Thank you for correcting the text in this article. Your corrections improve Papers Past searches for everyone. See the latest corrections.

This article contains searchable text which was automatically generated and may contain errors. Join the community and correct any errors you spot to help us improve Papers Past.

Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image

KERENENE.

TE MAORI I TU HEI KAI-KAUWHAU

Ko Kerenene i whanau ki Rumupiko, he wahi e tata ana ki Opunake, Taranaki. Kaore ite mohiotia te tau i whanau ai ia. He penei tonu te ahua onga kaumatua maori, ara kaore e mohio ki 0 ratou tau e whanau ai. Heoi ano nga mea e mohio ana ia ratou ko nga Pakanga ko nga whawhai. No te whawhai a Tau kawau ki Puharaterangi i Whanau ai a Kerenene e tata ana kite tau 1812 kaore 1 maha nga tau imuri iho ka whakaekea a Taranaki eTe Whero ratou ko tana ope. Ka hinga a Taranaki, he nui te parekura. Te hokinga ote taua ka whakaraua etahi onga morehu, kariro i roto otenei whakarau a Kerenene, tona papa, tona whaea, me ona whanaunga. Muri tata iho ka whabamatea tona papa, ka kainga. Ka noho herehere tonu raua ko tona whaea. Ka kawea ia ki Paki Paki e Ngatitipa, a taka noa nga tau e rua, I tenei takiwa, ka haere ona rangatira ki Peiwhaerangi, ka mauriaano hoki ia. Te taenga atu ki reira, ka hokana ia hei hoko pu, hei hoko paura. I hiahia ai ratou ki enei mea, he whakaaro kua rite ia ratau, kia whakaekea ario a Tatanaki, kiatinowhakangaromia nga morehu tangata. , I Peiwhairangi ka kite ano ia i tona whaea i mauriaatu ki reira ra-tetahi atu huarahi, ahobona atu aria peratia ana ano nie ia. I tenei takiwa, ka ronga ia kei te kerikeri etahi Pakeha e kauwhau ana i te Rongo Pai ote Rangimarie, Na, ko Kerenene he tangata i whabatipuria i e nga kinotia tangata. Na tona rongonga i tenei whakaakoranga hou; ka hiahia kia tino mohio ia. Ka whakarerea tona rangatira, maori, ka oma kite kainga onga minita Pakeha, ara kite Kerikeri. Rokohina atu e ia tokotoru nga minita i reira, ko Te Peka (papa o Te Peka 0 Wai.tara) ko Te keepa ko Hamurini. Kamanao kotia, ia ka whakaakona kite korerp Pukapuka .kite Tuhituhi. Te kitenga onga minita i tona .ngakau nui ka ata whakaakona ia hei Kai-Kau-whau ki tona iwi ake. Ka tono aia kite kauwhau •\ R° n g° P fl i ki tenei tangata no weuwhua engari kua whakatahutia mai kite Ronga Pai. He roa te takiwa i mahi tahi ai raua. Muri iho i tenei ka iriiria a Kerenene e Wiremu Parata minita ki Waimate a muri tata iho ka whakaungia e Pihopa Herewini i tona taenga houtangamai ki Nui Tireni nei. I muri i tona whakaunga ka haere ia ki Kororareka hei hoa mo Te Teira minita. To raua hokinga mai ki Peiwhairaugi ka rongo kua mate a Te meihana, tetahi onga minita tuatahi a Pihopa Herewine, i riro i te wai i Whangaehu, ka tona a Te Teira hei riwhi mona. I tenei takiwa, ka : moe a Kerenene i tetahi wahine no Taranaki. Ko.taua wahine i pera ano me ia. ara i riro herehere i tona itinga.

Ka pangia tona hoa wahine e te mate. 'Katahi ka puta to raua whakaaro, kia hoki ki o raua wh anaunga. Tae pai atu raua ki Hawera. Ka waiho tana wahine i reira i tona whaeaka hoki ano ia ki tona hoa kia Te Teira ki Putiki-wharanui. E taimaha haere atu ana tana wahine i nga ra featoa. Ka hoki ia ki Hawera, po-rua ano. NaTe Teira i nehu. Ite hunga 0 tetahi hui nui ki Hawera ko Te Teira ano te tumuaki, i whakaritea kia noho tonu a Kerenene ki Hawera kauvvhau ai, Kihai i roa ka tae mai ; nga Weteriana ki reira mahi ai ka tipu he raruraru. Ka puta te kupu a Kerenene kia neke atu ratou ko tona hui ki Rangitapu i reira hoki te whare karakia nui Tere tonu te pai haere 0 te iwi i raro i to ratou kai whakaako I tenei .wa. ka arahe pakanga i wkenganui ia Ngatiawa raua ko Ngatiruariui. Whakamarie noa a Kerenene kihai i taea, muri tata iho i tenei ka kite ia ia Porana minita, i haere atu rate ngaherehere i muri 0 Taranaki maunga. He kitenga whakamutunga no raua, kihai hoki i roa ka mate a Porana ki Nui Paremata. Katah; a Kerenene ka noho ki Waitaka e tata ana ki Rahotu. Kaha rawa atu tana mahi kite awhina ia Kowete minita, riwhi 0 Porana, ka noho tuturu hoki ia i konei tae noa kite takiwa ote whawhai, katahi ka haere atu ki nui Paremata noho ai. Tona hokinga mai i reira. ka haere mai i te taha tai ki Okato, mete kauwhau haere tonu ite Rongo Pai raua ko Porikapa. Ka hoki mai ano ia ki' Rahotu, Engari e rahi haere ana te whakaakoranga aTe Whiti i tenei wa, a riro katoa atu ana nga tangata ki reira. Nui atu te pouri 0 Kerenene mo te kotititanga 0 tona iwi, a hoki ana ia ki Okato noho ai, a kei reira ano ia i.tenei ra, E haerere tonu ana ia kia Paora Whare Karakia, kite karakia, e tango tonu ana i te Hapa Tapu. He kaumatua pai rawa tenei, e hopohopongia e maniakitia ana, e whakanuia ana, e arohaina ana e nga Pakeha e noho tata ana.

Permanent link to this item

https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18980208.2.10

Bibliographic details

Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 6, 8 February 1898, Page 4

Word Count
859

KERENENE. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 6, 8 February 1898, Page 4

KERENENE. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 6, 8 February 1898, Page 4

Help

Log in or create a Papers Past website account

Use your Papers Past website account to correct newspaper text.

By creating and using this account you agree to our terms of use.

Log in with RealMe®

If you’ve used a RealMe login somewhere else, you can use it here too. If you don’t already have a username and password, just click Log in and you can choose to create one.


Log in again to continue your work

Your session has expired.

Log in again with RealMe®


Alert