NO MOAWHANGO.
Te Hua o te Kotahitanga
I panuitia ki roto i te nama 44 o te Tiupiri korenga o tetahi mahi i oti i nga mema o te Kotahitanga i Hui atu ra ki Poneke. Kati hei whakaroanga atu tenei mo taua reta. 1 te wa ka mutu te tu a te Paremata, a ka whakanekehia te Pire Poari a te Piri-
mia mo tera tau, ka tonoa e Paratene Ngata he tikanga kia tukua mai mo tona taha, ara mote Tai Rawhiti, heipupuri i nga morehu whenua mo te wa e tatari ana kite Pire o tera tau. No- te mea kei te wareware pea etahi tangata e whai mana ana te Pirimia kite arai i te hoko ate Kawanatanga i tahi whenua maori. I haere te tono a Paratene i raro i tenei mana o te Pirimia, kia whakatuturia he komiti mo hga rohe o Te Tairawhiti hei whakahaere a hei arai rawa atu ranei i te hoko. Heoi whakaaetia ana e te Pirimia. Koia tenei:— i. Me whakatu he tangata hei tumuaki komiti moia takiwa, moia takiwa, o nga waahi katoa e uru ana kite ingoa o te Tai Rawhiti. "2. Ma ia tumuaki e karanga he komiti mona, o ia wahi, o iawahi, hei whakahaere i nga tikanga hoko, oratou nei waahi. 3. Ko nga tangata katoa e hiahia ana kite hoko i 0 ratou whenua, a e tae„.ana kite kawanatanga tono ai, ka whakahokia e te kawanatanga aua tangata kite komiti o te wahi no reira rate whenua e tono ra taua tangta kia hokona. ma taua komiti e whiriwhiri te tika te he ranei 0 te tono hoko a taua tangata. 4. Ma aua komiti e whiriwhiri, mehe--mea epai ana kia whakamutua te koko a te kawanatanga i ngi2 whenua kaore ano kia pau atu te hoko, mehemea ranei e pai ana kia whakaotia te hoko 0 aua poraka; a kite kite komiti me mutu te hoko, ka ahei ratou kite tono kite kawanatanga kia tapahia atu ta ratou a kia wehea mai te toenga o a nga maori. 5. Ma aua komiti e whiriwhiri nga tangata o roto i te waahi e whai mana ana ia komiti e noho kore whenua ana, a ka tuknatn i 0 ratou ingoa kite kawanatanga. Ko te tikanga o tenei mahi mo Te Ture whakawhiwhi i nga maori kore whenua kite tahi mo ratou. Heoi kua oti tenei tikanga inaianeLmo tenei wa a tae atu kite wa e paahitia ai
te tatri Pire te Pire Poari ranei mo nga whenua maori, kua oti hoki te whakariterite inga tangata hei tumnaki komiti mo ia waahi, mo ia waahi, a e tata ana te panuitia o nga ingoa o aua tangata. Heaha ia nei e hoa ma te kino o tenei kaore ranei he.pai e puta mai i teneitikanga mehemea i rato kite iwi maori katoa. Ki taku mohio mehemea i rite te whakaaro o nga tangata e kiia nei he mangai no ia iwi no ia iwi, kite whakarite tikanga penei. Kua toe nga whenua ote Tairawhiti ka riro nei i te hoko i tenei tau, ina hoki kao te mui tonu te tangata ki Poneke kite hoko whenua kite Kawanatanga a ko Horowhenua te papa inga tangata ano e turaki nei i te Pire Poari. Heoi no murinoa nei, ara no te otinga o ta Paratene ka kite a Topia Turoa i te pai, ka tonoa hoki e ia he tikanga penei mo tona takiwa ara mo Whanganui, heoi whakaaetia aua e te Pirimia tana tono a kei te mahi taua kaumatua i nga tikanga mo tona waahi. Kei te whakarapopototia e te kawanatanga nga korero a nga tangata katoa i korero i roto ite komiti whiriwhiri i te Pire Poari i te wa e tu ana te Paremata. Kia oti tenei ka taia kite reo maori, kei reira ka kite tatou inga korero papai me nga korero kuare a ia tangata a ia tangata. Rui o Puango, Dec. 6th, 1898. Moawhango.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18981222.2.6
Bibliographic details
Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 45, 22 December 1898, Page 2
Word Count
666NO MOAWHANGO. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 45, 22 December 1898, Page 2
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.