HUIA TANGATA KOTAHI. HATAREI, HA NUERE 26, 1895 KOTAHI PUTANGA ITE WIKI.
"HUIA E" Huia Tangata Kotahi. TOROA WHAKAPAI TANGATA.
Koia tenei nga korero a te Pmmia kite iwi Pakelm i tana tuenga mai ki'Nepia. iNo te Paraire te 18 o nga ra nei ka noho te hui a te Piriraia o te kawanatangao te Koroni ki Nepia Kc taua hni he whakaatu nataua linmia i nga inahi kua oti i te Kawanatanga a tae atu hoki ki "ga. mahi kei te mea te Kawanatanga .kite mahi. Ko ami-knrero ■ pa kite talia Maori-inwAe Tufe Whakawhiwhi WfeanujsTOfeorr. E weaana ia ko nga tangafae tautbn^lj
tu r^kJ^^W^^'. me nga.tungata PakeHjgfe whakahi.a ana Igi nga Maos. momoji'atia nei ratou i runga; .ljiMoufflahi penei i nga ra o - musgpo naknei kuaigneatia ete £Ka\ptatangh kia wl|akj!ipaua e ilSfc^* 6 d n *a tekan" matfo paiiina |§je: frfii #260,000; mo rupga i'. Sjk wJ %Xa Maori, a Uo te 'nul-' WKs i^fe mon i ka Jwhakapaua jj.r'4<lci ninga i • v nga ancfc i te/ Maori; engari ko aua, whenua^ kei te takoto mangere^jnoaiho." Kaati ko te kawanatanga kei te mahara nui inaianei kia. hapaitia ake te Iwi Maori i runga i taua ahua mangere kite pai, a kite whakapai hoki, kite whakanohonoho i o ratou wlienua. Ka whaimana hoki te Maori, e ai ki tana korero, kite hoko i'o ratou whenua kite Kawanatanga, i roto ranei i te whakahau a te kawanatanga kia peratia. I mea ano hoki ia, raehernea te Iwi Maori kite mohio ki taua ture, tera ratou e pai, a ko te tari whenua o Haaku Pei kaore tahi nei he mahi, ka tino nui atu te uiahi ma ana, a ko nga tangata e whakanianawa nei kia kitea he whenua mo ratou, ka kite tonu i te whenua i nga wa katoa, a ko nga inea e whakahe nei ki taua ture, ka kite i te pai, a ka whakanui hoki ratou,
Kua kite iho ra kontou i nga 1 korero a te Pirimia mo te bra o te iwi maori i runga i te ture whakauohonoho, a kite iho ano hoki koutou i nga niho e Pakiri ake ana mn te waro i re re ai a Maruiwi, i roto i ana kupu, ara te-hoko _i nga wlunua kite Kawawatanga, me Jtou& hokp. noa at'i jkoi£ eiie '. tJ&Ejai a Ruatapu pa MjWa-upoki a Nui-Tjveni^kaore
Stm kl lAvi * te kuare 1u tanei noko, i te whenua, a ko nga mahi whakaako whakapai whenua, wha>.atupu rawa, anake hei tuatahn ka rite kite whakardpai, ' ekiia nei e tePirimia. No te mea, dbwi oti uoa atu te Koripi e#e ??* re ° tou .whenua hei whakaea ture,<a kua Puare 1 t€i v ¥ ti^at3Poka rao ngawhenua-v ri^ or l^ ?v i "'"^ ?, 3?%lpt> hold i te meac nar n - g l^^ e^iJi€ir Jllo -nei, i rkru -a»j|^s.M«^rb, rafou whentfa, ,;m?'hem©a hMkT. na era anake i raru avpeneie* kore peae rangotfa amuamu mo' te kawanatanga i roto i nga Koroni me nga Paremata, mo runga i a te Kawanatanga hoko whenua, e kiia ana i,|inihanga nga kai hoko o te kawanatanga mo te hokonga i etahj whenua maori. Tetahi hoki lioatu ana i te utu tika, ki telhunga no ratou te whenua a kua korerotia aua mahi i roto i te Paremata a mehemea i penei nga mahi kite maori. me pehea e to tika ai nga korero e korerotia nei tera e Pupuhi te maori i te •mn o te ngako i raro i enei Ture. E kiia ana hoki e nga whakaturanga, e kore rawa e ahei te puta ake ote waitai mete wai reka i roto i te Poka kotahi.
Titiro hold, kua nuku atu pea tenei nga tau i te rima tekau te timatanga mai o te Ture ki Waitangi i te tau 1840, me nga ture o Murimai, a ko nga Kawanntanga mete Paremata hei mahi, i nga ture, a konga whakamarama ki te iwi, he ture pai, he ora mo te maorialcua kitea ko tona tukunga iho lie mate a ko ratou ano nga kai whakatu i te ponoo tenei. Paamu'tno'te
ture kooti whenua lialir Ko te rua tenei o wh.%kamaramatia ana ngajjjainga 6. te ture ;i 0 * tana manu i hoptfpa* e pono t<? kuri her* , tiak'ft Ina hbki kite hcfkona -iej whenua kaV'pau, kite tapahia te&'j tahi wahi o te whenua i tena rima tau i tena rima tau, tona tukunga - 'ihbka pau,a kapehea te tukunga * aho kite Ngeru, mehemea ko : te i te iwi ki nga mahr Paamu i parea hei timatanga raoi nga tau e,rua tekati,v.peu-e.i ena* «J ■Rutamai he" pai, &jnuku aty tenei i e r >; Atfhaj „a'tti ana" .nga .ffli&Hsjr atlS ''.iiikat!ga\ Ko t'e'n&e jpjjgtfafinAngai. o tePu iiei vte^^to , enga l iko te Tiakf, ko" te <^R-. : kaako ko te tapabi iriairi tetahi wahi o te whenua ma anfe i roto i te rima tau i raro i ngajSlkanga o taua ture, otira kei-te,jn<Jhio te iwi he whenua te putake. '*'
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/HUIA18950126.2.2
Bibliographic details
Huia Tangata Kotahi, Volume 2, Issue 48, 26 January 1895, Page 1
Word Count
822HUIA TANGATA KOTAHI. HATAREl, HANUERE 26, 1895 KOTAHI PUTANGA ITE WIKI. Huia Tangata Kotahi, Volume 2, Issue 48, 26 January 1895, Page 1
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.