UNKNOWN

Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 21, 24 May 1898, Page 5

UNKNOWN

Kia T. W. Katene UNKNOWN katahi ano matau ka aro UNKNOWN korua reta i panuitia nei UNKNOWN Na mo to kupu e G. UNKNOWN 15 te 4 onga wharangi k; hatanga onga reta or ki roto i Tf. Tiupiri h< nei. Na e penei atu ana m; kia tukua nga tino korei tanga na etahi tangata 1 ko te reo Maori, ko te re pepa nei, kia takoto k Ture ranei, whakahaer< ranei inga tikanga mo te mai ana kia tatau kings te reo Maori anake te pa maori, tanga 0 taku pan atu kupu karo a te tangs he tautohe a tona wa; i ko te panui reo. Pake) whaitikanga ana ka tuki mo te whaikahe kite reo Pakeha. Na mo to kupu ano e tahi ka ngahau mai te t; .onga pepa 0 muatu i tei ,p3p,i :f- t l tenei, kapjf. i marama t< ranei, no te mea kua t tatau,, na te puhoi 0 te v utu pepa te. tin? bike i I e mohio .nel t,itau. .Me Maori, jfite p?jga ahajkoanjoa .1 " i te fcu, te.j ma tatau e toru ranei, k

whakatu kia 1000 kite pepa kotahi, e kore e hinga, titiro kite vvananga e toru tau e tu ana, kore rawa i hihiko te ngakau 0 tatau kite tango pepa, a hinga noa tera taonga a tatau, na te Wakamaori he raaha ngatau 0 tera te utu pepa 10 '- ano i te tau, koreake te Maori e tango pepa, anei raia i kite kawanatanga mehe mea e 800 tangata e kohi ana kae a taua pepa. kore rawa i tae kite 200 tangata i tango i te pepa i runga i te utu, a hinga iho tera pepa. No reira ko tau e ki nei kia rua tau katahi ka huri nui mai kite tango pepa, e kore, ina hoki ko koe, kua kimi take koe, kia kore ai koe e tango pepa, ia koe e mea nei kia whakanuia rawatia te pepa nei, ka tango pepa ai koe, mete mea nei koe e ako ana i era atu tangata, kia pena me koe te whakaaro, name pewhea e tipu ai te pepa nei, mehe mea ka pena me tau te whakahaere, na ta matau tino kupu atu kia koe me tango pepa koe, mete whakahau hoki ki ou Hapu kia tango pepa ma ratau, kia mohio atu ai matau he orerotika tau e ki nei koe e whakamihi ana koe ki ta tatau taonga me to akiaki mai ano kia matau kia kaha matau kite whakahaere i ta tatau taonga, ae, ma to koutou kaha mai hoki ko 0 Hapu i kona kite tango pepa e kaha ai, e nui ai hoki. Rati moau ake kupu. Na e hoa T. W. Katene katahi nei ano matau ka ata whakaaro iho kia whakautu matau i etahi 0 nga kupu 0 to panui o te 19, 0 te Tiupiri rarangi 4. Kua panuitia nei. I.—Aha koa kua whakaatu ano te Tiupiri ka whakatu ano matau i' konei kaore he utu 0 nga reta tuku mai a te tangata kia panuitia e te Tiupipi nei. Engari nga reta panui mahi toa, taonga ngaro ranei, me utu era. 2.—E mea ana koe ki to matau he kite tua i ta tatau pepa kite Tiupiri 0 Kuini Wikitoria; te tua ai kite ingoa a o tatau tipuna ake. Na he patai atu kia koe, ma te tapanga ki nga ingoa a 0 tatau tipuna e aha ai, i tapaia katoatia nga Nupepa 12 timata mai ia te karere Maori tae mai kia Huia tangata kotahi kite ingoa Maori, era hinga katoa kaore tetahi i tu kia kotahi. Engari ko ta matau tino whakaaro ia e hara i te mea ma te ingoa e tika ai te pepa nei; engari ma te jkafca onga tangata kite tango pepa anake, e tu ,ai tenei taonga te pepa, ma te pai anake 0 te whakahaere, a iga mema a te Komiti, a te Etita e tika ai me kai tiaki moni. 3-—Mo .tenei kupu au kia whakaaturiatu nga tangata i utu, me nga tangata i hama pepa; Ehoa e tika ana ano tenei kupu au kei te mahara ano matau mo tera, tena pea koe ka kiie i roto inga pepa 0 te Tiupiri e meana ia toru marama k'a noho te - Komiti kite whakahaere i aua tu mahi katoa,; ka panui atu ai, na te materiga 0 Taitoko jca. kore e watea a Ru Reweti hekeretari'kite mahi i ena kia tiikua atu kite papa kia kite mai''nga mea kua utu ' pepa me nga mea kaore arid i utli pepa. u: Engari, e peneiatu ana matau, he'tahgati mohia lcofe eai

hoki to ki, he tangata koe i puta mai i roto it» whare wananga o te aute, ko raatau nei notes* Maori rano to matau nei maramatanga he marama. tanga tuahua iti nei, mehe mea hie pena me koe»» kore rawa matau e hopohopo; na ko ta matau tii» utu ia koia tenei; he aha koe i kopaki ai i to matauranga i roto inga tau ka 20 nei, waiho tono e koutou e nga tangata matau tatau kia kimi anai roto i te atarangi o te maramatanga, te hohoro koutou nga tangata kua whiwhi nei kinga matau ranga 0 te whare wananga Pakeha kit* whakaatu mai, ina te mahi tika ma tatau; tetahi hoki kei te korero kau mai korua ko G. B. Hall ia korua tohutohu kaore ano korua i taugo pepa noa. ma korua. 4.—E meana mai koe kia whakarahia te pepa nei e matau. Na ko ta matau kupu tenei e kore rawa matau e whakaae mo tenei i naia nei, engari kia marama ia matau, ka maha nga hua 0 enei haerenga 0 te Tiupiri nei ko reira matau mohioai kite whakarahi, kite kati tonu ranei me tenei e haere nei ia, no te mea ma te raoni e tika ai te whakarahi ake. s.—Mo tenei kupu au mehe mea kotahi te whanv\ te waka ranei, e noho ai tatau, e hoe ai ranei tatao, penei puta ake, ora ake, na e hoa ka tuaruatia ano ta matau kupu ko te utu 0 te pepa nei i te ono marama e 7/6 i te tau 12/6 na e tuwhera tonu ana tenei ruma, aha koa tae kite 10,000 mano tangata e uru kite pepa nei, e kore e kapi ka tuwheratonu mo te uru mai onga tangata 40,000 tangata, na kaore ano koe me -%ra atu e tohutohu mai nei kia tango pepa noa ma koutou; na ko nga ruma o nga mema ake 0 te pepa nei kei te toe e rua na kite Pai korua ko to hoa ko G. B. Hall ma korua turanga e rua tukua mai nga moni e £5 a te mea kotahi o korua, kia nohotahi ai tatau i roto i te whare kotahi, kia hoe aii te wakakotahi; e koa ana hoki matau mo tera kia eke mai nga o roto o nga whare wananga 0 te matauranga onga kura Pakeha, kia wawe nga matauranga kore penei me matau te okioki, kia koutou ta tatau mahi. 6«—"Na mo te ahua onga, utu 0 nga kai mahi me te pepa nei ite wiki e whakaatu ( nei koutou, ehoa kaore i pena me a koutou e whakaatu mai na ta matau whakahaere ko te komiti ote pepa nei; te utu 0 te pepa nei, mo te perehi me nga lfaimahi o te perehi, mete 'Etita me nga pepa e pau a »? ote wiki, me nga takai, me nga pane kuini katoa, aha koa he, aha te mahi e puta atu ai te pepa kite tangata ia ia e hiaere atunei' £$ ;i te wiki, kaore i pena mea korua e tohutohu ihdi nei, n& .to inoi rawa mai i tuhi atu ai tenei wahlkia whw koe, tangata kaore nei he hea i roto i te kamupene o Te Tiupiri, a kaore hoki' i tango pepa. Kati i konei ta matau utu ia koutou kupu;. Etita.