Untitled

Hokioi o Nui-Tireni, e rere atuna, 10 November 1862, Page 1

Nga korero o te hui ki Peria, na Wiremu-Tamihana-te Waharoa, na i haere mai hoki nga Rangatira o nga whenua tawhiti, no te run tekau matahi o Oketopa 1862 ka turia te korero, ka whakatika a Wiremu Tamihana ka mea: tenei te mea i karangatia ai koutou e a hau kia haere mai; kati maku ko te whakatu Kingi ko tenei ma koutou ma nga Rangatira katoa o tem i whaks minenga e ata whiriwhiri marire; nga kupu ka wliakapuakina nei, ko ora ra lia ko te mate, ara ko te n,ri: i .Vangatauhiri, i Wl'aingai oa hoki: ki a Puare ra iu-i kia kati ra Dl-j, na, nia koutou euei mea e mahi. ke! runga ko tlohaja ka mea no Ngatiawa a hau no Whakatane, taku kupu ra: me ata kimi ina rire ka ki tea te mea e puare ai; me jiyiire. ka ki tea te mea e kali ai tue kati: kei runga ko ('"p;iraima, ka mea no NgatiPornu a liau ki Whaia|>u. he rei> a liau 110 nga mano e lima, o'OOO. e kore a hau e pai ki a puare te rori; kia »liiii ra fie/ / .Wangafau hiri, i whaingaroa, kite tua kina t.' puitu o te t.ingata ka mate Hhaiholi; kite puare te rori i vaenga nui o te motu nei ka mate ko te nei me kali. kei runga ko lloera te Titafia, ka mea no ngati porou a hau: ki AVliarekahika, no rofo a huh i ngu rolie ko falii tekae ma rua 12, ka ore nei e pai kia puare lie rori i waenga nui i te mutu nei, no te mea lie mate kei roto ko tenei me kati. kei r.mga ko llemi no ngati Mahanga, i liaere mai a hau; kia kite i te ra o rawauuau, na te reta a Wiremu, a hau i tiki ake kia haere nu.i kia kite i te ra o Tawaiiuau, mo te aha te tangata i rere ai ki rut'ga i taku Rori kati ai; nai.u ano taku pihi ka ore e tika te kati i taku rori kei runga ko Wiremu Tamihana te Waharoa ka naku koutou i karanga kia haede mai; he maliara hoki naku kei whiti kau te ra i tua o iawauwau, he whakatauki hoki taua kupu: ko te '■ ino kei mua ko lauaitwau kermuii' im re ira i kia ai e namata (e) whitikauani te ra i tua o '1 awauwau, ka ngaro nga tangata na i ko tenei e tama ma kati rate tohe ki a mahia te rnri ma hara mai kite i«i, no te mea he Pakeha to korua hon, kua kite hoki a hau i te Nupep.i e ki ana; e rima rau pauna muni' e wha her*ni mo te ra, na ko na koa a hau i jtiate tenei e to hea mai nei e koutou, ko hon I'akeha; ~'e tu pato hoki noku Ke ' .ba-:~ mai uga punui i runga i 'v.'.'.a ro i, e tata a - ki ki Ngaruawahh na reira ki. u *ml;u tupato, na' hetika hoki f< o o fe Kan ana" kite puru i nga Pu, i nga paura,'kei hoKOITa r kei tahuri atu ano kei whakaifiate i a la, file a iiau"lfliO etu patu anafjajT?'" rori* kti t huri mai kei whakatnate ano i a hau, ko Ai koia te tangata e kore net e tohu i tona ake tii:ana; eki ana hoki te Karapiture 'e whangai ana e whakaahuru ana i tona ake kikokiko, ka huri. kei runga ko Kereopa te Rau, ngati whakaue Rotorua. 'kaua e kainga mahana tia te ftaraku kei rori; e rangi me kawe kite ivai ka kai iti ka reka, kaua tno hoki e inu mia wave tia te Tutu kei ro ri, e rangi kia whai meneli ka kai kareka, whai hoki kite hohoro te tangata kite whakaae kia Puare te rori he mate tens mo ta tou e rangi ta e te iwi me kati nga ror'. kei runga ko te Manotini' no Ngaiterangi Tauranga, ka mea he mate tenei mo ta tou e ki ana va taku whakaaro' tera e puta mai he wai i taua awa ina wliakatahea ko ia koa a hau ka mahaia nei me kati. kei runga ko wiremu Haumu' no Ngatiraukaiva Patetere, ka niea me kali Mangatawhiri me Whaingaroa he mate reira ana tukua te rori kia puare ko tenw kakati. kei runga ko Matin Vi ahapurua. no Ngatimaru Hauraki, ka mea ka ore au e pai ki taku tuptinna wer.ua kia tapahia tone iwi tuaroa, koia a hau ka mea nei me kati Mangatawiri, Whangaroa kahui i. kei rungi ko Ngairo'no Kahuhuiui ki Wairarapa, ka mea no te ngutu a hau o te ika nei 'kei te wehiwehi au ki Mangatawhiri ki \Y h.ingaroa' me kati ena kahuri. kei rUaga ko Pa(|ra Kaiwhata; no Kahuhunu Ahuriri, ka mea ka ore matou e ata mat&u kite ritenga o Mapgatawhiri, i a wai tera wahi i te maori ranei i te pakeha ranei, ma koutou e "Waikato e korero mai ki a mohio ai matou kia kati tahi ai tatou, me kurero mai ano hoki te riteuga o whaingaroa. kahuri. kei ruuga ko llerewini te Whakaete ka mea, na whakarougo ko te rori e ahu mai ana i wahaingaroa ki Waipa, he Papa tupu kei te aua o waite'una te rohe atu kite pakeha, he papatupu te tehi taha o te awa ahu mai ki Waipa. kahuri tena. na, whakarongo ko Manga taw hiri ko te Koheroa ko Mereniere, ko enei Pihi kei runga mai Oteia, ko enei pilii lie mea hoko ta hae, ka ore matou i kite i te tango hanga o ngamoni kaore ano hoki matou i pai ki taua mahi nanakia, no mua ano to matou pukeke a tae mai ana ki tenei ra, no te 1854. o nga tan ka haere mai tetahi pakeha kite ruri ko te Honiuna; ratou'fco etahi rangatira o Manukau, na, ka rongo nga Rangatira o waikatb. he pakeha tenei e haere maf nei kite ruri i mereme i te koherba i uta o te awa o mangatawhiri, na, ka mea ta tou ka haere kite pei atu i a ia he mea tika ano kia puritia te whernia mo nga uri; i imiri i a tatou, no te mea ko tc kai j puta mai i te whenua; pera hoki mete tangata i puta m*i i te wahine, na, he mea tika ano enei. A haere ana ra tou kite pei atu i taua pakeha Its wea atu e hoa ma Ijo nga wheuua i tangohia tahae tia na nga

Moui ma ka; e tore rawa e tu'kua atu me mutu atu i Mangatawhiri te roke atu ki a koe kite Pakeha; ka ore matou nga tangata o konei e pat ki tena rnahi kite hoko kua pau maina hold tena whenua nui ka poka niai ano ki ko nei hoko ai, Kaore e tikit. kei runga ko Karaitiana no kahuhunu i Ahuriri, ka mea h<; pern ano hoki jiga pihi o Kuini kei rofo i uga rohe o te King , lie whenua ki kui i totika, ka talii nei ma tou ka matau kite ritengu' o Mangatawhiri o whaingaroa me kati ena rori, kakuri. kei runga ko te Wirikana ngati kakukunu Ahuriri, ka mea e rite ana mangatawhiri; ki nga pihi i to matou whenua, ka patai ki tuna iwi e hoa ma ke runanga wkaka riterite korcro te ei kaua e whakarou ina, taku ra me waiho i ta te tokomaka i kite hi, ka huri. kei runga ko U: I!ar.,wira Ngaiterangi, JJotuhoa Mali' o Taur?~ ranga, ka mea, ko tenei kakati nei i a tutou ma VVaikato ano e he ai teiiei torero ka huri. kei runga ko Huhaia no \yhakntarie, ka mea whakarongo mat e nga iwi nei na te Atua ano a hau i kariga; mete nei whenua hei nohoanga mokn kua makue a'n i o tutou tupuna" i nehera' era whenna ki o talon koa; whai mai ano ki ko nei whakararuraru ai, ko tenei e te iwi me kati te rori ka, kuri. kei runga ko Perenara no Ngaliavva, » Teawa-ate-atua ka mea taku kupn ra mekati te rori, ka huri. kei runga ko te (lira no Ngatihau xhanganui, ka mea he kotaki a kau na llau i haere mai au kite kawe mai i nga kupu ate riina rau 500 me kati te rori, ka huri. kei runga ko \\'iremu Toeloe' no Waikato, ka mea whakarongo mai e iga iwi katoa; o tenei huikuinga, ko a haute tangata kino rawa i nga ra o te kiugi tanga o Potatau„ na, kua tae a hau ki nga wiienna o ta wahi kua kite a hau i nga kingi e noko maira i tera whenua nui i I'ropi' ka ore te mana. o te taki kingi eke ki runga kite talii kingi, no reira ka taki au ka rnakara (aue! ke tika ano te mokin tanga ote iwi kite whakatu ite taki kingi mo ratou, ko ia a lim ka mea me kati te rori, kakuri. kei runga ko w iri-niu te wakaroa; ka mea ku a oti enei kupu na, wkakarongo mai e tenei kui huinga, e toru e nei take korero ka wkaknpuakina nei, ko te reti; me reti ra nei me kore ra nei, ko te nama, me noma ra nei me mutu ra nei, ko nga rongo taims me whakarite, ko nga pakeka e noho Mia i roto i nga rohe o nga maori, me pei ra nei me kore ra nei, sna koutou ena e wkiriwkiri s tn liuri fpnei. na, he mea wehe wehe nga tangata m'otuke tenei iwi; 'me tera iwi meia iwi; meia iwi, ahe mea rite tonu a ratou mohio tanga ke mea tuhitui kite pepa s tn tenei iwi ta tera iwi tateratu tateratu, koia ra tenei, 1 me aroka nga pakeka e noho ana i o taton rohe, nga pakeha pai ano ia, ko nga pakeha e ahua kino ana me pei atu, 2 tuarua; ko te reti, ka ore e pai i naia nei no te mea hera kuraiu raru enei ra, 3 tuatoru ko nga ror.go taima me whakaea, 4ko te nnmn pic m hnkumutu. 5 ko te whenua tau tohe ma te whakawe e tirot'ro e mahi. no U' rna tt kau ma whiti', 27 Oketopa 1862, ka wkakatika te Kingi ka mea: kaere mai e nga tangata e te ita o te nota o fe weta o te hauta, hare mai ki waikato, he iwi rangatira ano tatou i lima iho, i lia ia nei aha koa mangu ite kiri kia ma rama te whakahaere a nga kai whakahaere tikanga, kia mau kite ture kite arohs kite whakapono. kei runga ko Pihopa Herewini, ka mea tena koe e Matutaers te rangatira o waikato, ko taku tenei ki a kotalii te ture, ko ta te Kuini, kia kotahi te mana ko to te Atua, kaua e wehea nga ture kia rua ka raruraru; e wiremu Tamihana, me homai waitara kia whaka" wakia me tataraimaka' kia hoki atu aku pouaru ki to ratou pihi, ma ko rua Ko matutaera e whakaae mai kei wkakaaro ko rua kite taki atu; kite mea ka puritia a tataraimaka ka hoki matou ko aku pouaru ki ta wahi' ka waiko tenei hei whenua raruraru. katu ko kereopii bo rot"rua, whakarongo ra e tenei hui, taku hei mua ano te whakaaronga kia whakawakia a waitara, i na ia nei e kore e ahei, e rite ana hoki kite puhera witi kua pakaru nei kite whenua, »ma wai e kokikohi kia rite ai kite taimaha o mua. katu ko Hoera no ngati porou no whaiapu imea kaore e pai kia eke mai te mans o kuini kite mana o kingi matutaera, e kore hoki e akei te hoiho tekau ranei kite pea kotahi, na, taku whkaaro mo waitara i wkea hoki i mua i te wa e marama ana titiro hoki i whakawakia te ngira mete tohi atu taonga ina tahaetia, ko waitara ko te mea nui waiko ana ma te toto e wkakawa, ka huri. katu ko Tamehana te wakaroa ka mea e Pihopa kite whakawakia waitara me pehea te kiugi, e ki ana koe kei reira a na ke te mt te, ki taku ko te kingi te mea nui na, itewa e whawhai ana ki waitara ka tae mai a koutou reta ki a hau i penei ewi tikina houhia te rongo, ka or*! heaka kite kingi, no reira haere ana a hau kite bohou i te rongo; na i taku kokinga mai ka ki mai koutou ewi iukak iho te meana ki raro, ka talii a hau ka mahara e ana a hau, ma wai ano e wkakaro nga tins raweke a te kavrana, e whakapokaikaha nei i au i temotu nei ka he ra taku roanawa, ma wai ®no e karo tenei me tera, kahuri.

"te Lui ki Peria, na Wiremu-Tamihana -te Waharoa, mi' i haere mai holi nga Rangatirn o nga whenua tawhiti, no te ru-i tekau matahi <■ Oketopa 1862 ka turia te korero, ka whakatika a Wiremi' Tafflihana ka mea: tenei te mea i karangatia ai'koutou e a hau kia hifcre mai; kati maku ko te whakatu Kingi ko tei ei ma koutou nia njfij Rangalira kaloa o tenei whaki.minenga e uta wliiriwliiri marlre; kupu ka whakapuakina nei, ko te ora ra lia ko te mate, ara ko te rufi: i Alangutanhiri, i Wlmingaroa lioki: ki a Puare ra nei kia kati ra nei, na, ma koutou enei mea e mahi. kei runga ko Ilohaia ka mea no Ng.itiawa a hau no Whakatane, takii kupu ra: me ata kinii ma lire ka ki tea te mea e pua e tii; me p >nre, ka ki tea te mea e kati ai me kali: kei runga ko ICparaima„ ka mea no .N'gatiPoroii a hau ki Wliaiapn. lie ieu a ' an no nga mijiio e rima, ;>OOO. e kore a hau e pai ki a pur re te rori; kia whiti ra nei i Mangalaw hiri, i n haingaroa, kite tua ki na te puku o te tangafa ka male whaiJioki; kite puare te rori i nui o te motu nei ka male ko te nei me kati. lei runga ko lloer.i te Tiluha, ka mea no ngati porou a lian: ki Wharekiihikn, ik> rolo a liau i nga rohe ko tahi tekae ma rtta 12, ka ore nei e pii kia puare he rori i waenga nui i te motu nei, no te mea he mule kei roto ko lenei ihe kati. kei r mga ko llemi' no ngati Maha *ga, i haere mai a hau: kia kite i te la o Tawanwau, na te rela a Wiremu, a liau i tiki ake kia haere mai kia kite i te ru f o Tswatniau, mo te aha te tangata i rere ai ki runga i takii llori ai; naku ano i ku pilii ka ore e tika te kati i taku ruri kei niMga kn Wiremu Tameliana le Waharoa ka mea ? naku koutou i karanga kia haere mai; lie malmra hoki naku kei whiti kau te ra i tua o Tauauuau, he whakatauki hoki taua kupu; ko (e ino kei lima ko Tawauwail kei mini' nn re ira i kia ii e namata (e) whitiiwiii: n:i le ra i tua o TaVatnvati, ka ngaro nga tangata na, ko tenei e tama m.i' kati rate |ohe ki a mnliia te r n-i ma hara mai kite iwi, no le mea he Pakeha tp k. ru. lioa, kua kite hoki a hau i te Nupep.i e ki ana; e rima ran pau la muni' e wha hertni mo te ra, na ko ■in koa a" liau i mahara ai he mate tenei e to hen mai nei e kuiitou, ko 110.1 I'akeha; he tu pato I'oki noku ke- haria mai nga punui i rur.ra i taua rori, e tata an ( :i hoki ki .\garuaualiia. na leira koa taku tuputo, na he tika hi<ki o lo Kanan.i kite puni i ng.i Pu, i nga paura. Lei hukona e nga maori kei t.ihuri atu ano kei whakainate i a ia. "me a liau ai)o hoki e tu palo ana kite rori; kti t huri mai kei wluikamnte ano* i a hau, ko Ai koia te tang.iki e kore nei e tnhu i tona ake tinana; eki an.i hoki te Karapitare e whangai ana e wn.'-'-'aahiini ana i tona ake kikokiko, ka liuri. ~" Eei - riinga Ro "Kersspt" le Ttnu, iigali wTiukaue iiotortia. Ka'aa e k.iinga mahana tia te Kltraka kei rori; e raugi nie kawu ki le wai ka kai ai ka reka, kaua ano hoki e inu inia wawe lia te Tutu kei ro ii, e rangi kia wliai nieuetjf ka kai kareka, ulni lioki ki le hohoro te taiiLpita kite whakaae kii Puare te rori he nute teiu mo ta ton e rangi ill e te iwi me kati hga ror. kei runga ko te rtfcweti Manotiui' no N'gaiterangi Tauranga, ka mei he mate t'nei mq ta ton e ki ana ra taku whakyarc)' tera e puta mai he wai i Lua awa ina whakataliea ko ia koa a hau ka uiahain nei me kati ki'i runga ko wiremu Haumu' no Ngatiraukaua Patetere, ka mea me Mangatawijiri me Wliaingaroa he mate kei reira ana tukiia te rori kia puare ko temi kakati. kei iiinga ko Matiu \Vahapiirua. no Ngatimaru liauraki, ka mea ka oie au e pai ki taku tupunna uenua kia tapahia tona iwi tuaroa, koia a hau ka mea in i me*ka!i Mungiitawiri, Whangaroa kahuri. kei rung t ko N'gairo no Kahuhunu ki Wairarapa, ka mea no le Dgulu a hail n te ika nei o Aote.iroa; 'kei te wehiwehi au ki Mangatawhiri ki Wh:.ngaroa' me kati ena kahuri kei iuuga ko Paors Kaiwhata; 110 Kahuhunu Ahurii i, ka mea ka ore matou e ata matau kite ritenga o Mapgatawhiri, i a wai terd ualii i te maori rauei i te pakeha rauei, nia koutou e "Waikato e k.'rero mai ki a mohio ai matou kia kati tahi ai tatou, me korero mai alio hoki te rfleuga 0 ivhaiugarua kahuri. kei ruuga ko llerou'ini te Whakaete ka mea, na whakarougo ko te rori e aim mai ana i wahaingarua ki Waipa, he Papa tupu kei te aw a o Haitetuna tcrohe atu kite pakeha, he papatupu te tehi taha o te awa ahu mai ki Waipa. kahuri tenu. na, whakarougo ko Mail'ratawhiri ko teitoheroa ko Weremere, ko eiH'i Pihi kei ru—n^ r a mai \Heia, ko eniji pilii he mea lioko ta hae, ka ore matou 1 kite i te tango lianga o ijgamoni kaore ano hoki matou i pai ki taua mahi nanakia, no mua ano to matou pakeke a tae mai ana ki tenei r.i, no te 1804. o ngw tau ka haere mai tetalii pakeha kite ruri k > te Il.inia'ia; ratoti ko etahi rangalira o Manukail, na. ka rongo ll-tngatira 0 waikato he pakeha truri c h;iere 111, ii nei kite ruri i mei erne i te kolierou i nt.i o te au a <1 lu.nigatawhiri, 11.1, ka mea ta *"11 11,1 haere kite R«i atu i ;i i a |„. (jk;, Ul , l.in puritia te vltmiu mo njrj, 111 j; j moffi i a lalon, nn |,. hum ko te kai i puta mai 1 ie «lieniin; pera hoki ijw te latitat,] j |ml;i nui i te waliine, na, he tkj :mo enei. A hrtere ana ra ton ki le pei atu i tau.i pakeha ka me 1 sin ho;, ma n g. :i henna i l.ingohia talne liana nga

itaoni maka; e tore raws e tukua a tit me gHitu atu i Mangalawhiri is irohe atu ki u boe kite Pakeha; ka ore raatyu nga tangata o konei IE pai ki tena malii kite hoko kua pau mains,.boki tena whenua nui ifca poka mai ano ki ko nei hoko ai, Eaore e tika. kei runga ko Karaitiana no kahuhunu i ka met lie pa» pa ano hoki nga pihi o Kuiai kei roto i ngtrohe o te Kingi, he whenua ki hai i totika, ka tahi Dei ma tou la matau kite riiertga' o IWangatawhiri o whaingaroa me kati ena rori,- kahuri. kei runga ko tc Wirihana ngati kahu&umi Ahuriri, ka mea a rite ana mangatawhiri; ki nga pihi i to matou whenua, ka patai ki tona iwi e hoa„ma he runanga whaka riterite korero tenei kaua e whakaroa ina, taku ra me waihu i ta te tokomaha i kite ai, ka huri. kei rtinga ko te Harawira Ngaiterangi, jjotuhoa wahi o Taoraranga, ka mea, ko tenei kakati nei a tatou ma Waikato ano e fee ai tenei koJero ka huri. kei runga ko Hohaia no ka mea whakarongo mai e nga iwi nei na te Atua ano a hau i hanga; mete nei whenua hei nohoanga moku kua mahue atu i o tatou tupKna" i nehera' era whenua ki o tatou hoa; whai mai ano ki ko na& whakararuraru ai, ko tenei e te iwi me kati te rori kaTKurT." ■> kei rnnga ko Perenara no Ngatiawa, i Teawa-ate-atua ka mea taku kupu ra mekati te rori, ka huri. kei runga ko te Hira no Ngatihau whanganui, ta mea he kotahi a hau na Hau i hat-re mai au kite feawe mai i nga kupu ate riina Jau 500 me kati te rori, ka huri. kei runga ko "\yiremu Toetoe' no Waikato, ka r&ea whakarongo mai e nga iwi katoa; o tenei huihuinga, ko a haute tangata kino rawa i nga ra o te kiugi tanga o Potatau, pa. kua tae a hau ki nga wlienna o ta wahi kua Kite a hau i nga kings e noho maira 1 tera whenua nui i Uropi' ka ore te mana o te tahi kingi eke ki runga kite tahi kingi, no reira ka tahi au ka mahara (aue! he tika ano tc mohio tanira ote iwi kite whakatu Ite tahi kingi mo ratou, ko ia a hau ka mea me keti te rori, kahuri. kei runga ko \yiremu te waharoa; ka mea ku a oti enei kupu na, whakarono-o mai e tenei hui huinga, e toru e nei take korero k& wluikapu.'ikiiij nei, ko te reti; me reti ra nei me kore ra nei, ko te nama, ine nama ra liei me mutu ra nei, ko nga rongo taima me wl-akarite, ko nga pakeha e noho ana i roto i aga ro'ne o nga maiiri, me jiei ra nei mc kore ra nei, ma koutou ena e whiriwhiH, ka huri tenei. na, he mea wehe wclie nga tangata ffiotuke tenei iwi; me tera iwi, meia iwi; meia ifti, ahe mea rite tonu a ratofu mohio tanga he mea tnliitui kite pepa, ia tenei iwi ta tera iwi tateratu tateratu, ..koia ra tenei. 1 me aroha nsra nakena f noho ana i o tatou rohe, nga pakeha pai ano ia, ko uga pakeha e ahua kino ana me pei atu, 2 tuarua; ko te reti, ka ore e pai i naia nei no te mea hera kuraru raru enei ra, 3 tuatoru ko nga rongo taiiia me whakaea, 4bo te nama me whakamutu. !> ko te whenua tau tohe ma te whakawa e tirotiri) e m ilii. . , , , ... „o te nia tckau ma whitu. 27 Gketopa 1862, ka whakat.ka te Kiugi ka inea; haere mai e nga tangata o te ita o te noia o te weta o te hauta, hare mai ki waikato, he iwi rangatira ano ta tou • inua iho, ina ia nei aha kua mangu ite kiri kia ma rama te whakahacre a nga kai whakaham- tikanga, kia mau ki ta ture kite arch:; kite whakapono. kei runga ko Pihopa Herewini, ka mea tena koe e Matutaerc te rau-atira o waikato. ko taku tenei ki a kotahi te ture, ko ta te Kuini kia kotahi te mana ko to te Atua, kaua e wehea nga ture kia ; rua ka raruraru; e wiremu Tamihana, me lomai waitara km whaka- , wakia me tataraimaka' kia hoki atu aku pouaru ki to ratou pihi, en ;ko rua ko matutaera e whakaae mai kei whakaaro ko rua kite tahi ' atu; kite mea ka puritia a tataraimaka ka hoki matou ko aku pouaru ki ta wahi' ka wailio tenei hei whenua raruraru. katu ko kereopa no rotorua, whakarongo ra e tenei hui, taku ! hei mua ano te whakaaronga kia whakawakia a waitara, i na ia ael e kore e ahei, e rite ana hoki kite puhera witi kua pakaru nei la te whenua, ama wai e kohikohi kia rite ai kite taimaha o mua. _ katu ko Hoera no ngati porou no whaiapu trnea kaore e pai kia u eke mai te mana o kuini kite manao kingi matutaera, e kore hoki e < a l le i te hoiho tekau ranei kite pea kotihi, na, taku whkaaro mo waitara i whea hoki i mua i te wa e marsfma ana titiro hoki i whakawakia te ngira mete tclii atu taonga ina tahaetia, ko waitara ko i te mea nui w aiho ana ma te toto e whakawa, ka huri. katu ko Tameliana te waharoa ka mea e Pihopa kite whakaw- \ akia waitara me pehea te kingi, eki ana koe kei reira . na ke te ma te ki taku ko te kingi te mea nui na, i te wae whawhai ana ki wai- ' tara ka tae mai a koutou reta ki a hau i penei ewi tikina houhisi te .. r „„ ( r 0 ka ore liealia kite kingi, no reira haere ana a hau kite hoho.M le rongo; na i taku hokiuga mai ka ki mai koutou ewi tukut ' iho te meana' kSfaro, 'ka tahi a hau ka mahara e mamingatia as*a a ■ hau, ma wai ano e wlmkaro nga tiui raw eke ate kawana, e whaka- '!> pnkaikaha n.-i i an i te motu nei ka he ra taku manawa, ats wai ano e kaio tenei me terka, ulmri.