ahiria i a ratou e noho noa ana, a, mate ana i taua anahera, he mea patu nana 18,000 tangata. Ka oma a Hanakaivpi i reira, ka ahu ki tona kaiuga ki Niniwa, a, patua ana ia e ana tama; ko Ihaiarana te tama ana i Kingi i rnuri i a ia. E mea ana te korero o tetahi pukapuka o te Apokaripa, ko Huriti taua pukapuka,—emea ana taua pukapuka, i nmri iho o Ihaiarana, ka ara tetahi Kingi nui, ko Nepukotanara teingoa. Eliara tera i a Nepukaneha, te Kingi o Papuroua; na ko taua tangala 100 tau i mua atu o te kingitanga o Nepukaneha. I ara te pa o tera whenua i a ia, i patua e ia nga Miri, a hero ana to ratou pa. I tonoa atu e ia he ope ki Huria i runga i te mana o tana rangatira mano, i a Horoparairi, he toa rongo nui; a, mate ana tera rangatira mano i te wahine Hurai, i a Huriti, i tapahia e ia te matenga. No te matenga o te rangatira • te ope, ka whati tatou, a, ka patua haeretia. Muri tata iho i tenei, ka hiahia te Kingi o Miria kia utua te matenga o tona pana, i patua nei e Nepuharoana. Ka ara te taua, ko te Kingi o Papurona te boa, haere ana kite lau i Niniwa; No Nahuma te poropiti i korero, tera e horo a Niniwa i tona aiva i te Taikarihi, (upoko 11. 6.) Ko te Kingi o Niniwa i tenei takiwa, ko Hanipuiapara; ko tona ingoa, he whakatauki na te tangata, mo te kakai,
tat.a hapai ki nga Miria, no re: - ;., ka taburi ki to tnku bakari ki ana hoia,. kite tuku waina, a baumngi noa ratou. Itepo ka puta te taua o nga, Miria, a pcia baeretia ana kite pa. F.nia nga tail i tu ai ie ope o nga Miria i vvaho o te pa o Ninhva ; kihai i taea taua pa a nga Miria; nawai ra, ka pupuke ako nga wai t> te awi, boro ana lo taiepa kobaUi o taua pa, orua macro mete aw be tc roa ote pakaru. 1 reira ka tika kite kuj.)ii o N'abaimi. (te 1 1 o wga upuku IU u nga rarangi.) ka pntiri nga main o nga iangata kaloa i) to pa. i\..)ii:k>)ii:;i ana i lohi •.'■). o te iv:ngi ana knura, ir.e ana hiriwa. mo una taonga kaf.ua ; haere urn ana to Jvnig;, iiio ana waiiino, ujo ana tamariki ki n,lo ki :o ptiraiiga o ana k-iiiia, nio ana [:ir;v»u,n>'.; ana la. ; >ngu,a, pan kc'j.ni i te abi nana i whakahau kia i.uiinna, (Xabtmia ii I. 10.) Xa, boro ana a Xiniwu i to tail i uvaa alii o le ivarulli, liiJi.l,
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/KOP18580607.2.10
Bibliographic details
Karere o Poneke, Volume I, Issue 30, 7 June 1858, Page 3
Word Count
1,270(No te Karere Maori o Akarana tenei.) TE KORERO AHIRIA. Karere o Poneke, Volume I, Issue 30, 7 June 1858, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.